Η αρκούδα και το ντέφι ...

Νίκος Μπέλλος
Αρθρογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" - 17/7/2010


Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΔΕΝ ΑΠΟΔΕΙΧΘΗΚΕ απλώς κατώτερη των περιστάσεων, αλλά τραγικά ανύπαρκτη στις διμερείς συζητήσεις που είχε με την Κομισιόν και τους εταίρους της ευρωζώνης, στο θέμα του μνημονίου, αλλά και στις κρίσιμες διαπραγματεύσεις που γίνονται σε κοινοτικό επίπεδο, στο πλαίσιο της οικονομικής διακυβέρνησης. Οπως επισημαίνουν στην έδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το μνημόνιο είναι εξαιρετικά αυστηρό γιατί η κυβέρνηση το δέχθηκε χωρίς… κουβέντα.

Η ΑΠΛΗ ΛΟΓΙΚΗ ΛΕΕΙ ότι όταν πας σε μια διαπραγμάτευση ζητάς περισσότερα για να έχεις τη δυνατότητα να υποχωρήσεις και να πάρεις αυτό που πραγματικά θέλεις. Αυτό έκαναν και οι εταίροι, οι οποίοι παρουσιάζοντας το σχέδιο του μνημονίου διαπίστωσαν έκπληκτοι ότι η ελληνική κυβέρνηση ήταν τόσο έντρομη στην ιδέα ότι μπορεί να μην πάρει τα δάνεια, που δεν άλλαξε ούτε κόμμα... Αυτό φάνηκε, άλλωστε, στη συνέχεια όταν ενώπιον της λαϊκής κατακραυγής υπουργοί εκλιπαρούσαν τις Βρυξέλλες για κάποιες βελτιώσεις, ενώ ευχαριστούσαν τους κοινοτικούς για τα... ψίχουλα που πήραν. Τα μέτρα που ελήφθησαν ήταν τόσο πολλά που στην αρμόδια Γενική Διεύθυνση Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων δεν εκφράστηκε ποτέ η παραμικρή ανησυχία για την επίτευξη του στόχου που έχει τεθεί σχετικά με τη μείωση του ελλείμματος το 2010.

TΟ ΙΔΙΟ… ΒΙΟΛΙ και στη διαπραγμάτευση που γίνεται σήμερα στην Ε.Ε. σχετικά με τις κυρώσεις που θα επιβάλλονται στις χώρες με δημοσιονομικά προβλήματα. Πλήρως εξαρτημένη από τις δόσεις των δανείων των εταίρων η κυβέρνηση, μέσω του αρμόδιου υπουργού Γιώργου Παπακωνσταντίνου, χρησιμοποιεί μόνο τη λέξη «ja» στις εξωφρενικές απαιτήσεις των Γερμανών.

ΔΕΧΘΗΚΕ, μεταξύ των άλλων οικονομικών κυρώσεων, να διακόπτονται οι χρηματοδοτήσεις από το Γεωργικό Ταμείο της Κοινότητας στις χώρες με υπερβολικό έλλειμμα και χρέος, ενώ γνωρίζει ότι οι Ελληνες αγρότες εισπράττουν ετησίως 3,5 δισ. ευρώ, ποσό που αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 40% του εισοδήματός τους.

ΕΙΝΑΙ ΒΕΒΑΙΟ ότι θα αποδεχθεί επίσης και τις πολιτικές κυρώσεις στη συνέχεια της διαπραγμάτευσης, όπως η αναστολή της ψήφου στη λήψη των αποφάσεων στην Ε.Ε., ή ακόμη και την εντελώς ακραία θέση του Βερολίνου να προβλεφθεί δυνατότητα συμφωνημένης χρεοκοπίας ενός κράτους-μέλους. Το αν αυτή η εξέλιξη οδηγεί σε έξοδο από την ευρωζώνη είναι «ψιλά γράμματα». Ολα στο βωμό της επόμενης δόσης των δανείων...

Ο έχων πολλούς χιτώνας: Εκκλησία και κρίση

Κωστής Παπαϊωάννου
Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώµατα του Ανθρώπου
Άρθρο του στην εφημερίδα "Τα Νέα" - 19/7/2010


Σε πρόσφατη εκδήλωση παρουσιάστηκε το φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας. Στη συνέχεια, Αρχιεπίσκοπος και Πρωθυπουργός υπέγραψαν µνηµόνιο συνεργασίας: Εκκλησία και Πολιτεία θα διαγράψουν κοινή πορεία στην κατεύθυνση της αντιµετώπισης της οικονοµικής κρίσης. Φοβόµαστε ότι εδώ ελλοχεύει µια παρανόηση. Το φιλανθρωπικό έργο, ως έµπρακτη υλοποίηση της χριστιανικής διδασκαλίας, είναι βέβαια υπόθεση της Εκκλησίας. Μπορούµε όλοι να έχουµε άποψη, αλλά πρωτίστως οι πιστοί, το πλήρωµα της Εκκλησίας, δικαιούνται να αποτιµούν το έργο της. Παράλληλα όµως η Εκκλησία είναι θεσµός στο πλαίσιο ενός κοσµικού κράτους. Εχει υποχρεώσεις απέναντί του. Αυτές οι υποχρεώσεις µάς αφορούν όλους, πιστούς και µη. Τα δύο επίπεδα λειτουργίας της Εκκλησίας κακώς συγχέονται. Το φιλανθρωπικό έργο δεν υποκαθιστά υποχρεώσεις έναντι της Πολιτείας. Η υποχρέωση καταβολής φόρου ακίνητης περιουσίας, για παράδειγµα, δεν αναιρείται λόγω λειτουργίας συσσιτίων ή γηροκοµείων. Αυτά επικαλούνται ιεράρχες όταν συζητείται το δυσάρεστο θέµα της εκκλησιαστικής περιουσίας. Ξεχνούν µάλλον πως οι φιλανθρωπικές δωρεές οποιουδήποτε εκπίπτουν από τη φορολογία του, αλλά δεν τον απαλλάσσουν συνολικά από την υποχρέωση φορολόγησης.

Φοβόµαστε πως αυτή τη στρέβλωση εννοιών επιτείνει το υπογραφέν µνηµόνιο. Ακόµα και ο Αρχιεπίσκοπος, που κάνει επαινετές υπερβάσεις για να επανορθώσει τον επί του προκατόχου του εκτροχιασµό της Εκκλησίας, έδειξε ότι έχουν και οι υπερβάσεις τα όριά τους. Αυτά τα όρια είναι δυστυχώς οικονοµικά. Αυτά επέβαλαν εξαίρεση της Εκκλησίας από τους δεκάδες φόρους που έχουν θεσπιστεί για την ακίνητη περιουσία και τις µεταβιβάσεις ακινήτων. Αυτά δεν επέτρεψαν κανέναν έλεγχο της ειλικρίνειας των στοιχείων που δήλωνε η Εκκλησία. Αυτά οδήγησαν πολλές µητροπόλεις να τηρούν διπλά βιβλία, να αποδίδουν φόρους για το 10% των εσόδων, να βαφτίζουν στα δεύτερα βιβλία το 90% «έσοδα εκ δωρεών».

Η Εκκλησία µπορούσε να αφήσει πίσω τη δεκαετία των µεγάλων εκκλησιαστικών και µοναστηριακών σκανδάλων και των θεσµικών εκτροπών. Μπορούσε να αξιοποιήσει την κρίση κάνοντας µια ουσιαστική υπέρβαση. Μπορούσε να προκαλέσει η ίδια έναν σοβαρό διάλογο µε την Πολιτεία µπροστά στην κρίσιµη συγκυρία. Δεν κάνει αυτή την υπέρβαση. Επιλέγει ρόλο συντεχνίας, αµύνεται για κεκτηµένα προνόµια. Θα κριθεί γι’ αυτό. Το πρόβληµα όµως είναι η κυβέρνηση των µεγάλων εξαγγελιών που τώρα αρκείται σε εκκλήσεις: «Καλό θα ήταν να δείξει η Εκκλησία κάποια µεγαλοψυχία (…). Δεν είναι δυνατόν σε µια σύγχρονη κοινωνία να υπάρχει οµάδα ανθρώπων η οποία δεν υφίσταται κανέναν έλεγχο» (Θ. Πάγκαλος, 24/3). Η εκπλήρωση υποχρεώσεων επαφίεται λοιπόν στη µεγαλοψυχία. Η συντεταγµένη όµως Πολιτεία δεν παρακαλεί κανένα φυσικό ή νοµικό πρόσωπο να σπεύσει µεγαλόψυχα να φορολογηθεί. Η ίδια επιβάλλει αυτή την υποχρέωση, η ίδια µεριµνά για την εκπλήρωσή της. Ας κάνει το ίδιο και στην προκειµένη περίπτωση. Και αν η κυβέρνηση σκέφτεται το πολιτικό κόστος, θυµίζουµε ότι το 87% (VΡRC, Μάιος 2010) και το 93% (RΑSS, Μάρτιος 2010) των ερωτηθέντων τάσσονται υπέρ της εκκλησιαστικής φορολόγησης.

Κάτι τελευταίο. Στην ίδια εκδήλωση η Εκκλησία ανακοίνωσε τη µετονοµασία τής εν πολλαίς αµαρτίαις περιπεσούσας «Αλληλεγγύης» σε «Αγάπη» και την ίδρυση νέας οργάνωσης, της «Αποστολής». Κάποιοι ασεβείς σχολίασαν πως η πρακτική της αλλαγής επωνυµίας λόγω χρεών θυµίζει άλλους χώρους και όχι Εκκλησία. Παρά τα χρέη 13 εκατοµµυρίων της «Αλληλεγγύης» δεν θα προσυπογράψουµε το σχόλιο, αν µη τι άλλο λόγω εµπιστοσύνης στην εισπρακτική δεινότητα του Ελληνικού Δηµοσίου.

Θα σηκώσουν τα μανίκια;

Γιάννης Πρετεντέρης
Δημοσιογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Το Βήμα" - 18/7/2010


Μιλώντας στο Συμπόσιο της Σύμης, το οποίο μετά τη Σκιάθο, την Ουρανούπολη, τις Σπέτσες, την Πάρο, τη Σάμο, την Κέρκυρα, κτλ., πραγματοποιήθηκε επιτυχώς στον Πόρο, ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου έκανε την ακόλουθη διαπίστωση:

«Τα αίτια της κρίσης (...) είναι η μεγάλη αδιαφάνεια που υπήρχε στον χρηματοπιστωτικό τομέα,η έλλειψη δημοκρατικού ελέγχου,η ανισότητα που υπάρχει στον κόσμο και βεβαίως η τεράστια συγκέντρωση εξουσίας και πλούτου στα χέρια των λίγων σε πλανητικό επίπεδο». Καμία αντίρρηση. Αλλά αν αυτά είναι «τα αίτια της κρίσης», σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό, τότε γιατί η κυβέρνησή του κόβει τους μισθούς και τις συντάξεις; Γιατί περιορίζει το εισόδημα των απλών ανθρώπων; Γιατί οργανώνει τη μεγαλύτερη φορολογική επιδρομή που γνώρισε ποτέ η Ελλάδα;

Διότι από αυτή την αναντιστοιχία λόγων και έργων προκύπτει μια απλή αντίφαση. Είτε είναι λάθος η διάγνωση είτε είναι λάθος η θεραπεία. Και τα δύο μαζί δεν μπορούν να ισχύουν. Και προφανώς δεν ισχύουν. Διότι από τη μια πλευρά έχουμε μια αριστερόστροφη αοριστολογία και από την άλλη μια δεξιόστροφη πολιτική. Αντιλαμβάνομαι την ανάγκη του ρήτορα να προσαρμοστεί στο εκάστοτε ακροατήριο: άλλα περιμένουν να ακούσουν ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ με την «τρόικα» και άλλα οι Σοσιαλιστές του Πόρου (της Σκιάθου, των Σπετσών, της Πάρου, αναλόγως...). Μόνο που ακόμη κι αυτή η ρητορική ευελιξία έχει ένα όριο. Ποιο είναι αυτό; Οτι κάποια στιγμή τα «Συμπόσια της Σύμης» και οι υπόλοιπες σοσιαλιστικές συνευρέσεις τελειώνουνόπου κι αν γίνονται...

Και τότε οι πρωθυπουργοί και οι υπουργοί που μετέχουν θα πρέπει να μαζέψουν τις βερμούδες, τα μαγιό και τα βατραχοπέδιλα για να προσγειωθούν σε μια πολύ σκληρή πραγματικότητα: την πραγματικότητα που διαμορφώνουν όχι οι αμπελοφιλοσοφίες των διεθνών συμποσίων, αλλά τα αδυσώπητα προβλήματα της διακυβέρνησης και του μνημονίου. «Καλώς τα παιδιά...» που θα έλεγε και ο Αλαβάνος.

Και αφού προσγειωθούν στην πραγματικότητα, θα πρέπει οι πρωθυπουργοί και οι υπουργοί να αρχίσουν να εφαρμόζουν και να διαχειρίζονται ένα σχέδιο το οποίο δεν έχει καμία αντιστοιχία με αυτά που τους απασχολούσαν στο νησί. Και το οποίο εμπεριέχει αμείλικτες αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν τώρα, σήμερα, για την ακρίβεια: χθες!

Τι θα γίνει με τα ελλείμματα των δημοσίων οργανισμών; Θα φτιασιδωθούν ή θα κοπούν με το μαχαίρι; Τι θα γίνει με τις δημόσιες συγκοινωνίες; Τι θα γίνει με τις δημόσιες μεταφορές; Ποιος θα περικόψει αυτό το 1,5 δισ. ευρώ (κατ΄ ελάχιστον) που κοστίζουν ετησίως στον έλληνα φορολογούμενο;

Τι θα γίνει με τις δαπάνες Υγείας και τις δαπάνες των νοσοκομείων που έχουν ξεφύγει και απειλούν να τινάξουν στον αέρα ολόκληρο το πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης;

Τι θα γίνει με την αγορά που έχει βουλιάξει και με τις επιχειρήσεις που ασφυκτιούν; Από πού θα προκύψει η ανάπτυξη όταν οι δημόσιες επενδύσεις έχουν μηδενιστεί (για να πιάσουμε τους στόχους του μνημονίου) και οι ιδιωτικές επενδύσεις έχουν ακυρωθεί (από τη φορολογία και τις άλλες αντιεπιχειρηματικές πρακτικές); Και όταν δεν επενδύουν ούτε το δημόσιο ούτε οι ιδιώτες, τότε ποιος θα επενδύσει σε αυτό τον έρημο τον τόπο; Τι θα γίνει με τα κοινωνικά στρώματα που πλήττονται κατάφορα από τις περικοπές στους μισθούς και στις συντάξεις και από τις αλλαγές στο Ασφαλιστικό; Ποιος θα δώσει σε αυτούς τους ανθρώπους μια ορατή ελπίδα και ένα χειροπιαστό μέλλον;

Δεν ξέρω αν συζητήθηκαν αυτά στον Πόρο- δεν νομίζω, αν κρίνω από τη βεβαιότητα του Πρωθυπουργού ότι «σύντομα η Ελλάδα θα είναι μια χώρα (...) πιο χαρούμενη και οι πολίτες της πιο ευτυχισμένοι».

Αλλά για όλα αυτά (και για πολλά άλλα...) πρέπει κάτι να γίνει. Το οποίο δεν γίνεται ούτε από τις παραλίες ούτε από τα αεροδρόμια. Θέλει, για να δανειστώ την προεκλογική έκφραση του Πρωθυπουργού, ανθρώπους που «θα σηκώσουν τα μανίκια». Ανθρώπους πάνω στα προβλήματα.

Οσο για τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό και τις συναφείς περικοκλάδες, δεν νομίζω ότι περιλαμβάνονται στην ημερήσια διάταξη, όπως οι ίδιοι τη συνομολόγησαν και όπως προκύπτει από τις προτεραιότητες που οι ίδιοι έχουν θέσει.

Ας κάνουν λοιπόν τη δουλειά τους και ας αφήσουν την κουβέντα για κάποιους άλλους. Οι οποίοι, ούτως ή άλλως, δεν τραβούν κανένα ζόρι: Ακόμη κι αν δεν τους κάτσει η σοσιαλιστική επανάσταση,μπορούν ανέτως να καταλήξουν πρόεδροι στον Παναθηναϊκό.

Προαγωγοί διαφθοράς

Γιώργος Ρωμαίος
τ. Υπουργός Δικαιοσύνης
Άρθρο του στην εφημερίδα "Το Βήμα" - 18/7/2010


Η Siemens έχει αναδειχθεί σε «εθνικό προαγωγό διαφθοράς»! Στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής οι επιθεωρητές του υπουργείου Υγείας κατέθεσαν δύο ογκώδεις φακέλους με 164 από το σύνολο των 500 συμβάσεων που έχει υπογράψει η γερμανική εταιρεία με διοικήσεις νοσοκομείων τα τελευταία χρόνια. Κατά τις εκτιμήσεις των επιθεωρητών η εταιρεία απεκόμισε τεράστια κέρδη και το Δημόσιο υπέστη ανυπολόγιστες ζημίες, κυρίως από την υπερκοστολόγηση της συντήρησης του ιατρικού εξοπλισμού και τις «αυτοδίκαιες» μίζες.

Η γερμανική εταιρεία και οι διοικήσεις των νοσοκομείων εμπνεύσθηκαν μια έξυπνη και νομιμοφανή κομπίνα. Η Siemens μετείχε στους διαγωνισμούς με πολύ χαμηλές τιμές και εξασφάλιζε την επιλογή της, με συνέπεια να ελέγχει σχεδόν το σύνολο του ιατρικού εξοπλισμού σε όλα τα νοσοκομεία! Στη συνέχεια υπέγραφε συμβάσεις συντήρησης και προμήθειας των απαραίτητων υλικών για τη λειτουργία τους. Από τις συμβάσεις αυτές προέκυπτε το κέρδος και οι μίζες! Στο πόρισμα των επιθεωρητών αναφέρεται ότι μόνο για την αντικατάσταση λυχνιών του αξονικού τομογράφου στο Θριάσιο νοσοκομείο την περίοδο 2004- 2009 καταβλήθηκαν 511.991 ευρώ, δηλαδή πάνω από 100.000 τον χρόνο! Μόνο για έναν τομογράφο! Με δεδομένο ότι σε όλα τα νοσοκομεία υπάρχει πλήθος σύγχρονων ιατρικών μηχανημάτων και η γερμανική εταιρεία είναι ο «μοναδικός παίκτης» δεν είναι υπερβολικός ο χαρακτηρισμός «όργιο σπατάλης και διαφθοράς».

Ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου κ. Τέντες αντέδρασε άμεσα και έδωσε εντολή στους κατά τόπους εισαγγελείς Πρωτοδικών για τη διενέργεια αυτοτελών προκαταρκτικών εξετάσεων. Υπάρχουν οι φάκελοι των επιθεωρητών του υπουργείου Υγείας. Αφθονο το πρωτογενές υλικό και είναι προφανές ότι οι επιθεωρητές θα προσφέρουν και προφορικά στους εισαγγελείς χρήσιμη βοήθεια για να έχουμε κάπως σύντομα τα πορίσματά τους.

Υποθέτω ότι ο κ. Τέντες θα έχει ενημερωθεί για τις σοβαρές καταγγελίες του επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης κ. Ρακιντζή στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Την τελευταία εξαετία έχει διαβιβάσει στις δικαστικές αρχές 450 υποθέσεις διαφθοράς στον χώρο της Δημόσιας Διοίκησης και οι περισσότερες παραμένουν ακόμη στο στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης! Τόνισε ότι δεν έχει ενημέρωση για την τύχη τους και ότι αυτή η καθυστέρηση «κινείται στα όρια της αρνησιδικίας»!

Με αποδεδειγμένο, πλέον, τον απαράδεκτο- επιεικής ο χαρακτηρισμός - δικαστικό χειρισμό του σκανδάλου της Siemens με την εμπλοκή πολιτικών είναι δικαιολογημένες οι επιφυλάξεις της κοινής γνώμης για την αποφασιστικότητα και τη συμβολή της Δικαιοσύνης στην αντιμετώπιση και πάταξη της διαφθοράς στο Δημόσιο. Η χρονοβόρος διαδικασία δικαστικής εκκαθάρισης και καταδίκης ουσιαστικά ενθαρρύνει τη διαφθορά.

Η διαφθορά είναι «τανγκό για δύο». Δεν ευθύνεται μόνο ο υπάλληλος ή ο κρατικός λειτουργός ή ο κυβερνητικός αξιωματούχος, ο οποίος υποκύπτει στον πειρασμό της δωροδοκίας. Ευθύνη υπέχει και εκείνος, ο οποίος προσφεύγει στη δωροδοκία για να προωθήσει τα συμφέροντά του. Και είναι αυτονόητο ότι οι μίζες δεν καταβάλλονται από τα νόμιμα κέρδη αλλά από το Δημόσιο.

Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει πληροφόρηση για διώξεις και καταδίκες «προαγωγών της διαφθοράς». Αν, όμως, παραμένουν ατιμώρητοι, η διαφθορά στο Δημόσιο θα συνεχίζεται, διότι πάντα θα υπάρχουν κάποιοι που θα υποκύπτουν στο δέλεαρ της μίζας. Η ποινή για τους προαγωγούς πρέπει να προχωρεί και στον αποκλεισμό των εταιρειών τους από το Δημόσιο και στην επιβολή μεγάλων προστίμων, για την, έστω και μερική, κάλυψη ζημίας που υπέστη το κράτος από τις υπερκοστολογήσεις ή τις παράνομες συμβάσεις.

Τραπεζικά παράδοξα

Νίκος Ξυδάκης
Αρθρογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Καθημερινή" - 18/7/2010


Η πρόθεση εξαγοράς του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και της Αγροτικής Τράπεζας από την Τράπεζα Πειραιώς εξέπληξε τους αμύητους και έβαλε σε σκέψεις τους υπόλοιπους. Ηταν γνωστό από καιρό ότι καθώς εξελίσσεται η κρίση οι τράπεζες, πολλαπλώς πιεζόμενες, στεγνές από ρευστό και εκτός αγορών πια, θα εκινούντο προς συγχωνεύσεις. Ο Γιάννης Κωστόπουλος, πρόεδρος της Alpha Bank, το είπε καθαρά: θα μείνουν 2,5 τράπεζες.

Ωστόσο, προβληματίζει ο χρόνος και ο τρόπος της πρόθεσης εξαγοράς. Ο πρόεδρος της Πειραιώς, Μιχάλης Σάλλας, εξεδηλώθη ελάχιστες ημέρες πριν ανακοινωθούν τα αποτελέσματα των stress tests για τις έξι μεγάλες ελληνικές τράπεζες, στις 23 Ιουλίου. Ακόμη και αν οι διευρωπαϊκές δοκιμασίες αντοχής είναι στημένες ευνοϊκά, έτσι ώστε να καθησυχάσουν τις αγορές, ο χρόνος εκδήλωσης των προθέσεων του κ. Σάλλα προϊδεάζει είτε ότι γνωρίζει εκ των προτέρων το αποτέλεσμα των stress tests είτε ότι θέλει να το προλάβει και να προκαταλάβει τις εντυπώσεις. Επιπλέον παράδοξο: προχθές ο οίκος Fitch αναβάθμισε την Αγροτική, φέρνοντάς την στο επίπεδο ΒΒΒ-, το ίδιο με όλες τις μεγάλες ελληνικές τράπεζες.

Αφετέρου, το τίμημα εξαγοράς κρίνεται ήδη χαμηλό, σε σχέση με τις πραγματικές αξίες τόσο της προβληματικής Αγροτικής όσο και του υγιούς Τ.Τ. Ετσι βέβαια ορίζεται μια τιμή εκκίνησης αυθαίρετη, που, ακόμη κι έτσι αυθαίρετη, δεν μπορεί να κρύψει το εξαιρετικά παράδοξο γεγονός: μια μικρομεσαία ιδιωτική τράπεζα, αποκλεισμένη από τις διεθνείς αγορές, με ρευστότητα διαρκώς υποβασταζόμενη από το κράτος, επιχειρεί να εξαγοράσει δύο κρατικές τράπεζες!

Ο κ. Σάλλας έχει αποδειχθεί τολμηρός παίκτης, από τον καιρό ήδη που συνέλαβε τη μετατροπή μιας ασήμαντης θυγατρικής της Εμπορικής σε πραγματική τράπεζα, έως το 2000 που προφήτευε πομπωδώς ότι ο Δείκτης του Χ.Α. θα πάει οσονούπω 7.300.

Ωστόσο, το θέμα δεν είναι οι ορέξεις και οι προθέσεις του κ. Σάλλα, αλλά οι προθέσεις και η στρατηγική της κυβέρνησης. Ο κ. Σάλλας προσπαθεί να διασώσει την τράπεζά του, μεγεθύνοντάς την, καθιστώντας την σημαντική τόσο, ώστε τα προβλήματά της στο μέλλον να αποτελούν πρόβλημα για το ελληνικό κράτος. Το κράτος βοήθησε γενναιόδωρα τις τράπεζες το 2009 προσφέροντας εγγυήσεις ρευστότητας 28 δισ. ευρώ. Εν συνεχεία έλαβαν και άλλη ενίσχυση ρευστότητας από την ΕΚΤ, ύψους 15 δισ., ενώ και από το δάνειο του Μνημονίου προβλέπονται άλλα 10 δισ. για τις τράπεζες. Δεδομένων αυτών των πρωτοφανών ροών από το κράτος προς τις τράπεζες, και με δεδομένο ότι η Πειραιώς παρουσιάζει οριακά καλύτερα μεγέθη από το Τ.Τ. και την Αγροτική, είναι περίπου του ιδίου όγκου, είναι στην ίδια (άθλια) πιστοληπτική βαθμίδα, και όλες μαζί βρίσκονται εκτός αγορών, πώς είναι δυνατόν το κράτος να πουλήσει σε χαμηλή τιμή πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία του και ακόμη πολυτιμότερα εργαλεία άσκησης οικονομικής πολιτικής;

Πόσω μάλλον που το (ελεγχόμενο από τον υπουργό Οικονομικών) Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων προσφέρει επιτόκια προθεσμιακών καταθέσεων 5% (όσο το επιτόκιο των ευρωδανειστών μας...) και αποσπά χιλιάδες καταθέτες από τις τράπεζες. Το κράτος, αφενός, προσφεύγει σε (άτυπο) εσωτερικό δανεισμό, αφετέρου είναι έτοιμο να ξεπουλήσει τις δικές του τράπεζες. Παράδοξη πολιτική ασφαλώς. Ισως και εθνικά ολέθρια.

Σκάσε και κολύμπα !

Ανδρέας Ρουμελιώτης
Αρθρογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" - 12/7/2010


ΕΝΩ απαξάπαντες οι χαπιντεθαντζήδες έκαιγαν όσο οικονομικό λίπος τούς έχει απομείνει στις παραλίες, ο υποφαινόμενος παρέμεινε το ΠΣΚ στην Αθήνα, μοναχός του μες στην κουφόβραση διά να συλλογιστεί.

Ελεύθερα.

ΑΥΤΑΞΙΑ! Αυτή είναι η σωστή λέξη. Εχω, έχεις, έχουμε αυταξία! Οσα σπουδάσαμε, ό,τι διαβάσαμε, όσα ζήσαμε μας πρόσθεσαν αξία. Στις ικανότητες, στις δεξιότητες, στα ταλέντα μας. Απ' τα πιο πολύτιμα ταλέντα που έχουμε είναι η ευρηματικότητα, η εφευρετικότητα, η φαντασία, η τρέλα μας!

ΤΩΡΑ το πλοίο δυστυχώς βουλιάζει και οι ποντικοί το εγκαταλείπουν. Για να μη μας παρασύρει στον πάτο, είμαστε αναγκασμένοι να το εγκαταλείψουμε και μεις. Ευτυχώς που 'χα πάρει μετάλλιο στα εκατό μέτρα πεταλούδα παίδων και ήμουν κολυμβητής μικρός. Δεν μας σώζει η πεταλούδα. Εχει σουρουπώσει και από κάτω κυκλοφορούν καρχαρίες. Ακτή δεν φαίνεται πουθενά. Τι να κάνεις; Σκάσε και κολύμπα!

ΤΟ «Μπαλτάζαρ» πάντα κάθε χρόνο τέτοιο καιρό έδινε, λίγο πριν από τις διακοπές, τον σφυγμό. Στον υπέροχο κήπο του συνωστίζονταν τα τελευταία χρόνια η, υποτίθεται, πιο χάι, γκλαμ και ιν (διά να το είπω αγγλιστί) αφρόκρεμα της πρωτευούσης· εντελώς διαφορετική φάση απ' το μητρικό «Ροκ εντ Ρολ». Πετυχημένοι, υποτίθεται, κάθε είδους, με το συνεπακόλουθο νυφοπάζαρο και τις εκδράμουσες «κομμώτριες» εκ δυσμών. Πέρα απ' το ποτάμι...

ΠΕΡΣΙ λοιπόν τέτοιο καιρό είχα γράψει κάπου πως το «Μπαλτάζαρ» αντέχει! Οτι δεν το 'χε αγγίξει η κρίση και συνέχιζε να ξεχειλίζει από χαϊλίκι και ανεμελιά... Οι συζητήσεις που άκουγες ήταν για σκάφη, σουίτες, ρεστοράν με τις παραποταμίσιες τις γκομενίτσες να κρέμονται απ' το στόμα του κάθε κρυόκωλου επιδειξιομανή φλούφλη.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ βράδυ που πήγα δεν γινόταν το αδιαχώρητο όπως παλιά. Το όλο κλίμα δεν ήτο και τόσο «τραλαλά». Αυτό διέκρινε του έμπειρου ρεπόρτερ η, αδιαμφισβήτητα, διεισδυτική ματιά. Με πολλούς συνομίλησα, όλοι ήταν ανήσυχοι, σαστισμένοι, απαισιόδοξοι. Χαϊλίκι τέλος! Δυο κορίτσια που μου άνοιξαν την καρδιά τους, μου έλεγαν ξημερώματα πόσο φοβούνται ότι θα χάσουν τη δουλειά τους.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ και Σάββατο πέρασα κι απ' το «Αντιρατσιστικό φεστιβάλ» στο Γουδή. Πολύς κόσμος, πιτσιρικαρία, ωραίες φατσούλες, αγόρια και κορίτσια, αλλά και γερόλυκοι. Κάποιους είχα χρόνια να τους δω. Απ' το περίπτερο της Μαδαγασκάρης αγόρασα ένα χειροποίητο συλλεκτικό αεροπλανάκι και μια Κονγκολέζα με φίλεψε απ' την πατρίδα της γλυκάκι.

ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ ομάδες και ομαδούλες κάθε είδους· πάντα οι «γκρούπες» ήταν καταφύγια στις δύσκολες μέρες. Μουσικές σκηνές και πάνελ συζητήσεων, αλλά και μια τεράστια ταβέρνα με σουβλάκια και ρεμπέτικη ορχήστρα.

«ΤΙ βλέπεις;» ρωτάω έναν παλιό σύντροφο που στην Αρχιτεκτονική τον αποκαλούσαν «προφήτη». «Μετατρέψαμε το πρόβλημα δανεισμού σε κρίση χρέους» μου λέει ο προφήτης. Αυτοί οι γνωστοί-άγνωστοι που μας δάνειζαν ήταν επενδυτές. Αγόραζαν ελληνικά ομόλογα γιατί είχαν μεγάλες αποδόσεις. Τι θα μας έκαναν αν δεν μπορούσαμε να τους επιστρέψουμε εγκαίρως και με τόκο τα δανεικά; Ο,τι κάνουν και οι τράπεζες σε όσους δεν μπορούν να πληρώσουν τα δάνεια. Νέο διακανονισμό...

«ΤΩΡΑ όμως, δεν είναι ιδιώτες αλλά το ΔΝΤ, η Ευρωπαϊκή Ενωση, τα πλούσια κράτη. Πάει η Ελλάδα... Θα μας πάρουν το σκαλπ, και την Ακρόπολη θα μας πάρουν!» υποστηρίζει ο προφήτης.

ΠΑΥΩ να συλλογιέμαι, και πάω στο σπίτι ενός φίλου να δούμε τον τελικό. Αλλο Ισπανία κι άλλο Καταλανία. Το κατάλαβα όταν είχα πρωτοπάει στη Βαρκελώνη το 1983...

Κρίσιμος Σεπτέμβριος

Αλέξης Παπαχελάς
Δημοσιογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Καθημερινή" - 11/7/2010

Οπως ίσως θυμόμαστε όλοι, ο πρωθυπουργός αντελήφθη τον πραγματικό κίνδυνο της χρεοκοπίας όταν πήγε στο Νταβός και βρέθηκε να τον κυνηγούν στους διαδρόμους τραπεζίτες, ξένοι πολιτικοί και δημοσιογράφοι. Ο κ. Παπανδρέου ήταν τακτικός θαμών στις συναντήσεις του Νταβός και λάτρευε πάντοτε τις συνεδριάσεις που είχαν να κάνουν με διεθνή κοινωνιολογικά ή κλιματολογικά ζητήματα. Υπέστη πραγματικο σοκ όταν όλοι του έλεγαν το ίδιο πράγμα: «Kάνε κάτι, γιατί θα χρεοκοπήσεις». Ακολούθησε, μια Κυριακή μεσημέρι, εκείνη η περίφημη συνάντηση με μια ομάδα τραπεζιτών κατά την οποία άκουσε από τα πιο υπεύθυνα χείλη τα ίδια περίπου πράγματα.

Ισως τώρα έχει έλθει η στιγμή για μια νέα εμπειρία «τύπου Νταβός», μια συνάντηση κατά την οποία ο κ. Παπανδρέου θα ακούσει και θα μάθει τα πράγματα όπως έχουν από την επιχειρηματική «πιάτσα». Η αλήθεια είναι πως έχουν γίνει πολλά τους τελευταίους μήνες. Από τις αλλαγές στο ασφαλιστικό και το εργασιακό έως τον «Καλλικράτη» και τον νόμο για τη μετανάστευση, η χώρα βιώνει ένα μπιγκ μπανγκ. Ο κ. Παπανδρέου μοιάζει να αγνοεί το πολιτικό κόστος όταν χρειάζεται να πάρει δύσκολες αποφάσεις, αρκεί κάποιος να τις έχει έτοιμες και να έχει τον άνθρωπο που θα τις εφαρμόσει...

Ενας κορυφαίος ξένος τραπεζίτης έθετε το ζήτημα ως εξής: «Ο κ. Παπανδρέου μάς έχει επιτέλους πείσει πως είναι διατεθειμένος να κάνει ό,τι χρειάζεται για να αποφύγει τη χρεοκοπία. Μοιάζει διατεθειμένος ακόμη και να πηδήξει από ψηλά αν χρειάζεται...». Πρόκειται για σημαντική διαπίστωση, ιδιαίτερα γιατί προέρχεται από έναν τραπεζίτη που είχε σοκαριστεί το φθινόπωρο, όταν μιλούσε στον κ. Παπανδρέου για «μαύρη χρεοκοπία» και εκείνος του έλεγε για «πράσινα ομόλογα και πράσινη ανάπτυξη». Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας, το ΔΝΤ και εν μέρει οι αγορές βλέπουν ότι ο πρωθυπουργός επιχειρεί να εφαρμόσει τις αλλαγές που προβλέπει το Μνημόνιο και δίνουν σημαντικό «τράτο» στη χώρα.

Το ζήτημα είναι, όμως, πως το εγχείρημα μπορεί να τιναχθεί στον αέρα. Ο κ. Παπανδρέου και η πλειονότητα των συνεργατών του δεν καταλαβαίνουν καθόλου, μα καθόλου, σε τι κατάσταση βρίσκονται οι ελληνικές επιχειρήσεις. Κάποιος τους έχει πείσει πως οι επιχειρηματίες έχουν τεράστια ποσά κρυμμένα σε σεντούκια. Σύμφωνα με αυτήν τη θεωρία, λοιπόν, αντέχουν έστω και αν το κράτος δεν τους αποδίδει τον ΦΠΑ ή αν τους επιβάλλει εξοντωτικούς φόρους. Πρόκειται για μια άρρωστη αντίληψη, που αν συνεχιστεί θα οδηγήσει την αγορά στην απόγνωση. Βεβαίως και υπήρξαν επιχειρήσεις που έζησαν κλέβοντας ουσιαστικά το κράτος, τράπεζες που χρηματοδότησαν απίθανα εγχειρήματα με προσωπικά ανταλλάγματα για στελέχη τους κ. λπ. Και είναι, ίσως, υγιές να κλείσουν κάποιοι εξ αυτών για να «καθαρίσει» λίγο το σύστημα, όπως συμβαίνει διεθνώς. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως ο επιχειρηματίας που έκανε μια μεγάλη επένδυση πρέπει να τιμωρηθεί και το κράτος να αρνείται να του δώσει τις επιδοτήσεις που του χρωστάει ή να επιστρέψει τον ΦΠΑ.

Ο μεγάλος κίνδυνος είναι να έχουμε τον Σεπτέμβριο ένα τσουνάμι «λουκέτων», μαζικών απολύσεων και μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αυτή η κυβέρνηση έχει χάσει τον έλεγχο στη διαχείριση της πραγματικής οικονομίας και δεν κάνει τίποτα για να δώσει όραμα ανάπτυξης σε ζωτικούς κλάδους. Ασφαλώς και είναι φυσικό αυτό, όταν τα κορυφαία στελέχη έχουν κυριολεκτικά πνιγεί από τις εξελίξεις στα δημοσιονομικά. Ταυτόχρονα, όμως, δεν είναι λογικό να μην προχωρούν το νέο αναπτυξιακό πλαίσιο, οι μεγάλες επενδύσεις στην ενέργεια ή στον αγροτικό τομέα.

Ίσως λοιπόν χρειάζεται κάποια στιγμή σύντομα να ακούσει ο κ. Παπανδρέου από πρώτο χέρι τι περιμένει ο κόσμος της αγοράς για να πάρει μια ανάσα. Ο Σεπτέμβριος θα είναι κρίσιμος. Πολλοί επιχειρηματίες περιμένουν να δουν τι κλίμα θα επικρατήσει και τι σήμα θα δώσει η κυβέρνηση για να λάβουν σημαντικές αποφάσεις. Από αυτές θα εξαρτηθεί πόσο βαρύς και μαύρος θα είναι ο χειμώνας που μας περιμένει, μετά την ανάπαυλα των διακοπών.

Ιντερνετ, ο καλύτερος πλασιέ

Αγγελική Μπούμπουκα
Αρθρογράφος
Άρθρο της στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" - 4/7/2010

Τον αντίκτυπο του Ιντερνετ στη λήψη αποφάσεων από τους καταναλωτές επτά χωρών καταγράφει η έρευνα «Δείκτης Ψηφιακής Επιρροής», που ολοκληρώθηκε πρόσφατα, για λογαριασμό διεθνούς εταιρείας συμβούλων επιχειρήσεων (digitalinfluence.fleishmanhillard.com).

Κεντρικό συμπέρασμα είναι ότι το Διαδίκτυο αποτελεί μακράν το πιο επιδραστικό μέσο και δεν αναμένεται να χάσει αυτό το προνόμιο, τουλάχιστον τα επόμενα δύο χρόνια.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μεταξύ 4.243 χρηστών του Ιντερνετ, οι οποίοι ρωτήθηκαν σχετικά με την κατανάλωση κάθε μέσου και για τη σημασία που αποδίδουν σε αυτό. Τα συμπεράσματα της έρευνας είναι τα εξής:

* Υπάρχει έλλειμμα χρηματοδότησης

Το Ιντερνετ είναι μακράν το σημαντικότερο μέσο στη ζωή των καταναλωτών, αλλά οι εταιρείες εξακολουθούν να επενδύουν λίγο σε απόπειρες διαδικτυακού μάρκετινγκ.

*Στην αιχμή της ανάπτυξης, η Κίνα

Οι κινέζοι χρήστες του Ιντερνετ αποτελούν τον ταχύτερα αναπτυσσόμενο πληθυσμό online καταναλωτών παγκοσμίως (330 εκατομμύρια). Υιοθετούν γρήγορα τις νέες τεχνολογίες και το πεδίο είναι ανοιχτό για ακόμη μεγαλύτερη επέκταση, καθώς σήμερα μόνο 27% των κατοίκων της χώρας έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο.

*Το Ιντερνετ δεν είναι απλά μόδα

Αποτελεί πυρήνα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων σε πολλά επίπεδα: Χρησιμοποιείται ως αξιόπιστο εργαλείο έρευνας και επικοινωνίας και επηρεάζει πολλές από τις επιλογές μας -από το πού θα συναντηθούμε με τους φίλους μας μέχρι το πού θα επενδύσουμε.

*Υπερβολικά πολλές πληροφορίες

Το ότι μοιραζόμαστε πάρα πολλές προσωπικές πληροφορίες στο Διαδίκτυο αποτελεί μια αυξανόμενη απειλή. Από τη διαρκώς διευρυνόμενη χρήση των κοινωνικών μέσων προκύπτει η ανάγκη κοινής συναίνεσης για το περιεχόμενο που θα δημοσιοποιούμε, ο μεγάλος όγκος του οποίου είναι μάλλον αδιάφορος και βαρετός.

*Εμπιστοσύνη με επιφυλάξεις

Οι χρήστες, στην πλειοψηφία τους (39%), εμπιστεύονται το Ιντερνετ ως πηγή ενημέρωσης. Προτιμούν όμως να διασταυρώνουν τις πληροφορίες σε διάφορες διαδικτυακές πηγές. Καταγράφονται τάσεις μεγαλύτερης εμπιστοσύνης σε κυβερνητικές και εταιρικές πηγές παρά σε αναρτήσεις άλλων χρηστών.

*Ελλειψη εμπιστοσύνης στους μπλόγκερ με χορηγούς

Παρ' όλο που τα μπλογκ εξακολουθούν να είναι δημοφιλή ως πηγές ενημέρωσης, ανασκόπησης και γενικής πληροφόρησης, σε όλες τις χώρες καταγράφεται μείωση της εμπιστοσύνης προς μπλόγκερ που είναι γνωστό ότι έχουν χορηγούς ή πληρώνονται για το περιεχόμενό τους.

*Εμπιστοσύνη σε πραγματικό χρόνο

Οι χρήστες πλατφορμών μικρομπλόγκινγκ (Twitter κ.λπ.) κρίνουν θετικά τις εταιρείες που παρακολουθούν τις αναρτήσεις τους και απαντούν άμεσα στις παρατηρήσεις τους για προϊόντα. Σε ποσοστό 75% το εκλαμβάνουν ως ενδιαφέρον για τις ανάγκες τους αλλά υπάρχει και το 14% που το θεωρεί κατασκοπία σε βάρος του.

*Μη αξιοποίηση των δυνατοτήτων των κινητών

Παρ' όλο που η κινητή τηλεφωνία αναπτύσσεται διαρκώς τεχνολογικά, οι περισσότεροι χρήστες δεν αξιοποιούν ακόμα τις εφαρμογές και τις δυνατότητες που τους παρέχονται.

*Προς τα πού πάμε;

Στο ερώτημα αν η επίδραση του Ιντερνετ στους καταναλωτές θα συνεχίσει να αυξάνεται παράλληλα με το ίδιο το δίκτυο την επόμενη διετία οι απαντήσεις διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Οι Κινέζοι (85%) λένε «ναι», αλλά οι υπόλοιποι προβλέπουν επίδραση ανάλογη με τη σημερινή (σε ποσοστά 56-80%).

Δε μας συγκινεί ο «πόνος ψυχής» τους

Κεντρικό άρθρο
στην εφημερίδα "Απογευματινή" - 5/7/2010


Το φόρεσαν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ως… συνταγματική υποχρέωση, για να μπορέσουν να το περάσουν ερήμην της Βουλής, σαν Αναγκαστικό Διάταγμα δικτατορίας.

Ο Πρόεδρος κλώτσησε και το έδειξε, λέγοντας εκνευρισμένος στους δημοσιογράφους που τον ρώτησαν αν θα το υπογράψει «μελετήστε προσεκτικά τις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Σύνταγμα». Δήλωση αμφίσημη. Σήμαινε ή «δυστυχώς είμαι υποχρεωμένος και θα το κάνω Προεδρικό Διάταγμα», ή «μέσα στις δυνατότητες μου είναι και η παραίτηση αν επιμείνουν και τότε να δούμε πώς θα τρέχουν σε εκλογές».

Έτσι, επικαλέσθηκαν όψιμη δημοκρατική ευαισθησία. Το πήραν πίσω από το Προεδρικό Μέγαρο στο υπουργείο Εργασίας και σχεδίασαν να το περάσουν μαζί με το ασφαλιστικό από τη Βουλή. Με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια και ό,τι βγει. Όμως οι βουλευτές τους αντέδρασαν και οι φιλικές τους εφημερίδες έγραψαν: «Οι έντονες αντιδράσεις που έχουν προκαλέσει στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ οι προωθούμενες αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις ανάγκασαν την κυβέρνηση να τις εντάξει σε ξεχωριστό νομοσχέδιο, το οποίο θα καταθέσει στη Βουλή προς ψήφιση εντός του καλοκαιριού».

Σκέφτηκαν ότι το καλοκαίρι, πάνω στα μπάνια του λαού, όλα θα είναι πιο εύκολα. Έβγαλαν και εκπρόσωπο ως πρωταγωνιστή μελό να δηλώσει «Υποστηρίζουμε επώδυνα μέτρα, συχνά με πόνο ψυχής» (!)

Αλλά πάλι δύσκολα τους βγαίνει, και το παλεύουν οι… συνταγματολόγοι (!) και ας το χαρακτηρίζουν αντισυνταγματικό στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Είναι βλέπεις η κυβέρνηση Στρος – Καν ισχυρότερη από τη συγκυβερνητική ομάδα Γ. Παπανδρέου. Τι να κάνουν οι έρημοι; Το παλεύουν… «με πόνο ψυχής»…

Οι νεοφιλελεύθεροι

Γιάννης Παντελάκης
Αρθρογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" - 5/7/2010


Τα επιχειρήματα που ολοένα και συχνότερα ακούμε από κυβερνητικά στελέχη για κρίσιμα ζητήματα της οικονομίας και κοινωνίας, παραπέμπουν στους Στ. Μάνο και Α. Ανδριανόπουλο, γνωστούς θιασώτες ακραίων φιλελεύθερων επιλογών. Δεν ξέρω αν στα λίγα χρόνια που συμπορεύτηκαν μαζί τους -όταν τους φιλοξένησαν στα ίδια ψηφοδέλτια- ήταν ικανά για να επηρεαστούν από τις ιδέες τους, το σίγουρο είναι πως η γλώσσα που χρησιμοποιούν πολλοί υπουργοί παραπέμπει σε ιδεολογική βαρβαρότητα.

Αναφέρονται στα ασφαλιστικά ταμεία και η μόνιμη επωδός τους είναι πως δεν μπορεί το κράτος να χρηματοδοτεί σε τέτοιο βαθμό συντάξεις και παροχές. Ξεχνούν την υποχρέωση του κράτους να παρέχει αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης στους συνταξιούχους. Αναφέρονται στις δημόσιες συγκοινωνίες -λεωφορεία, τρένα κ.λπ.- και επικαλούνται τα δυσβάστακτα ελλείμματα που αυτές έχουν.

Ξεχνούν πως ένα στοιχειωδώς ευνομούμενο κράτος οφείλει να χρηματοδοτεί κοινωνικά αγαθά, όπως οι δημόσιες μεταφορές, τις οποίες άλλωστε χρησιμοποιούν οι οικονομικά ασθενέστεροι.

Παραμένοντας σ' αυτά τα δύο παραδείγματα, θα πρέπει οι συγκεκριμένοι νεοφιλελεύθεροι υπουργοί και λοιποί κυβερνητικοί παράγοντες να δώσουν συγκεκριμένα στοιχεία, πειστικά για τα αίτια του ύψους των πράγματι δυσθεώρητων ελλειμμάτων.

Οι έρευνες δείχνουν πως αν αντιμετωπιζόταν με επάρκεια η εισφοροδιαφυγή και η μαύρη απασχόληση, τα ελλείμματα θα ήταν θεαματικά μικρότερα. Επίσης, οι έρευνες δείχνουν πως αν στις προμήθειες των δημόσιων συγκοινωνιών (π.χ. ΟΣΕ που έχει 10 δισ. χρέη) δεν οργίαζαν τα σκάνδαλα, τότε δεν θα μιλάγαμε για τρομακτικά ελλείμματα. Ας αντιμετωπίσουν πρώτα με επάρκεια τα ουσιώδη προβλήματα, ας έδινε το κράτος όσα οφείλει και μετά ας μιλήσουμε για τις αναγκαίες λύσεις...

Οι Ισλανδοί ξύπνησαν. Εμείς γιατί κοιμόμαστε ;

Κ. Παπανικολάου
Αρθρογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Απογευματινή" - 28/6/2010


Συνυπεύθυνα με την πολιτική ηγεσία, τα ΜΜΕ οδηγούν από κοινού κατ’ επάγγελμα και κατά συνήθεια -κατά την αποδοτική νομική ορολογία- σταθερά το εθνικό σκάφος στην ξέρα της παντοειδούς πτώχευσης. Της πτώχευσης του πολιτικού συστήματος, της πτώχευσης των πυλώνων μιας δημοκρατίας, της πτώχευσης των θεσμών και των αξιών, της πτώχευσης της ελπίδας για ένα καλύτερο αύριο και εν τέλει της πτώχευσης των Ελλήνων και όχι απαραίτητα της Ελλάδας, μια που υπάρχουν δύο Ελλάδες, εκείνη των κρατούντων και ωφελημένων ακόμα και από την κρίση και εκείνη των πολλών που θα ζήσουν σε μαύρη φτώχεια, χωρίς όραμα και ελπίδα για πολλά ακόμα χρόνια…

Όλος αυτός ο εφιάλτης θα μπορούσε να τελειώσει νωρίτερα, αν αντί για επεισόδια θιάσου σκιών, η πολιτική ηγεσία είχε από καιρό θεσμοθετήσει τον ιταλικό νόμο του 1980, που επέτρεψε την εξέλιξη της επιχείρησης «καθαρά χέρια». Να θεσπίσει τη διαπραγμάτευση ανακριτή με κατηγορούμενο της ελαχιστοποίησης της ποινής του αν τεκμηριώσει την ευθύνη των «μεγάλων ψαριών» στα συνεχή σκάνδαλα.

Και παράλληλα, τη συνταγματική αναθεώρηση που προέβλεπε ότι η δικαστική έρευνα κατά πολιτικών και υπουργών προχωράει σε κάθε υπόθεση χωρίς την άδεια της Βουλής και όταν ο δικαστικός φάκελος ολοκληρωθεί και δεν επιδέχεται αμφισβήτηση να καλείται η Βουλή να αποφανθεί αν πρέπει να δικαστεί ο κατηγορούμενος πολιτικός. Σε μια τέτοια τεκμηρίωση καμία Βουλή δεν θα μπορούσε να κάνει τα στραβά μάτια. Όμως στην Ελλάδα ο δικαστής υποχρεούται «αμελητί» όταν βρει ύποπτο πολιτικό πρόσωπο να κλείσει τη δικογραφία και να τη στείλει στη Βουλή… για συγκάλυψη!

Αλήθεια, αυτοί που ψήφισαν αυτή τη συνταγματική παρανομία, θα έπρεπε να βρίσκονται και σήμερα στη Βουλή και να … ερευνούν ευθύνες συναδέλφων τους;

Στη μακρινή Ισλανδία με ομόφωνη απόφαση του Κοινοβουλίου, την περασμένη Πέμπτη, η ισλανδική κυβέρνηση υποχρεούται να καταθέσει νομοσχέδιο που θα περιλαμβάνει τις πλέον ισχυρές ρυθμίσεις στον κόσμο σχετικά με την προστασία της ελευθερίας του λόγου, του Τύπου και των δημοσιογραφικών πηγών, αλλά και όσων «διαρρέουν» στο Διαδίκτυο απόρρητα στοιχεία για πολιτικά και οικονομικά σκάνδαλα.

Το νομοσχέδιο θα ενισχύει την προστασία των δημοσιογραφικών πηγών και όσων αποφασίζουν τη διαρροή στον Τύπο στοιχείων που αφορούν πολιτικά και οικονομικά σκάνδαλα. Θα δημιουργεί ένα περιβάλλον που θα ευνοεί τη δημοσίευση στοιχείων για ύποπτες πρακτικές πολυεθνικών εταιρειών ή διαφθοράς πολιτικών. Στην Ελλάδα κοιμόμαστε και περιμένουμε…

Τι δουλειά κάνουν οι πολιτικοί ;

Θεόδωρος Π. Λιανός
Καθηγητής της Πολιτικής Οικονομίας
στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Άρθρο του στην εφημερίδα "Το Βήμα" - 27/6/2010


Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει στη χώρα μας, οι πολιτικοί, όταν είναι μέλη του Κοινοβουλίου, νομοθετούν με γνώμονα το καλό της χώρας και φροντίζουν για την τήρηση των νόμων. Οπως όμως προκύπτει από την καθημερινή παρατήρηση, οι πολιτικοί μας, στην πραγματικότητα, νομοθετούν μεν αλλά δεν φροντίζουν για την τήρηση των νόμων. Αντίθετα, σε πολλές περιπτώσεις, είναι πρώτοι και καλύτεροι στην παραβίαση των νόμων. Οπως φαίνεται από τις καθημερινές πλέον αποκαλύψεις και τη χιονοστιβάδα των σκανδάλων, οι πολιτικοί μας έχουν αποδειχθεί δεξιοτέχνες της απάτης (βλ. Βατοπαίδιο, Siemens και ποιος ξέρει τι άλλο). Τα σκάνδαλα, τα ρουσφέτια, η σπατάλη του δημοσίου χρήματος, η ευνοιοκρατία και άλλα καθημερινά φαινόμενα έχουν δημιουργήσει έναν πυκνό καπνό υποψίας για τη ζωή και τη δράση των πολιτικών. Είναι ανάγκη οι πολιτικοί μας με τις πράξεις τους να διαλύσουν τον καπνό για να μην πέσουν στη φωτιά.

Ενα σοβαρό σχετικό ερώτημα είναι το εξής: Μπορούν οι φαύλοι πολιτικοί μας να γίνουν ξαφνικά οι ενάρετοι πολιτικοί τους οποίους χρειάζεται η χώρα; Μερικοί απαντούν αρνητικά και υποστηρίζουν ότι χρειαζόμαστε νέα πρόσωπα στην πολιτική. Αλλοι απαντούν επίσης αρνητικά και υποστηρίζουν ότι χρειαζόμαστε έναν καλοπροαίρετο δικτάτορα. Η γνώμη μου είναι ότι οι πολιτικοί, παλαιοί και νέοι, είναι ορθολογικά όντα και όταν οι συνθήκες μεταβληθούν, θα αλλάξουν και οι ίδιοι, προσαρμοζόμενοι στις απαιτήσεις της εποχής. Ακόμη, δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι μεταξύ των πολιτικών μας υπάρχουν άνθρωποι με ηθικές αρχές και οράματα μιας ευημερούσας Ελλάδας.

Πάντως, ανεξαρτήτως του τι πιστεύει ο καθένας για τα επί μέρους ζητήματα, υπάρχει ένα γενικό, σοβαρό και πιεστικό αίτημα αλλαγής των δεδομένων που διέπουν τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος. Μερικές τέτοιες αλλαγές μπορεί να είναι οι ακόλουθες:

Πρώτον, κατάργηση της επιχορήγησης των κομμάτων από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το επιχείρημα ότι η επιχορήγηση καθιστά τα κόμματα ανεξάρτητα είναι ανίσχυρο, όπως απέδειξαν η Siemens και ο Τσουκάτος.

Δεύτερον, μείωση του αριθμού των βουλευτών. Το έργο του Κοινοβουλίου μπορεί να γίνει και με τους μισούς. Η Ολλανδία και το Βέλγιο, με πληθυσμό περίπου σαν της Ελλάδας, έχουν από 150 βουλευτές.

Τρίτον, ανάθεση των υπουργείων σε εξωκοινοβουλευτικούς. Ετσι είναι πιθανόν να μειωθούν το ρουσφέτι και η διαφθορά στο Δημόσιο, δεδομένου ότι οι εξωκοινοβουλευτικοί υπουργοί δεν θα έχουν την προστασία του Κοινοβουλίου, όπως συμβαίνει τώρα.

Τέταρτον, κατάργηση της βουλευτικής σύνταξης. Οσο διαρκεί η θητεία του βουλευτή, το Δημόσιο αναλαμβάνει την πληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών στο Ταμείο του βουλευτή (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, Δημόσιο κ.λπ.). Ετσι δεν θα υπάρχουν επαγγελματίες πολιτικοί. Εξαίρεση μπορεί να υπάρχει μόνο για τον πρωθυπουργό.

Πέμπτον, η κατάργηση όλων των οικονομικών προνομίων για τους βουλευτές, όπως π.χ. για την απόκτηση ιδιωτικού αυτοκινήτου, χρήση τηλεφωνικών υπηρεσιών, ταχυδρομική ατέλεια, παροχή πολιτικών γραφείων κ.ά. Οι βουλευτές πρέπει να αμείβονται αρκετά ώστε να έχουν μια άνετη ζωή αλλά όχι πολυτελή, σπάταλη και προκλητική.

Αν οι αρμόδιοι εξετάσουν το ζήτημα αυτό, θα βρουν και άλλα πολλά που πρέπει να αλλάξουν. Ας το κάνουν σύντομα. Η κατάσταση είναι επείγουσα. Οι πολιτικοί μας δεν πρέπει να ζουν μέσα σε ένα κλίμα υποψίας και κατακραυγής.

Έσκασε μύτη ο «λαγός» ;

Korinthius Maximus
Περιοδικό MyPress - Τεύχος 20 - Ιούνιος 2010


Ξεκινώντας να γράφω για το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, είχα σκεφτεί να κάνω μια απέλπιδα προσπάθεια ώστε να ξεφύγω από τη θεματολογία που έχω ακολουθήσει τελευταία στο «MyPress». Πρέπει να ομολογήσω ότι προσπάθησα πολύ, δυστυχώς όμως, κάνοντας μια βόλτα στο internet, έπεσα πάνω σε μια «διαβολική» ακολουθία ειδήσεων που με έκανε να αναθεωρήσω την αρχική μου σκέψη. Και αυτό γιατί φαίνεται ότι, παρότι αρκετά έντυπα άρχισαν σιγά σιγά να συνειδητοποιούν (πολύ αργά σε σχέση με το «MyPress») τη σταθερή εμφάνιση ενός επιχειρηματικού πόλου που προσπαθεί να αναδείξει εαυτόν σε σωτήρα της χώρας, δεν θέτουν το όλο σκηνικό στην πραγματική του διάσταση, αν και φρονώ ότι γνωρίζουν άριστα και τις προθέσεις και τις μηχανορραφίες του.

Εντοπίζω λοιπόν μια γενικευμένη οκνηρία και ατολμία σε σχέση με αυτό το φαινόμενο, που έχω την αίσθηση ότι περιτριγυρίζει τα θεμέλια της δημοκρατίας μας (αυτής της «κακής», αλλά δημοκρατίας) με απώτερο στόχο και σκοπό του το να πέσει μια πανικοβλημένη κοινωνία στα δόντια του ολοκληρωτισμού του, όχι μόνο με τη θέλησή της, αλλά και εν μέσω αλαλαγμών και αποθέωσης. Ο κόσμος σαστισμένος από τις συνεχείς εξαγγελίες και άλλων μέτρων, και άλλων μειώσεων μισθών, και άλλων περικοπών, παρακολουθεί σαν ανήμπορος τη σταδιακή εμφάνιση μιας λογικής που λέει ότι πρέπει να κυβερνήσουν οι επιχειρηματίες τη χώρα για να σωθούμε.

Κάπου εκεί, ήρθαν και οι δηλώσεις της προέδρου της Αργεντινής, Κριστίνια Φερνάντες ντε Κίρχνερ, που ούτε λίγο, ούτε πολύ μας μετέφερε τη συμπάθειά της για τα άγρια μέτρα λιτότητας που βρίσκονται ακόμα μπροστά μας. Η Αργεντινή έχει περάσει από τη «στενωπό» του ΔΝΤ και η Πρόεδρος γνωρίζει ότι τα ανηλεή μέτρα θα φέρουν κοινωνικές αναταραχές και εκρήξεις με απροσδιόριστη έκβαση.

Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή τα μέτρα που εφαρμόζονται χτυπούν δυσανάλογα και βάναυσα τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής κοινωνίας που είναι οι μικρομεσαίες τάξεις της, με τις διακριτές ιδιομορφίες τους. Η αίσθηση που υπάρχει διάχυτη είναι ότι όλο το μάρμαρο το πληρώνουν αυτές οι τάξεις και μάλλον έτσι είναι, αφού από πουθενά δεν ακούγεται κάποιο «γενναίο» μέτρο εις βάρος των διαχρονικά ευνοημένων ανώτερων τάξεων που συγκεντρώνουν και το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του εθνικού πλούτου.

Οι μικρομεσαίοι βλέπουν την κυβέρνηση να εκλιπαρεί ουσιαστικά, και να πληρώνει επί της ουσίας, προκειμένου να επαναπατριστούν τεράστια ποσά μεγαλοκαταθέσεων που οι κυβερνώντες κάνουν πως δεν κατάλαβαν για πότε τους «ξέφυγαν» στο εξωτερικό. Την ίδια ώρα, στις δικές τους τσέπες εξελίσσεται ένας άνευ προηγουμένου, κατά συρροή, βιασμός που δεν έχει σταματημό. Και βέβαια εννοείται ότι κανείς δεν τους ρωτά, κανείς δεν αναλογίζεται αν «βγαίνουν» μετά τη συνεχή ελεύθερη πτώση του εισοδήματός τους.

Αν συνεχιστεί αυτή η τακτική – κάτι που προεξόφλησε η πρόεδρος της Αργεντινής – είναι σίγουρο ότι η αντίδραση θα είναι αναπόφευκτη. Και θα είναι βίαιη και ανεξέλεγκτη. Ως εκ τούτου, ανεξέλεγκτες και απροσδιόριστες θα είναι και οι συνέπειες τόσο σε κοινωνικό, όσο και σε πολιτικό επίπεδο.

Από το σημείο αυτό, μέχρι να φτάσουμε στην απόλυτη αμφισβήτηση ολόκληρου του δημοκρατικού οικοδομήματος, με ταυτόχρονη ανάδειξη ενός ομίλου επιχειρηματιών ως την πιο ενδεδειγμένη και αποτελεσματική λύση, υπάρχει τεράστια διαφορά. Υπάρχουν ενδιάμεσοι σταθμοί κομβικών γεγονότων – που πρέπει να συντελεστούν – και μια ολόκληρη αλλαγή φιλοσοφίας, κουλτούρας. Πρέπει επίσης στο ενδιάμεσο ο Έλληνας να έχει απολέσει κάθε ρανίδα φιλελεύθερης οπτικής απέναντι στα πράγματα.

Και εξηγούμαι. Ακόμα και αν δεχθεί κάποιος ότι οι επιχειρηματίες θα σώσουν τη χώρα διοικώντας τη, οπωσδήποτε δεν θα τη διοικήσουν με τον τρόπο που προβλέπει η οποιαδήποτε δημοκρατική διαδικασία. Άλλωστε, τέτοιες διαδικασίες δεν υπάρχουν μέσα στις επιχειρήσεις. Ανέκαθεν μέσα στις επιχειρήσεις υπάρχει η λογική του «αφεντικού» και του υπαλλήλου με την ενδιάμεση παρουσία του προϊσταμένου που αποτελεί το εκτελεστικό όργανο του «αφεντικού». Υπάρχει κανείς που να το αρνείται αυτό ;

Από την άλλη πλευρά – και εδώ αρχίζουμε να έχουμε θέμα – υπάρχει η καταιγιστική και πολλές φορές κατευθυνόμενη (από διάφορους παράγοντες) εξέλιξη των πραγμάτων. Αυτό που αποκάλεσα παραπάνω «σταθμούς». Έχει ξανασυμβεί στην ιστορία μας, τα γεγονότα να παίρνουν ξαφνικά μια περίεργη τροπή και με γρήγορους ρυθμούς να εκβιάζουν καταστάσεις που ή δεν θα είχαν συμβεί ή θα συνέβαιναν πολύ πολύ αργότερα. Μια τέτοια διαδοχή γεγονότων είναι αυτή που παρατηρήθηκε το Μάιο με δηλώσεις του προέδρου του ΣΕΒ, Δημήτρη Δασκαλόπουλου.

Μέσα σε δύο εβδομάδες, απανωτές δηλώσεις του, που ουσιαστικά ήταν άκομψες και μη κεκαλυμμένες επιθέσεις προς το πολιτικό σύστημα, επιχείρησαν να δυναμιτίσουν το κλίμα. Αφού μίλησε για «χρεοκοπία» των κομμάτων, εμφάνισε τους επιχειρηματίες ως ελπίδα του τόπου σε ένα τελείως διαφορετικό επίπεδο από αυτό της οικονομικής ανάπτυξης. Ουσιαστικά, προάλειψε το έδαφος για μια κυβερνητική κίνηση επιχειρηματιών και φυσικά παρέλειψε σε ολόκληρη την αποστροφή του λόγου του να αναφέρει, έστω και από «ευγένεια», κάποιο ψήγμα μιας εκλογικής διαδικασίας.

Έσκασε μύτη ο «λαγός» λοιπόν. Αυτό που εδώ και καιρό ψιθυριζόταν και καλλιεργείτο στο υποσυνείδητο του λαού, ήρθε να βρει έναν εκφραστή που προφανώς ήταν διατεθειμένος να καεί, να «θυσιαστεί» για χάρη όλων εκείνων που ευθυγραμμίζονται μαζί του και αποτελούν τους ομοϊδεάτες του. Ίσως έχει ήδη εξασφαλίσει μέσω κάποιας συμφωνίας μια καλή θέση προϊσταμένου με τα χαρακτηριστικά που περιέγραψα παραπάνω.

Θεμελιώδες λάθος του «λαγού» ήταν το σύνηθες λάθος των επιχειρηματιών γενικά. Η βιασύνη. Ελάχιστοι είναι οι επιχειρηματίες – ειδικά στην Ελλάδα – που ξέρουν να περιμένουν την κατάλληλη στιγμή. Είναι τέτοια η ασυδοσία που τους έχει προσφερθεί αφενός από την πολιτεία και τους νόμους, και αφετέρου από την ισοπεδωτική οικονομική δύναμη που διαθέτουν, που τελικά οδηγεί σε ανυπομονησία. Έπρεπε να περιμένουν λίγο ακόμα, αλλά τί νόημα θα είχε η τακτική του λαγού ;

Και κάπου εδώ φτάνουμε σε ένα άλλο παρακλάδι της αλληλουχίας γεγονότων για την οποία μίλαγα παραπάνω. Πριν λίγες ημέρες ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, κομματικά και στελεχιακά φίλα προσκείμενος στην κυβέρνηση, έσπευσε να αποκλείσει την παρουσία του σε διάλογο για τα εργασιακά κάτω από τις τρέχουσες συνθήκες. Ουσιαστικά, μη παρουσία σημαίνει ευθεία παράδοση των εργαζομένων σε συνθήκες χωρίς κανόνες και χωρίς δίχτυ ασφαλείας για το οτιδήποτε. Κάποιοι λένε ότι είναι γενναίος και αντιστέκεται, προσωπικά πιστεύω ότι είναι συνένοχος και επισπεύδει το απευκταίο σενάριο της κυβέρνησης των επιχειρηματιών.

Είναι σίγουρο ότι αν δημιουργηθεί μια ανεξέλεγκτη κατάσταση στα εργασιακά, θα επιταχυνθούν οι όποιες πιθανές ολικές αποσταθεροποιήσεις κυρίως σε ότι αφορά στο πολιτικό σκηνικό και εν τέλει σύστημα.

Και τότε ο «λαγός» θα βγάλει το λαγουδίσιο ρούχο του με τη φουντωτή ουρίτσα και θα δείξει το πραγματικό του ποιόν. Το ποιόν ενός ολοκληρωτισμού που θα έρθει και πάλι να βάλει στο γύψο τη χώρα για το … καλό της.

Τα λέμε στο επόμενο τεύχος.