Korinthius Maximus
Περιοδικό MyPress - Τεύχος 8 - Απρίλιος 2009
Όσο τα βήματα του καθενός μας πληθύνονται επί του μάταιου τούτου κόσμου, τόσο περισσότερο αρχίζουμε να ξεκαθαρίζουμε τις αρχές, τα ιδανικά και τις αξίες που κατά καιρούς μάθαμε από τους γονείς μας, από το σχολείο, από τον περίγυρό μας, από τα δεδομένα της εποχής μας, από όλα εκείνα τα στοιχεία που έπλασαν και συνεχίζουν να πλάθουν μέχρι την τελευταία στιγμή το χαρακτήρα μας, την προσωπικότητά μας.
Δεν είναι πολλά εκείνα που μένουν στο τέλος. Κατά καιρούς στη ζωή μας δεχόμαστε έναν καταιγισμό από «πρέπει», «καλό θα ήταν», «θεμιτό είναι», «πολιτικά ορθό είναι», «θεάρεστο είναι», «κανονικά θα έπρεπε», οδηγίες, νουθεσίες, παραινέσεις. Σχεδόν πάντοτε, όλα είναι τόσο όμορφα περιτυλιγμένα με μια μη αντιστρέψιμη, ισχυρή, αντικειμενική αλήθεια που τα καθιστά τόσο προφανώς αποδεκτά και τόσο επιτακτικά ιδανικά, για την όλη μας πορεία και την αλληλεπίδρασή μας με το κοινωνικό σύνολο.
Αρκετές φορές επίσης, μεγάλοι συγγραφείς, επιφανείς επιστήμονες, επιτυχημένοι πολιτικοί, άνθρωποι του ίδιου μας του στενού περιβάλλοντος, στην πορεία του χρόνου ανασκευάζουν ή ανατρέπουν προηγούμενες τοποθετήσεις επί τέτοιων ζητημάτων. Ή, σε μια «ωραιοποιημένη» εκδοχή, αντιλαμβάνονται και συνειδητοποιούν ότι μάλλον το παράκαναν προσπαθώντας να κανονοποιήσουν το οτιδήποτε. Σαφώς και κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο, απαιτεί γενναιότητα και γι’ αυτό το λόγο συνήθως η ανατροπή παρουσιάζεται ως μια «μετεξέλιξη», μια επανατοποθέτηση ή ένα νέο εξαγόμενο που προκύπτει βάσει των προηγούμενων.
Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε πει κάποτε ότι : « Δύο πράγματα μόνο είναι άπειρα: το σύμπαν και η ανθρώπινη ηλιθιότητα. Και δεν είμαι σίγουρος για το σύμπαν ». Οπωσδήποτε δε μπορεί να διαφωνήσει κανείς. Ποιος μπορεί όμως θα κατηγορήσει κάποιον για την ηλιθιότητά του ; Μπορεί κανείς να τον καταδικάσει ; Μπορούσε κάποιος ηλίθιος να μην είναι και δεν το έκανε ; Και να μην το έκανε … και πάλι τον συγχωρεί η ίδια του η ηλιθιότητα. Ο Διονύσης Χαριτόπουλος μόλις πρόσφατα σε ένα περιεκτικό και ιδιαίτερα εύπεπτο βιβλίο, υπό τον τίτλο « Εγχειρίδιο Βλακείας », συγκέντρωσε εξαιρετικά πετυχημένα σχεδόν όλες τις γνωστές περιπτώσεις ηλιθίων που συναντούμε γύρω μας. Μην ανησυχήσετε αν σε κάποιες από αυτές βρείτε και στοιχεία του εαυτού σας, φυσιολογικό είναι, οι μεγάλες, εξέχουσες ευφυΐες δεν προήλθαν από κάτι επίκτητο, προήλθαν από χάρισμα. Όλοι μας, τουλάχιστον μια φορά στη ζωή μας έχουμε κάνει κάποια ηλιθιότητα. Μπορούμε να διορθωθούμε, μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι, δε μπορούμε όμως, αν δεν το έχει η μοίρα μας και το καλούπι μας, να γίνουμε αυτό που θα αποκαλούσαμε εξέχον ή άριστον.
Έτσι και αλλιώς η μετριότητα είναι μέσα στη ζωή μας. Ακόμα και οι άριστοι παρουσιάζουν περιόδους μετριότητας. Η φύση από μόνη της ορίζει ως ιδανική κατάσταση την ισορροπία, η οποία δε μπορεί να επέλθει χωρίς συμβιβασμούς, είτε επιδιωκόμενους, είτε εξαναγκαστικούς. Δε μπορούμε να τη χαρακτηρίσουμε ως μειονέκτημα, ειδικά στις μέρες μας – και αυτό είναι σημείο των καιρών – η μετριότητα έχει αναδειχθεί σε ζητούμενο. Είμαστε όμως ειλικρινείς ; Επιζητούμε τη μετριότητα ως ισορροπητική τάση στη ζωή μας ή μήπως απλά «βολευόμαστε» μέσω αυτής και κατά κάποιο τρόπο επαναπαυόμαστε ;
Και πάλι όμως, και αυτό το έχουμε ανάγκη. Δε μπορούμε να κυνηγάμε μονίμως το κάτι παραπάνω. Θα έχουμε εκ των πραγμάτων στη ζωή μας την περίοδο που θα αγωνιζόμαστε για κάτι καλύτερο, το σώμα και το πνεύμα μας όμως, μοιραία, κάποια στιγμή εξασθενούν, αδυνατούν να ακολουθήσουν τη θέληση.
Τελικά, όλα είναι θέμα προτεραιοτήτων, επιλογών, οραμάτων, όρεξης και φυσικά πάνω από όλα ταλέντου και χαρίσματος. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του «μεγάλου» ποδοσφαιριστή. Το ταλέντο είναι χάρισμα, η πρόοδος και η εξέλιξη απαιτούν κόπο και προσπάθεια, μέχρι που πλέον το σώμα δε μπορεί να ακολουθήσει. Μεγαλύτερο σε διάρκεια είναι το χάρισμα της ευφυΐας, με τον ίδιο μόχθο όμως και ανάλογες θυσίες μπορεί κανείς να το εκμεταλλευτεί ή ακόμα και σε κάποιο σοβαρό βαθμό να το αναβαθμίσει. Η επιλογή είναι αν θα τα κάνει όλα αυτά για τον εαυτό του ή για το κοινωνικό σύνολο.
Αν όλα τα παραπάνω φαντάζουν λιγότερο ή περισσότερο στον καθένα «ουρανοκατέβατα» ή απλώς θέμα τύχης δε θα διαφωνήσουμε. Όντως, έχουν να κάνουν λίγο ή πολύ, με το ριζικό, με τις συνθήκες στις οποίες γεννιόμαστε και μεγαλώνουμε, με τις ευκαιρίες που συναντούμε στη ζωή μας.
Το θέμα όμως των ημερών είναι η πενία. Πενία πνεύματος, πενία χρήματος, πενία ιδεών, γούστου, επιλογών, ευκαιριών, δουλειών, πενία ψυχής, πενία γενναιότητας και η λίστα τραβά την ανηφόρα. Όλοι παραπονιούνται. Όλοι δείχνουν να βρίσκονται σε αδιέξοδο. Πνίγονται, τρέχουν, πήζουν, αηδιάζουν, τρομάζουν, φωνάζουν και γενικώς περί άλλων τυρβάζουν. Δεν έχουν χρόνο, δεν έχουν τον τρόπο, δεν έχουν το μέσο, το «μέσον», το «βύσμα», το πείσμα. Και αναπόφευκτα, βυθίζονται κάτω από την εξισορροπητική μετριότητα που αναφέραμε παραπάνω. Σημείο των καιρών είναι ότι «περιέργως» πάντα βρίσκονται κάποιοι να σπρώξουν λίγο παρακάτω. Μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ έχει «ποντάρει» σε αυτόν τον κατήφορο. Μεγάλη μερίδα των πολιτικών έχει «επιβιώσει» από αυτόν και τελευταία εμφανίζονται και σχηματισμοί τυχοδιωκτών και συγκυριακών «υποϊδεολογιών» που αποσκοπούν στην πρόσκαιρη ανέλιξη από τον πυθμένα, με προωθητική δύναμη το «λίγο» των άλλων.
Αποδεχόμενοι συνεπώς τη «μετριότητά» μας πως αντιδρούμε ; Τι επιλέγουμε ; Πως βελτιώνουμε τους εαυτούς μας και το μικρό τετραγωνικό γύρω από εμάς ; Πως βγαίνουμε από το κάθε «αδιέξοδο» που μας πλασάρουν καθώς «βιδωνόμαστε» στον καναπέ μας ;
Ας αρχίσουμε προσπαθώντας να απεμπολήσουμε τη χειρότερη ίσως κληρονομική μας ασθένεια εκ αρχαιοτάτων χρόνων. Την αχαριστία μας. Έχουμε χίλια καλά ως λαός αλλά αυτό το ένα μεγάλο κακό μας μπορεί να διαλύσει τα πάντα.
Ψάξτε το ιστορικά, ψάξτε το στα σημερινά δεδομένα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο σαράκι για τον Έλληνα. Πόσες φορές σαν λαός δεν συμπεριφερθήκαμε με αχαριστία σε προσωπικότητες που πήγαν το Έθνος ένα βήμα παραπέρα, πόσες φορές δε φανήκαμε αχάριστοι απέναντι σε κάποιο φίλο μας, στο διπλανό μας, στη σύντροφό μας. Πόσες φορές μάθαμε να λέμε «ευχαριστώ» από την καρδιά μας και πόσο λάθος μας έμαθαν να το λέμε και πάλι για να «βολευτούμε» …
Και μην πει κανείς ότι η αχαριστία πηγάζει από την ηλιθιότητα και μπορεί εύκολα να συγχωρείται … Η αχαριστία του ηλιθίου είναι ο τρόπος του να λέει «αντίο» στη χαμένη ευφυΐα του … Η αχαριστία του μέσου ανθρώπου είναι ο τρόπος να λέει «καλώς ήλθες» στη ρακένδυτη ματαιοδοξία του …
Στείλτε μου τις σκέψεις σας στο email μου, kormaximus@gmail.com.
Τα λέμε στο επόμενο τεύχος.
Καλό Πάσχα και τα λέμε και πάλι την Τετάρτη 22 Απριλίου.
Περιοδικό MyPress - Τεύχος 8 - Απρίλιος 2009
Όσο τα βήματα του καθενός μας πληθύνονται επί του μάταιου τούτου κόσμου, τόσο περισσότερο αρχίζουμε να ξεκαθαρίζουμε τις αρχές, τα ιδανικά και τις αξίες που κατά καιρούς μάθαμε από τους γονείς μας, από το σχολείο, από τον περίγυρό μας, από τα δεδομένα της εποχής μας, από όλα εκείνα τα στοιχεία που έπλασαν και συνεχίζουν να πλάθουν μέχρι την τελευταία στιγμή το χαρακτήρα μας, την προσωπικότητά μας.
Δεν είναι πολλά εκείνα που μένουν στο τέλος. Κατά καιρούς στη ζωή μας δεχόμαστε έναν καταιγισμό από «πρέπει», «καλό θα ήταν», «θεμιτό είναι», «πολιτικά ορθό είναι», «θεάρεστο είναι», «κανονικά θα έπρεπε», οδηγίες, νουθεσίες, παραινέσεις. Σχεδόν πάντοτε, όλα είναι τόσο όμορφα περιτυλιγμένα με μια μη αντιστρέψιμη, ισχυρή, αντικειμενική αλήθεια που τα καθιστά τόσο προφανώς αποδεκτά και τόσο επιτακτικά ιδανικά, για την όλη μας πορεία και την αλληλεπίδρασή μας με το κοινωνικό σύνολο.
Αρκετές φορές επίσης, μεγάλοι συγγραφείς, επιφανείς επιστήμονες, επιτυχημένοι πολιτικοί, άνθρωποι του ίδιου μας του στενού περιβάλλοντος, στην πορεία του χρόνου ανασκευάζουν ή ανατρέπουν προηγούμενες τοποθετήσεις επί τέτοιων ζητημάτων. Ή, σε μια «ωραιοποιημένη» εκδοχή, αντιλαμβάνονται και συνειδητοποιούν ότι μάλλον το παράκαναν προσπαθώντας να κανονοποιήσουν το οτιδήποτε. Σαφώς και κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο, απαιτεί γενναιότητα και γι’ αυτό το λόγο συνήθως η ανατροπή παρουσιάζεται ως μια «μετεξέλιξη», μια επανατοποθέτηση ή ένα νέο εξαγόμενο που προκύπτει βάσει των προηγούμενων.
Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε πει κάποτε ότι : « Δύο πράγματα μόνο είναι άπειρα: το σύμπαν και η ανθρώπινη ηλιθιότητα. Και δεν είμαι σίγουρος για το σύμπαν ». Οπωσδήποτε δε μπορεί να διαφωνήσει κανείς. Ποιος μπορεί όμως θα κατηγορήσει κάποιον για την ηλιθιότητά του ; Μπορεί κανείς να τον καταδικάσει ; Μπορούσε κάποιος ηλίθιος να μην είναι και δεν το έκανε ; Και να μην το έκανε … και πάλι τον συγχωρεί η ίδια του η ηλιθιότητα. Ο Διονύσης Χαριτόπουλος μόλις πρόσφατα σε ένα περιεκτικό και ιδιαίτερα εύπεπτο βιβλίο, υπό τον τίτλο « Εγχειρίδιο Βλακείας », συγκέντρωσε εξαιρετικά πετυχημένα σχεδόν όλες τις γνωστές περιπτώσεις ηλιθίων που συναντούμε γύρω μας. Μην ανησυχήσετε αν σε κάποιες από αυτές βρείτε και στοιχεία του εαυτού σας, φυσιολογικό είναι, οι μεγάλες, εξέχουσες ευφυΐες δεν προήλθαν από κάτι επίκτητο, προήλθαν από χάρισμα. Όλοι μας, τουλάχιστον μια φορά στη ζωή μας έχουμε κάνει κάποια ηλιθιότητα. Μπορούμε να διορθωθούμε, μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι, δε μπορούμε όμως, αν δεν το έχει η μοίρα μας και το καλούπι μας, να γίνουμε αυτό που θα αποκαλούσαμε εξέχον ή άριστον.
Έτσι και αλλιώς η μετριότητα είναι μέσα στη ζωή μας. Ακόμα και οι άριστοι παρουσιάζουν περιόδους μετριότητας. Η φύση από μόνη της ορίζει ως ιδανική κατάσταση την ισορροπία, η οποία δε μπορεί να επέλθει χωρίς συμβιβασμούς, είτε επιδιωκόμενους, είτε εξαναγκαστικούς. Δε μπορούμε να τη χαρακτηρίσουμε ως μειονέκτημα, ειδικά στις μέρες μας – και αυτό είναι σημείο των καιρών – η μετριότητα έχει αναδειχθεί σε ζητούμενο. Είμαστε όμως ειλικρινείς ; Επιζητούμε τη μετριότητα ως ισορροπητική τάση στη ζωή μας ή μήπως απλά «βολευόμαστε» μέσω αυτής και κατά κάποιο τρόπο επαναπαυόμαστε ;
Και πάλι όμως, και αυτό το έχουμε ανάγκη. Δε μπορούμε να κυνηγάμε μονίμως το κάτι παραπάνω. Θα έχουμε εκ των πραγμάτων στη ζωή μας την περίοδο που θα αγωνιζόμαστε για κάτι καλύτερο, το σώμα και το πνεύμα μας όμως, μοιραία, κάποια στιγμή εξασθενούν, αδυνατούν να ακολουθήσουν τη θέληση.
Τελικά, όλα είναι θέμα προτεραιοτήτων, επιλογών, οραμάτων, όρεξης και φυσικά πάνω από όλα ταλέντου και χαρίσματος. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του «μεγάλου» ποδοσφαιριστή. Το ταλέντο είναι χάρισμα, η πρόοδος και η εξέλιξη απαιτούν κόπο και προσπάθεια, μέχρι που πλέον το σώμα δε μπορεί να ακολουθήσει. Μεγαλύτερο σε διάρκεια είναι το χάρισμα της ευφυΐας, με τον ίδιο μόχθο όμως και ανάλογες θυσίες μπορεί κανείς να το εκμεταλλευτεί ή ακόμα και σε κάποιο σοβαρό βαθμό να το αναβαθμίσει. Η επιλογή είναι αν θα τα κάνει όλα αυτά για τον εαυτό του ή για το κοινωνικό σύνολο.
Αν όλα τα παραπάνω φαντάζουν λιγότερο ή περισσότερο στον καθένα «ουρανοκατέβατα» ή απλώς θέμα τύχης δε θα διαφωνήσουμε. Όντως, έχουν να κάνουν λίγο ή πολύ, με το ριζικό, με τις συνθήκες στις οποίες γεννιόμαστε και μεγαλώνουμε, με τις ευκαιρίες που συναντούμε στη ζωή μας.
Το θέμα όμως των ημερών είναι η πενία. Πενία πνεύματος, πενία χρήματος, πενία ιδεών, γούστου, επιλογών, ευκαιριών, δουλειών, πενία ψυχής, πενία γενναιότητας και η λίστα τραβά την ανηφόρα. Όλοι παραπονιούνται. Όλοι δείχνουν να βρίσκονται σε αδιέξοδο. Πνίγονται, τρέχουν, πήζουν, αηδιάζουν, τρομάζουν, φωνάζουν και γενικώς περί άλλων τυρβάζουν. Δεν έχουν χρόνο, δεν έχουν τον τρόπο, δεν έχουν το μέσο, το «μέσον», το «βύσμα», το πείσμα. Και αναπόφευκτα, βυθίζονται κάτω από την εξισορροπητική μετριότητα που αναφέραμε παραπάνω. Σημείο των καιρών είναι ότι «περιέργως» πάντα βρίσκονται κάποιοι να σπρώξουν λίγο παρακάτω. Μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ έχει «ποντάρει» σε αυτόν τον κατήφορο. Μεγάλη μερίδα των πολιτικών έχει «επιβιώσει» από αυτόν και τελευταία εμφανίζονται και σχηματισμοί τυχοδιωκτών και συγκυριακών «υποϊδεολογιών» που αποσκοπούν στην πρόσκαιρη ανέλιξη από τον πυθμένα, με προωθητική δύναμη το «λίγο» των άλλων.
Αποδεχόμενοι συνεπώς τη «μετριότητά» μας πως αντιδρούμε ; Τι επιλέγουμε ; Πως βελτιώνουμε τους εαυτούς μας και το μικρό τετραγωνικό γύρω από εμάς ; Πως βγαίνουμε από το κάθε «αδιέξοδο» που μας πλασάρουν καθώς «βιδωνόμαστε» στον καναπέ μας ;
Ας αρχίσουμε προσπαθώντας να απεμπολήσουμε τη χειρότερη ίσως κληρονομική μας ασθένεια εκ αρχαιοτάτων χρόνων. Την αχαριστία μας. Έχουμε χίλια καλά ως λαός αλλά αυτό το ένα μεγάλο κακό μας μπορεί να διαλύσει τα πάντα.
Ψάξτε το ιστορικά, ψάξτε το στα σημερινά δεδομένα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο σαράκι για τον Έλληνα. Πόσες φορές σαν λαός δεν συμπεριφερθήκαμε με αχαριστία σε προσωπικότητες που πήγαν το Έθνος ένα βήμα παραπέρα, πόσες φορές δε φανήκαμε αχάριστοι απέναντι σε κάποιο φίλο μας, στο διπλανό μας, στη σύντροφό μας. Πόσες φορές μάθαμε να λέμε «ευχαριστώ» από την καρδιά μας και πόσο λάθος μας έμαθαν να το λέμε και πάλι για να «βολευτούμε» …
Και μην πει κανείς ότι η αχαριστία πηγάζει από την ηλιθιότητα και μπορεί εύκολα να συγχωρείται … Η αχαριστία του ηλιθίου είναι ο τρόπος του να λέει «αντίο» στη χαμένη ευφυΐα του … Η αχαριστία του μέσου ανθρώπου είναι ο τρόπος να λέει «καλώς ήλθες» στη ρακένδυτη ματαιοδοξία του …
Στείλτε μου τις σκέψεις σας στο email μου, kormaximus@gmail.com.
Τα λέμε στο επόμενο τεύχος.
Καλό Πάσχα και τα λέμε και πάλι την Τετάρτη 22 Απριλίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου