Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

Μπορείς







Δημήτρης Δανίκας
Αρθρογράφος
Άρθρο του στο "Βήμα on line" - 17/2/2011


Δεν μπορώ να σε βλέπω έτσι να σούρνεσαι και προς τον ψυχίατρο να κατευθύνεσαι. Εντάξει.

Ολα μαύρα και άραχλα. Ολα προς την καταστροφή. Η τσέπη σου άδεια. Η δουλειά στον αέρα. Τα λαμόγια εξακολουθούν να βολτάρουν ελεύθερα και ωραία. Κι εσύ μονίμως στη Β΄ Εθνική. Ταλαιπωρημένος. Κουρασμένος. Μπαϊλντισμένος. Αηδιασμένος. Απαισιόδοξος. Σχεδόν τελειωμένος.

Τουτέστιν έχεις μεταλλαχθεί έτσι όπως ακριβώς το σύστημα σε θέλει και ακόμα χειρότερα από εκεί. Ετοιμος για υποταγή. Ετοιμος να εκραγείς και στη συνέχεια να εκτονωθείς. Για σκέψου το από την αρχή. Γιατί έτσι αφοπλίζεις μόνος σου κάθε όπλο και κάθε σφαίρα του αμυντικού σου συστήματος. Αφοπλισμός όπως άνθρωπος αυτοκτονικός. Μόνο μία η λύση. Να επανεξετάσεις τον οπλισμό σου. Να προμηθευτείς κουράγιο. Μια σφαίρα από κουράγιο ανοίγει ορίζοντες.

Το οπτικό σου πεδίο πέρα από τη μύτη σου. Ετσι θα βλέπεις καλύτερα. Ετσι θα καταλάβεις αυτό που ξέρουν να διαχειρίζονται άριστα οι αντίπαλοι και οι εχθροί σου. Οτι αύριο τίποτα δεν θα είναι το ίδιο με αυτό που ζούμε σήμερα. Το λένε αλλαγή, αλλά για να την καταλάβεις πρέπει να βγεις από το πετσί σου. Το δεύτερο που πρέπει να προμηθευτείς είναι ένας σκληρός δίσκος για το μυαλό σου. Ωστε να επεξεργάζεσαι βαθύτερα τις πληροφορίες που βομβαρδίζουν και σκοτώνουν τον ψυχισμό σου. Να ξεμουχλιάσει η σκέψη σου και να ξεθολώσει το βλέμμα σου. Και το τρίτο και ακόμα πιο απαραίτητο, μια κατάδυση στον εαυτό σου. Οχι ψυχολογική, μεταφυσική, βουδιστική και χριστιανική. Καθόλου. Τέτοιου είδους καταδύσεις, οι καλύτερες, για τον αντίπαλό σου, λύσεις.

Το «έχει ο Θεός» καταλήγει πρακτικά στην ατελείωτη σιωπή των αμνών. Εννοώ κατάδυση προς την αληθινή αυτογνωσία. Με αυστηρότητα. Τόση όση δείχνεις στον εχθρό σου. Με αυτά τα τρία όπλα του νέου οπλικού σου συστήματος, θα αλλάζεις χωρίς να το καταλάβεις. Κι όσο θα αλλάζεις μέσα σου τόσο θα αλλάζει η οπτική σου.

Κι όσο θα αλλάζει η οπτική σου τόσο και η ζωή σου.

Μην προσπαθείς. Κάν΄ το τώρα. Μπορείς!

Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2011

Λαϊκισμός από... φόβο







Αλέξης Παπαχελάς
Δημοσιογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Καθημερινή" - 17/2/2011

Ενα από τα πιο ανησυχητικά φαινόμενα στην ελληνική κοινωνία είναι ο λαϊκισμός από... φόβο. Τον συναντάμε δυστυχώς όλο και περισσότερο. Οι πολιτικοί φοβούνται να πουν την αλήθεια, να εξηγήσουν τα πραγματικά διλήμματα στον κόσμο ή να ξεσκεπάσουν τα απίθανα μικροσυμφέροντα που πολλάκις κρύβονται πίσω από το περίφημο «δημόσιο συμφέρον». Τρέμουν τα «αυθόρμητα» γιουχαΐσματα, τις συνδικαλιστικές αντιδράσεις και την πίεση. Δεν έμαθαν, βλέπετε, ποτέ να λένε ΟΧΙ ούτε να κάνουν λογαριασμό στο τέλος της ημέρας για το πόσα έχουν και πόσα χρωστάνε...

Δεν είναι όμως μόνο οι πολιτικοί. Πολλοί πρυτάνεις τρέμουν μην τυχόν και προκληθεί καμιά φασαρία αν πουν όχι σε κάποιο τρελό αίτημα. Φοβούνται μην μαθευτεί ότι οι αίθουσές τους χρησιμοποιούνται για διάφορες παντελώς εξωπανεπιστημιακές δραστηριότητες. Eίναι φόβος για την επανεκλογή τους, αφού εξαρτώνται από τα φοιτητικά κομματικά μαγαζιά, αλλά και φόβος επιβίωσης από τις ακραίες συμμορίες που φέρονται σαν πραγματικά αφεντικά.

Φόβος όμως υπάρχει και στο δημοσιογραφικό μας σινάφι. Δεν είναι εύκολο να επιχειρείς να είσαι ψύχραιμος ή αντικειμενικός όταν σε βρίζουν κάποιοι ακραίοι συνδικαλιστές των ΔΕΚΟ, όταν πιέζεσαι από τις δυνάμεις του λαϊκισμού που έχουν μοναδική ικανότητα να χαρακτηρίζουν συλλήβδην «δωσίλογο» όποιον πάει κόντρα στο ρεύμα ή τολμά να θέσει το δίλημμα χρεοκοπία ή αλλαγές.

Και βέβαια κάποιοι επιχειρούν να ξεγράψουν το lifestyle παρελθόν τους με φιλολαϊκές κορόνες, έτσι ώστε να γίνουν αυτό που ο λαός αποκαλεί «Ρομπέν των Καγιέν...».

Ναι, φουσκώνει ένα τσουνάμι αγανάκτησης της ελληνικής κοινωνίας που νιώθει ότι δεν έχει κατάλληλη ηγεσία σε κανένα κρίσιμο τομέα και ότι βουλιάζει χωρίς να βλέπει πουθενά το χέρι που θα την τραβήξει από το τέλμα.

Ο φόβος των πολιτικών, των δημοσιογράφων, των ακαδημαϊκών είναι να μην βρεθούν απέναντι στο τσουνάμι. Είναι λογικό και ανθρώπινο. Δεν είναι όμως αυτό που περιμένεις από μια ηγεσία ενός τόπου σε ώρα κρίσης. Αντιθέτως, μπορεί να αποδειχθεί λείαν καταστροφικό και ουδόλως σωτήριο για τους, εκ φόβου, ορμώμενους φίλους του λαού.



Τετάρτη 23 Φεβρουαρίου 2011

Επεισόδια αλά ΕΑΒ ακυρώνουν τον αγώνα για Κάθαρση





Σοφία Βούλτεψη
Δημοσιογράφος
Άρθρο της στο site "Ελεύθερη Ζώνη" - 17/2/2011


Καιρό τώρα υποστηρίζω πως στη χώρα έχει δημιουργηθεί ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα (το οποίο δεν θα λυθεί αν δεν επέλθει πραγματική και ουσιαστική Κάθαρση και αν δεν αποδοθούν ευθύνες – πολιτικές ή ποινικές, αδιάφορο – σε όσους δεν έπραξαν το καθήκον τους).

Το πρόβλημα συνίσταται στο γεγονός ότι το πολιτικό προσωπικό της χώρας δεν μπορεί πλέον να κυκλοφορεί στους δρόμους και να εμφανίζεται ενώπιον των πολιτών χωρίς να φρουρείται.

Με τον τρόπο αυτό έχει ουσιαστικά ακυρωθεί η Δημοκρατία και η ίδια η πολιτική λειτουργία, που βασίζεται στην διαρκή επικοινωνία ανάμεσα στον λαό και στους εκπροσώπους του.

Πιστεύω επίσης ότι αυτός είναι ο ελληνικός τρόπος αντίδρασης, η «ελληνική εξέγερση», ο τρόπος δηλαδή με τον οποίο ενσωματώθηκε στην πατρίδα μας η λαϊκή αντίδραση, όπως την βλέπουμε να ξετυλίγεται στις χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής.

Υπό αυτήν την έννοια, είναι ένα υγιές φαινόμενο. Αποτελεί το μήνυμα προς την πολιτική εξουσία ότι χωρίς Κάθαρση, η Τραγωδία δεν θα φθάσει στη λύση της.

Τα όσα διαδραματίστηκαν, όμως, στις εγκαταστάσεις της ΕΑΒ στην Τανάγρα σε βάρος του Αναπληρωτή Υπουργού Άμυνας Πάνου Μπεγλίτη, ακυρώνουν το επιτακτικό αίτημα για Κάθαρση.

Πληροφορηθήκαμε ότι κάποιοι εργαζόμενοι – όχι όλοι, διότι πολλοί έδρασαν πυροσβεστικά – επιτέθηκαν φραστικά στον κ. Μπεγλίτη, καταγγέλλοντας την απαξίωση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, ενώ εναντίον του εκσφενδονίστηκαν γιαούρτια και μπουκάλια με νερό!

Αλλά η ΕΑΒ δεν είναι ο κατάλληλος χώρος για τέτοιου είδους αντιδράσεις. Όχι επειδή οι άνθρωποι εκεί δεν είναι εργαζόμενοι. Εργαζόμενοι είναι και θα ήθελαν και αυτοί να δουν την επιχείρηση στην οποία εργάζονται να ανθεί.

Το πρόβλημα είναι πως η ΕΑΒ είναι μια από τις πιο προβληματικές και ευρωβόρες (δραχμοβόρες προηγουμένως) ΔΕΚΟ. Και έχει πολλαπλώς επιβαρύνει τον (δικαίως διαμαρτυρόμενο) ελληνικό λαό. Με διάφορους τρόπους.

Και πάλι θα πείτε: Φταίνε οι εργαζόμενοι για τον τρόπο που διαχρονικά η πολιτική εξουσία χειρίσθηκε τα θέματα της λειτουργίας, του δανεισμού και του μισθολογικού κόστους των προβληματικών ΔΕΚΟ, μεταξύ των οποίων και η ΕΑΒ;

Όχι, βέβαια. Έχω υποστηρίξει ότι κανείς δεν προσελήφθη μόνος του, ούτε καθόρισε το ύψος του μισθού του, ούτε έλαβε αποφάσεις για την λειτουργία της δημόσιας επιχείρησης στην οποία διορίστηκε.

Από την στιγμή όμως που ανήκει σε κάποια από αυτές τις επιχειρήσεις, αποτελεί κομμάτι της. Και οφείλει να συμπεριφέρεται με την σεμνότητα που απαιτούν οι καιροί. Πολύ περισσότερο που η ΕΑΒ έχει δώσει στο συνδικαλιστικό κίνημα σημαντικά στελέχη, τα οποία όφειλαν να γνωρίζουν και να έχουν εγκαίρως αντιδράσει στις αποφάσεις της πολιτικής εξουσίας.

Ήδη από τα τέλη του 2003, οι εγγυήσεις του ελληνικού Δημοσίου προς υπερχρεωμένους οργανισμούς, προκειμένου να δανειστούν από την ελληνική και ξένη τραπεζική αγορά, είχαν σημειώσει αύξηση της τάξης του 27,4% (αυτό για να μην λέει σήμερα το ΠΑΣΟΚ ότι δεν φέρει καμιά ευθύνη για όσα συνέβησαν στη χώρα).

Στις 31 Δεκεμβρίου 2003, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το ύψος των εγγυήσεων έχει ανέλθει σε 11 δις ευρώ (έναντι 9 περίπου που ήταν στις 31 Δεκεμβρίου του 2002 και άλλων τόσων τον Ιούνιο του 2003 – επίσης για να μην υποστηρίζει το ΠΑΣΟΚ πως επί των ημερών του ήσαν όλα καλά και ανθηρά). Τα εγγυημένα από το Δημόσιο δάνεια που είχε λάβει ως τότε η ΕΑΒ ήταν 257 εκατομμύρια ευρώ.

Στις 30 Ιουνίου 2004 (στοιχεία από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους) το ύψος των εγγυήσεων είχε φθάσει τα 13 δις ευρώ, εμφανίζοντας μέσα σε έναν χρόνο (και λόγω των τόκων) αύξηση της τάξης του 44,5%!

(«Μα οι εργαζόμενοι αποφάσισαν αυτόν τον δανεισμό – μαμούθ;», θα ρωτήσει πάλι κάποιος. Όχι. Αλλά επιτρέψτε μου να θεωρώ ότι σε μια επιχείρηση – πολύ περισσότερο σε μια δημόσια επιχείρηση – οι εργαζόμενοι, δια των συνδικαλιστικών τους ηγεσιών, φέρουν μερίδιο της ευθύνης).

Ο καιρός περνούσε και τα χρέη πολλαπλασιάζονταν. Ο νόμος του 2005 (3429, άρθρο 14) για τις αλλαγές στις ζημιογόνες ΔΕΚΟ δεν εφαρμοζόταν και τον περασμένο Οκτώβριο χρειάστηκε να ψηφιστεί νέος (διεγράφη, αν θυμάστε, ο βουλευτής Β. Παπαχρήστος που ψήφισε «όχι»).

Όλα αυτά τα χρόνια εκδίδονταν εγκύκλιοι για περιορισμό μισθολογικών αυξήσεων στο 3%, έμπαιναν νέες καταληκτικές ημερομηνίες (που περνούσαν άπραγες), η ΓΣΕΕ δήλωνε ότι «θα κοπεί το χέρι όποιου συνδικαλιστή συνυπογράψει τέτοιες ρυθμίσεις». Έκανε πίσω και ένας εκ των αρμοδίων τότε υπουργών (της Ν.Δ.), καταργώντας ο ίδιος τον νόμο της κυβέρνησής του στην πράξη και απαιτώντας προηγουμένως συναίνεση των εργαζόμενων (αν και γνώριζε ότι δεν θα την λάβει ποτέ).

Στην ΕΑΒ ο νόμος εφαρμόστηκε τον Οκτώβριο του 2006, ενώ μέσα σε έναν χρόνο τα έσοδα των ΔΕΚΟ είχαν μειωθεί κατά 8%, οι ζημίες είχαν αυξηθεί κατά 228% και τα ελλείμματα κατά 200%!

Στην πενταετία 2003 – 2008 δόθηκαν αυξήσεις της τάξης του 10% στους μισθούς των ΔΕΚΟ, με αποτέλεσμα 2 στα 3 ευρώ των εξόδων τους να πηγαίνουν στην μισθοδοσία. Φυσικά, οι αυξήσεις αυτές, που δεν δόθηκαν στους άλλους εργαζομένους, αποτελούσαν την αντιπαροχή των πολιτευτάκηδων για τις ψήφους που πήγαιναν κατευθείαν και ελεγχόμενα στο προσωπικό τους πελατειακό ταμείο, (κάτι που δεν θα μπορούσαν να πετύχουν με την ανάλογη σιγουριά, αν έδιναν γενικές αυξήσεις).

Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι παρά το ότι τον Απρίλιο του 2006 η διϋπουργική επιτροπή για τις ΔΕΚΟ καθόρισε πλαφόν αύξησης του μισθολογικού κόστους στο 5% για το 2006 και στο 6% για το 2007, αυτό αυξήθηκε κατά 8,43% το 2006 και 8,25% το 2007. Και μάλιστα παρά τις προειδοποιήσεις ότι σε διαφορετική περίπτωση θα επιβάλλονταν κυρώσεις στις διοικήσεις (που ουδέποτε επιβλήθηκαν): Απόλυση χωρίς αποζημίωση, δέσμευση των εσόδων των ΔΕΚΟ και μη χορήγηση εγγύησης του Δημοσίου για τα δάνεια που θα συνάψουν, όπως προέβλεπε ο νόμος του Δεκεμβρίου 2005.


Έτσι, το κόστος μισθοδοσίας από το 67,13% των λειτουργικών εξόδων το 2005 εκτινάχθηκε στο 77,93% το 2006 και στο 74,64% το 2007. Ειδικά στην ΕΑΒ το κόστος μισθοδοσίας ως προς τα συνολικά λειτουργικά έξοδα αυξήθηκε από 62,47% το 2005, σε 86,88% το 2007. Κάτι ανάλογο συνέβη και στην ΕΒΟ-ΠΥΡΚΑΛ (ΕΑΣ) με το κόστος μισθοδοσίας να εκτινάσσεται από 45,99% στο 76,15%. Από τα στοιχεία προέκυψε ότι οι αυξήσεις έγιναν μέσω υπερωριών, συμμετοχών σε επιτροπές, εκτάκτων αμοιβών, επιδομάτων θέσεων ευθύνης κλπ.

Την ίδια ώρα, το έλλειμμα των μεγάλων ΔΕΚΟ (συγκοινωνίες, αμυντική βιομηχανία) παρουσίαζε (στην εξαετία 2002-2007) αύξηση της τάξης του 88,2%. Το 2007 το έλλειμμα έφθασε στο 1,31 δις ευρώ (698 εκ το 2002), ενώ τα στοιχεία έδειχναν ότι στην τριετία 2004 – 2007 το έλλειμμα αυξήθηκε λόγω αύξησης των δαπανών για τόκους κατά 200 εκ ευρώ.

Τον Ιούλιο του 2008, πληροφορηθήκαμε ότι, παρ’ όλα αυτά, το 2007, η μέση ετήσια αμοιβή στις ΔΕΚΟ ήταν 43.280 ευρώ, ενώ ο μέσος ετήσιος εθνικός μισθός βρισκόταν στα 27.174 ευρώ. Ειδικά για την ΕΑΒ ανακοινώθηκε ότι το 56% του προσωπικού ελάμβανε από 30.000 ως 50.000 ευρώ.

Κακώς τα έπαιρναν; Όχι. Αλλά κακώς πετάνε μπουκάλια τώρα. Διότι γνωρίζουν πως όταν το ΠΑΣΟΚ ήλθε στην εξουσία το 2009, μη θέλοντας να ενοχλήσει (και αυτό) την πελατεία του, αντί να ξεκινήσει από τις ζημιογόνες ΔΕΚΟ, άρχισε να πίνει το αίμα των μισθωτών και των συνταξιούχων. Μιλούσαν για «νέο μοντέλο διοίκησης στις εποπτευόμενες ΔΕΚΟ», με «διαρκή έλεγχο των διοικήσεων με πιστή τήρηση χρονοδιαγραμμάτων, ενιαίο προϋπολογισμό σε ορισμένες περιπτώσεις και τοποθέτηση ενός προσώπου στις θέσεις προέδρου και διευθύνοντος σύμβουλου».

Λέξη για την «ταμπακιέρα». Χρειάσθηκε να περάσει ένας ολόκληρος χρόνος αιματηρών θυσιών για να φθάσουμε στον Οκτώβριο του 2010 και να ανακοινωθούν οι ένδεκα πιο ζημιογόνες ΔΕΚΟ του 2009, μεταξύ των οποίων και η ΕΑΒ. Οι ζημιές των συγκεκριμένων ΔΕΚΟ από το 2007 ως το 2009 είχαν αυξηθεί κατά 31%, φθάνοντας μόνο το 2009 το 1,8 δις ευρώ! Τα έσοδά τους το 2007 ήσαν 1,6 δις ευρώ και το συνολικό κόστος μισθοδοσίας το 2009 βρισκόταν στο 1,2 δις ευρώ – το 78% των εσόδων πάει σε αμοιβές, εργοδοτικές εισφορές και λοιπές παροχές. Ο δε καθαρός δανεισμός των «Ένδεκα» άγγιζε τα 12 δις ευρώ! Και οι τόκοι, τα 600 εκ ευρώ! Όλα αυτά με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου!

Μέσα στο 2009 έπεσαν εγγυήσεις ύψους άνω των 630 εκ ευρώ για τα δάνεια του ΟΣΕ, του ΟΑΣΑ, της ΕΑΒ και του ΟΔΙΕ. Παράλληλα, διαπιστώθηκε και το παράλογο: Το προσωπικό των ΔΕΚΟ μειωνόταν, αλλά το κόστος μισθοδοσίας παρουσίαζε αύξηση!

Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι από τα αναλυτικά στοιχεία που η χώρα μας έστειλε στις Βρυξέλλες το καλοκαίρι του 2010, οι εγγυήσεις του ελληνικού Δημοσίου προς τις 52 δημόσιες επιχειρήσεις ξεπερνούσαν τα 25 δις ευρώ. Μάλιστα, τα στοιχεία ήσαν ελλιπή, καθώς για τις πιο «κόκκινες» επιχειρήσεις, όπως ο ΟΣΕ και η ΕΑΒ δεν υπήρχαν ισολογισμοί όχι μόνο για το 2010, αλλά ούτε και για το 2009! Και βέβαια, η αύξηση του ακαθάριστου δανεισμού αποδιδόταν στις μεγαλύτερες ανάγκες αποπληρωμής δανείων κατά 1,1 δις ευρώ, που αφορούσαν τους ομίλους ΟΣΕ, ΟΑΣΑ και ΕΑΒ.

Πρόκειται για επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών. Αν είναι ψευδή, τότε τα μπουκάλια πρέπει να εκσφενδονιστούν σε επίσημη τελετή έξω από το κτίριο όπου αυτό στεγάζεται.

Ένας άλλος λόγος για τον οποίο δεν έπρεπε να εκσφενδονιστούν μπουκάλια κατά του Μπεγλίτη στην ΕΑΒ είναι ότι μόλις πριν λίγες μέρες ο εισαγγελέας του ΑΠ κ. Ι Τέντες ζήτησε από την Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών να διεξαχθεί κατά απόλυτη προτεραιότητα η προκαταρκτική εξέταση για την προμήθεια των τηλεπικοινωνιακών συστημάτων «Ερμής», για την οποία έχει ασκηθεί (από τον Ιούνιο του 2010) ποινική δίωξη κατά παντός υπευθύνου (και στελεχών της ΕΑΒ και της Ζήμενς) για τα κακουργήματα της απάτης, απόπειρας απάτης και υπεξαίρεσης σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου.

Το σύστημα έπρεπε να είχε παραδοθεί από το 2006, αλλά δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, ενώ η ΕΑΒ, που είχε αναθέσει τις συμβάσεις σε διάφορες υποκατασκευάστριες εταιρίες (και στην Ζήμενς), έχει εισπράξει πάνω από το 80% των χρημάτων.

Φταίνε γι’ αυτό οι εργαζόμενοι; Όχι, αλλά θα έπρεπε – βλέποντας ότι δεν προχωρά η κατασκευή του συστήματος, ενώ τα χρήματα εκταμιεύονται – να είχαν οργανώσει διαδήλωση, κλείνοντας την Αθήνα για να το μάθουν όλοι. Και εκεί να πετάξουν όσα μπουκάλια ήθελαν.

Διότι όποιος γνωρίζει ότι το 2000 ψηφίστηκε ο νόμος 2874 που προέβλεπε άδεια για υπερωριακή απασχόληση πέραν των 120 ωρών (με προσαύξηση 100%) και ότι χρήση αυτού του νόμου έγινε μόνο στις ΔΕΚΟ, έχει δικαίωμα να πετάξει μπουκάλια, αλλά εναντίον αυτών που ψήφισαν αυτόν τον (αντισυνταγματικό αφού δεν εφαρμόστηκε σε όλους τους Έλληνες) νόμο.


Συμπέρασμα: Προσοχή σε ποιους πετάτε μπουκάλια και άλλα αντικείμενα. Οι τυχαίοι και αποσπασματικοί στόχοι ακυρώνουν την προσπάθεια για Κάθαρση.

Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου 2011

Η επιστροφή του κράτους








Δημήτρης Τσιόδρας
Δημοσιογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" - 6/2/2011


«Η νέα πραγματικότητα του κρατικού καπιταλισμού». Οσο κι αν φαίνεται περίεργο, ο τίτλος δεν αφορά κάποια ημερίδα αριστερού κόμματος, αλλά μια από τις πολλές συζητήσεις που περιλάμβανε το πρόγραμμα στο Νταβός.

«Είκοσι χρόνια νωρίτερα η συζήτηση για την ελεύθερη αγορά και τον κρατικό έλεγχο φαινόταν να έχει λήξει υπέρ των αγορών. Ομως η πρόσφατη κρίση έχει φέρει τη συζήτηση ξανά στο προσκήνιο, καθώς οι κυβερνήσεις έχουν αναγκαστεί να αναλάβουν τον έλεγχο σε αποτυχημένες τράπεζες και να εξαγοράσουν άλλους τομείς της οικονομίας» αναφέρεται στο επίσημο site του Forum. Η αναφορά στον κρατικό καπιταλισμό είναι προφανές ότι δεν αφορά τον κλασικό μαρξιστικό ορισμό, αλλά την παρέμβαση του κράτους στην οικονομία και σε ένα σύστημα στο οποίο το κράτος λειτουργεί ως ο βασικός οικονομικός παίχτης και χρησιμοποιεί την αγορά για οικονομικά και πολιτικά οφέλη.

Η οικονομική κρίση ήρθε να αλλάξει πολλά. Οπως παραδέχεται ο «Economist», «ενώ τα προηγούμενα χρόνια ο «κακός» της ιστορίας ήταν ο κρατικός παρεμβατισμός, τώρα είναι οι υπό πτώχευση εταιρείες».

Η κουβέντα για τον ρόλο του κράτους άνοιξε ξανά. Οι τέσσερις πυλώνες στους οποίους στηρίζονται σήμερα οι κρατικές οικονομίες είναι: οι εθνικές πετρελαϊκές εταιρείες, οι κρατικές επιχειρήσεις, οι ιδιωτικές εταιρείες που στηρίζονται από το κράτος για να λειτουργήσουν ως εθνικοί πρωταθλητές και τα κρατικά επενδυτικά ταμεία ή Sovereign Wealth Funds (SWFs).

*Η ενέργεια ελέγχεται παγκοσμίως από τα κράτη. Οι 13 μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες στον κόσμο με βάση τα αποθέματα τους είναι κρατικές και κατέχουν πάνω από το 75% των παγκοσμίων αποθεμάτων και της παραγωγής. Οι ιδιωτικές πολυεθνικές που κινούνται στον τομέα της εμπορίας πετρελαιοειδών πρέπει να έρθουν σε συμφωνία με κρατικές επιχειρήσεις για να μπορούν να έχουν επαρκή πρώτη ύλη.

*Σε πολλούς τομείς, από τα πετροχημικά και την παραγωγή ενέργειας, ώς τις τηλεπικοινωνίες, την παραγωγή ατσαλιού, αυτοκινήτων, αεροπλάνων, ο ρόλος των κρατικών εταιρειών αυξάνεται αφού όλο και περισσότερες κυβερνήσεις χρησιμοποιούν την αγορά για να ενισχύσουν τη θέση τους και στο εσωτερικό και διεθνώς. Η Κίνα αλλά και η Ρωσία και η Ινδία βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της τακτικής.

*Ο τρίτος τομέας κρατικής παρέμβασης αφορά την κρατική ενίσχυση ιδιωτικών εταιρειών. Κι αυτό δεν γίνεται μόνο στην Κίνα και τη Ρωσία, όπου η κρατικά διευθυνόμενη οικονομία έχει μακρά παράδοση, αλλά και σε χώρες που λειτουργούν πιο ανοιχτά. Η Vale που ασχολείται με ορυκτά στη Βραζιλία, η Tata (αυτοκίνητα, ατσάλι, χημικά) στην Ινδία, η San Miguel στις Φιλιππίνες είναι παραδείγματα τέτοιων εταιρειών.

*Τα κρατικά επενδυτικά ταμεία είναι ο τέταρτος πυλώνας. Με χαρτοφυλάκια σε συνάλλαγμα, κρατικά ομόλογα, επενδύσεις σε ακίνητα και μετοχές διαφόρων εταιρειών, δεν λειτουργούν μόνο με οικονομικά κριτήρια, αλλά οι κινήσεις τους εντάσσονται στη στρατηγική των κρατών. Τα SWFs είχαν μερίδιο 12% στις παγκόσμιες επενδύσεις το 2009 και υπολογίζεται ότι το 2015 τα χαρτοφυλάκιά τους θα αγγίζουν τα 15 τρισ. δολάρια. Η Κίνα, η Ρωσία, το Αμπου Ντάμπι, η Σαουδική Αραβία, η Νότια Κορέα, το Βιετνάμ, η Νορβηγία, είναι χώρες που κινούνται με αυτό τον επενδυτικό τρόπο.

Οι κρατικοκαπιταλιστικές οικονομίες αναμένεται ότι θα βγουν από την κρίση έχοντας υπό τον έλεγχό τους ακόμη μεγαλύτερο κομμάτι της οικονομικής δραστηριότητας. Το αγγλοαμερικανικό μοντέλο βρίσκεται υπό αμφισβήτηση. Οσο η κατάσταση παραμένει προβληματική, οι πολιτικοί θα έχουν τον πρώτο λόγο. Οπως αναφέρει το Foreign Affairs, «μέχρι πρόσφατα το κέντρο των οικονομικών αποφάσεων των ΗΠΑ ήταν η Νέα Υόρκη. Τώρα το κέντρο έχει μεταφερθεί στην Ουάσιγκτον. Η ίδια μετακίνηση έχει γίνει από τη Σαγκάη στο Πεκίνο, από το Σάο Πάολο στην Μπραζίλια». Εχασαν οριστικά, λοιπόν, οι αγορές την πρωτοκαθεδρία; Οι κινήσεις γίνονται ώστε να διευκολυνθούν οι δυνάμεις της αγοράς να ξεπεράσουν τα προβλήματά τους και να επανέλθουν δριμύτερες. Οσοι ονειρεύονται επιστροφή σε κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία, τύπου Σοβιετικής Ενωσης, μάλλον είναι μακριά νυχτωμένοι. Αναγνωρίζεται από πολλές πλευρές όμως ότι μεγάλο πρόβλημα θα είναι όμως αν επιστρέψουμε και στην προ της κρίσης ανεξέλεγκτη κατάσταση. Η κουβέντα για την ελεύθερη αγορά, το χρηματοπιστωτικό σύστημα, τη νέα παγκόσμια οικονομική δομή και τα όρια της ρύθμισης βρίσκεται στην αρχή και θα περάσει από πολλές φάσεις. Μόνο που εμείς στην Ελλάδα έχουμε να λύσουμε προβλήματα περασμένων δεκαετιών.

Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου 2011

Σύγκρουση στον ΟΤΕ (και) για το… ζέσταμα του αυτοκινήτου








Σοφία Βούλτεψη
Δημοσιογράφος
Άρθρο της στο site "Ελεύθερη Ζώνη" - 5/2/2011


«Αυτόν τον ΟΤΕ αγόρασαν, με αυτές τις εργασιακές σχέσεις, με αυτά τα μισθολογικά κόστη και σε αυτήν την αγορά. Αν ήθελαν κάτι άλλο, ας επένδυαν αλλού»: Η ανακοίνωση της ΟΜΕ-ΟΤΕ, τον περασμένο Δεκέμβριο, αν και ξεκάθαρη και απειλητική, είχε περάσει σχεδόν απαρατήρητη.

Απευθυνόταν στην «Ντόιτσε Τέλεκομ» και ήταν η απάντηση των συνδικαλιστών του ΟΤΕ προς τον Γκίντο Κέρκχοφ, μέλος της διοίκησης της γερμανικής εταιρίας που κατέχει το 30% του Οργανισμού (το 20% ανήκει στο ελληνικό δημόσιο και οι υπόλοιπες μετοχές βρίσκονται σε διασπορά).

Ο κ. Κέρκχοφ είχε δώσει συνέντευξη στην γερμανική έκδοση των «Financial Times», υποστηρίζοντας το «συμμάζεμα» στο κόστος του προσωπικού, που αποτελεί το 37% του τζίρου του ΟΤΕ, σε αντίθεση με το αντίστοιχο κόστος της «Ντόιτσε Τέλεκομ» που βρίσκεται στο 20%.

Επί του προκειμένου, η άποψη των συνδικαλιστών είναι πως η γερμανική εταιρία έχει τους τεχνικούς της σε θυγατρική εταιρία και δεν τους υπολογίζει στο μισθολογικό της κόστος. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά:

Η αλήθεια είναι πως οι συζητήσεις έχουν ξεκινήσει από τον Ιανουάριο του 2010. Οι δύο πλευρές κάθισαν στο τραπέζι, έβαλαν η κάθε μια τα θέματά της στο τραπέζι και τελικά φθάσαμε στον Ιανουάριο του 2011, οπότε, σύμφωνα με πληροφορίες, η Διοίκηση του Οργανισμού υποχώρησε από τα φιλόδοξα σχέδιά της και κατέθεσε τρεις προτάσεις, προκειμένου να μην υπάρξει μείωση του βασικού μισθού, ούτε και άλλες αλλαγές ως προς τον όγκο και την σύνθεση του προσωπικού.

Ζητήθηκε, λοιπόν, από τους συνδικαλιστές να αποδεχθούν πάγωμα μισθών για δύο χρόνια, δηλαδή μηδενική αύξηση και πάγωμα της περίφημης «αυτόματης ωρίμανσης» - πρόκειται για την αύξηση της τάξης του 8% ανά διετία.

Το δεύτερο που ζητήθηκε ήταν οι υπερωρίες να υπολογίζονται με προσαύξηση της τάξης του 20% και όχι του 40% που ισχύει σήμερα.

Το τρίτο, ήταν η κατάργηση του επιδόματος… θέρμανσης του αυτοκινήτου!

Ναι, ναι, στον ΟΤΕ υπάρχει τέτοιο επίδομα. Ισχύει από το 1986 (τα παλιάς τεχνολογίας αυτοκίνητα χρειάζονταν ζέσταμα και οι χιλιάδες οδηγοί του Οργανισμού ελάμβαναν επίδομα για να τα ζεστάνουν!).

Η τεχνολογία άλλαξε, τα αυτοκίνητα δεν χρειάζονται πια ζέσταμα, γυρίζεις την μίζα και φεύγεις, αλλά το επίδομα έμεινε! Όπως και σειρά άλλων επιδομάτων – των οποίων ο αριθμός παραμένει επτασφράγιστο μυστικό, κάτι σαν την… Συμφωνία του Ραμπουϊγιέ!

Ανάμεσά τους, επίδομα θέρμανσης για όσους μένουν σε περιοχές με συγκεκριμένο υψόμετρο, ένας μισθός ως… γαμήλιο δώρο, αλλά και ένας λογαριασμός νεότητος, βάσει του οποίου τα παιδιά των εργαζομένων στον ΟΤΕ λαμβάνουν ένα σεβαστό ποσό (που αγγίζει τα 30.000 ευρώ), ανάλογα με το αν κάνουν χρήση του προνομίου στα 18 ή στα 25 τους χρόνια. Το συνολικό ποσό που οι εργαζόμενοι καταβάλλουν σ’ αυτόν τον λογαριασμό στη διάρκεια αυτών των χρόνων δεν ξεπερνά τα 500 ευρώ, ενώ η υπόλοιπη συμμετοχή μπαίνει από τον Οργανισμό.

Καλά και ωραία όλα αυτά (άλλωστε η Ελλάδα είναι η χώρα του παραλόγου και το πολιτικό σύστημα είχε χρησιμοποιήσει επί δεκαετίες τον ΟΤΕ ως όχημα ρουσφετιών, εξασφάλισης ψήφου και διαπλοκής).

Αλλά στο μεταξύ η χώρα κατέληξε στα σημερινά χάλια. Και τώρα κόβονται τα πάντα από όλους. Και μέχρι στιγμής την έχουν πληρώσει αυτοί που ούτε έφταιξαν, ούτε είχαν ποτέ πετύχει ειδικά προνόμια.

Οι μισθοί των υπολοίπων Ελλήνων εργαζομένων βρίσκονται ήδη σε συνθήκες Σιβηρίας, ενώ στη χειρότερη μοίρα βρίσκονται οι συνταξιούχοι και οι μισθωτοί. Στην χώρα λειτουργούν ήδη οι επιχειρησιακές συμβάσεις και ο ιδιωτικός τομέας στενάζει.

Χθες, συνδικαλιστές του ΟΤΕ προχώρησαν σε… κατάληψη του 13ου ορόφου του μεγάρου του οργανισμού, με αίτημα να συναντηθούν με την διοίκηση. Υποστήριξαν πως για όλα φταίει ο τρόπος που η ΕΕΤΤ αντιμετωπίζει τον Οργανισμό. Και πως οι μειώσεις γίνονται για τα συμφέροντα του γερμανικού Δημοσίου.

Πιθανόν – αν και οι Γερμανοί, όπως είπαμε, κατέχουν μόνο το 30%.

Και ο κάθε κλάδος δεν θέλει να είναι αυτός που θα πληρώσει την οικονομική κρίση. Κι’ αυτό σωστό.

Αλλά εδώ μιλάμε για τον ΟΤΕ. Τον Οργανισμό όπου ουδείς αντιδρούσε σε όσα συνέβαιναν (ρουσφετολογικές προσλήψεις, προνόμια, μίζες, εθελούσιες έξοδοι με πριμ, μπόνους, πλασματικούς χρόνους συνταξιοδότησης, ανάληψη των ελλειμμάτων του ασφαλιστικού φορέα (νόμος του 2000) από τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή από όλους μας).

Μιλάμε για τον ΟΤΕ, όπου, όπως και σε όλες τις ΔΕΚΟ, είχαμε την συνδιοίκηση των συνδικαλιστών.

Οι συνδικαλιστές θα ισχυριστούν πως ο καθένας προσπαθεί να διασφαλίσει τα κεκτημένα του κλάδου του. Σωστό κι’ αυτό. Και πως με τα διάφορα (γελοία) επιδόματα, επιτύγχαναν αύξηση των μισθών τους, ενώ θα προτιμούσαν οι αυξήσεις αυτές να γίνονταν απευθείας και να ενσωματώνονταν στους μισθούς.

Ναι, αλλά στο μεταξύ τα δέχονταν (τα γελοία επιδόματα). Συναλλάσσονταν με τις πολιτικές ηγεσίες και έλεγαν και «ευχαριστώ», ανταλλάσσοντας τα επιδόματα με τις ψήφους.

Και επιτέλους, πρέπει όλοι να καταλάβουν πως αυτό το άθλιο πολιτικό σύστημα που μοίραζε επιδόματα και χτύπαγε πλάτες ευθύνεται για όσα συμβαίνουν σήμερα. Και να στρέψουν τα πυρά τους προς τους πραγματικούς υπεύθυνους. Που τους κορόιδεψαν και τώρα σφυρίζουν αδιάφορα, παριστάνοντας ότι σώζουν τη χώρα. Που προεκλογικά τους έλεγαν ότι θα επαναδιαπραγματευτούν την σύμβαση με την «Ντόιτσε Τέλεκομ» και τώρα (και σωστά) τηρούν τις υπογραφές του ελληνικού κράτους.

Διότι εκεί που φθάσαμε, δεν υπάρχει σάλιο (για να θυμηθούμε την γνωστή υπουργική έκφραση) όχι για να ζεσταίνουμε τα αυτοκίνητα, αλλά ούτε για να ζεστάνουμε τους ηλικιωμένους στα γηροκομεία.

Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2011

Αύγουστος ...







Άννα Παναγιωταρέα
Δημοσιογράφος
Άρθρο της στην εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" - 5/2/2011


Ας υποθέσουμε ότι έφτασε χθες βράδυ στην Αθήνα ένας ξένος, ο οποίος κατανοεί επαρκώς την ελληνική γλώσσα. Θέλει να μάθει ποιες είναι οι ειδήσεις εδώ και στο εξωτερικό, οπότε ανοίγει ένα κανάλι. Βλέπει το σοβαρό παρουσιαστή και τέσσερις σχολιαστές «στα παράθυρα». Φυσικά, δεν αντιλαμβάνεται τη σκοπιμότητα του «συνωστισμού», αφού τέτοιου είδους τηλεοπτικό μοντέλο παρουσίασης δελτίου ειδήσεων αποτελεί ελληνική ανακάλυψη. Αν όμως οπλιστεί με λίγη υπομονή, σύντομα θα διαπιστώσει ότι βρίσκονται όλοι στις θέσεις τους, ώστε μόλις ο παρουσιαστής δώσει το έναυσμα να μετατρέψουν αμέσως τα «παράθυρα» σε ρινγκ, ανά δύο.

ΥΠΟΘΕΤΩ ότι θα νομίζει πως βλέπει λάθος κανάλι και ότι σίγουρα δεν πρόκειται για παρουσίαση δελτίου ειδήσεων, αλλά μάλλον για εκπομπή reality show, οπότε ψάχνει για ειδήσεις αλλού. Σε λίγο, μετά από μια σχετική περιδιάβαση από κανάλι σε κανάλι, θα διαπιστώσει ότι στην Ελλάδα, ουσιαστικά, δεν έχουμε ειδήσεις. Οποιος θέλει να μάθει τι συμβαίνει, είτε πρέπει να περιμένει την έκδοση των εφημερίδων είτε να ανατρέξει στα διεθνή πρακτορεία, που βρίσκονται στο Διαδίκτυο, είτε στα ειδησεογραφικά blogs! Η διαπίστωση είναι κοινή: Η ελληνική τηλεόραση «σιχαίνεται» τις ειδήσεις! Και στη μεν εμπορική τηλεόραση έχει παγιοποιηθεί το συγκεκριμένο μοντέλο «των σχολιαστικών παραθύρων» κυρίως για οικονομικούς λόγους: Είτε έχουν να κάνουν με την τηλεθέαση που εξασφαλίζεται από τους ατέρμονες διαξιφισμούς και την ανταλλαγή κοσμητικών επιθέτων του είδους «καραγκιόζηδες» είτε με το χαμηλό κόστος παραγωγής που στοιχίζει το συγκεκριμένο μοντέλο δελτίου. Η δε κρατική τηλεόραση γιατί επιλέγει να προβάλλει τις ειδήσεις που είναι ευνοϊκές για την κυβέρνηση, σε μια πλήρη διαστροφή, παρά το γεγονός ότι η εμπορική τηλεόραση διεκπεραιώνει κατά τρόπο αποτελεσματικότερο… την κυβερνητική προπαγάνδα. Απλά, η ανασφάλεια των διορισμένων στελεχών της διεύθυνσης ειδήσεων της ΝΕΤ δεν επιτρέπει να το διαπιστώσουν, ενώ οι «καταψυγμένες τηλεθεάσεις» του δελτίου, ημερησίως, τους κάνουν διστακτικότερους να επιχειρήσουν ένα αντικειμενικότερο δελτίο. Αλλά με πρασινοφρουρούς από το παρελθόν, ειδήσεις δεν γίνονται! Η αλήθεια είναι ότι φοβούνται για τη θέση τους. Υπάρχει απόθεμα προθύμων στους κομματικούς καταλόγους…

ΚΑΘΕ ΒΡΑΔΥ οι Πολίτες βομβαρδίζονται, επαναληπτικά, από «ειδήσεις» όμοιες με τις χθεσινές, αλλά λίγο πιο σκοτεινές, λίγο πιο ανησυχητικές, κάνοντάς τους να αισθάνονται όλο και περισσότερο ανασφαλείς. Εχει δημιουργηθεί το κοινωνικό κίνημα που λέει δεν «πληρώνω διόδια» γιατί δεν υπάρχουν δρόμοι. «Δεν πληρώνω εισιτήρια» γιατί μου τρώνε ένα μισθό. Η ώρα που θα λεχθεί «δεν βλέπω και δεν πληρώνω την κρατική τηλεόραση, γιατί είναι κυβερνητικό φερέφωνο» είναι, επίσης, πολύ κοντά.

Δευτέρα 14 Φεβρουαρίου 2011

Τα τανκς και το facebook








Παύλος Τσίμας
Δημοσιογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Τα Νέα" - 5/2/2011


Ο Ουµπέρτο Eκο είχε γράψει, πάνε πολλά χρόνια, πως αν κάποτε για να ανατρέψεις µια κυβέρνηση ή να καταλάβεις την εξουσία έπρεπε να κατεβάσεις τα τανκς στους δρόµους, τώρα πια «αρκεί να θέσεις υπό τονέλεγχό σου το ραδιόφωνο καιτην τηλεόραση».Ο αφορισµός έγινε κοινός τόπος τις τελευταίες δεκαετίες. Και η θλιβερή εµπειρία Μπερλουσκόνι στην ίδια την πατρίδα του Eκο, την Ιταλία, έµοιαζε να επιβεβαιώνει πλήρως το δόγµα.

Αλλά να που, µέσα σε λίγες ηµέρες, στην Τυνησίαπρώτα κι έπειτα στην Αίγυπτο, τηνΥεµένη ή την Ιορδανία, αποδεικνύεται πως το να ελέγχει ένα καθεστώς τηντηλεόραση, να φιλτράρει και να λογοκρίνειτις ειδήσεις, δενείναι πιααρκετό για την ασφάλειά του. Να πουαπεδείχθη ότι, από τα γιασεµιά της Τύνιδας ώς τις φλεγόµενες όχθες του Νείλου, καθεστώτα οχυρωµένα πίσω από έναν πλήρη και αυταρχικό έλεγχο των µίντια, τρίζουν, κλονίζονται και εν τέλει ανατρέπονται.

∆εν ήταν η πρώτη φορά, τα τελευταία χρόνια, που είδαµετα νέα µέσακοινωνικής δικτύωσης, όπως το facebook ή το twitter, να γίνονται µέσα διακίνησης πληροφοριών ταχύτερα των «παραδοσιακών», να γίνονται οχήµατα κοινωνικήςαφύπνισης και διοργάνωσης σε χρόνους ασύλληπτα συντετµηµένους µεγάλων κινητοποιήσεων. Στο Ιράν πέρυσι είχαµε ήδη πάρει µια γεύση. Μια γεύση πήραµε κι εµείς εδώ, τον ∆εκέµβριο του 2008, όταν είδαµε την είδηση της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου να µεταδίδεται από τα παραδοσιακά Μέσα όταν είχε κάνει ήδη, µεταχύτητα αστραπής, τον γύρο του ∆ιαδικτύου και των κινητών τηλεφώνων, και είχαν οργανωθεί και οι πρώτες συγκεντρώσεις διαµαρτυρίας.

Αλλά το κύµα των εξεγέρσεων στον αραβικό κόσµο δίνει,για πρώτη φορά, µια πλήρηαποτύπωση της δυνατότητας αυτών των «νέων µέσων» να γίνονται οχήµατα της Ιστορίας, µε κεφαλαίο το γιώτα, τεχνολογική βάση αληθινών εξεγέρσεων. Καιαυτή είναι µια διάσταση των δραµατικών γεγονότων στη Μέση Ανατολή, που έχει οικουµενικό χαρακτήρα, ξεπερνά τον ιδιότυπο, τοπικό, εθνικό ή «αραβικό» τους χαρακτήρα. Και δεν είναι η µόνη.

Το γεγονός ότι το επίκεντρο του σεισµού βρίσκεται στις µικρές ηλικίες, από µόνο τουδεν ξαφνιάζει.Οι εξεγέρσεις ήταν πάντα νεανικές υποθέσεις. Εκείνο που ξαφνιάζει είναι ότι εκείνοι που δίνουν τον τόνο, τα συνθήµατα και τον συντονισµό των «αραβικών» εξεγέρσεων δεν είναι εκείνοι που «δεν έχουν τίποτε να χάσουν, πάρεξ τις αλυσίδες τους». Είναι τα τέκνα µιας µεσαίας τάξης που νιώθουν να εκπίπτουν κοινωνικά, να υποβαθµίζονται. Είναι τα παιδιά του Ιντερνετ και των SMS. Αυτά τα «προνοµιούχα κωλόπαιδα», όπως τααποκάλεσε έναςαπολογητής του καθεστώτος Μουµπάρακ, που µιλούν την ίδια γλώσσα, συχνάζουν στους ίδιους διαδικτυακούς τόπους και µετέχουν της ίδιας παγκοσµιοποιούµενης κουλτούρας, γίνονται η εύφλεκτη ύλη που µεταδίδει αστραπιαία τη φωτιά από τη µια άκρη της Μεσογείου στην άλλη. Και αυτή είναι, επίσης, µια διάσταση των γεγονότων που δεν είναι καθόλου τοπική, ενδηµική του παγωµένου, ώς πρόσφατα, αραβικού ανθρωπο-ωκεανού.

Και υπάρχει και µια τρίτη διάσταση αυτών των αραβικώνεξεγέρσεων που ξεπερνάτην «αραβική»ιδιοτυπία τους και φέρνει στο φως υπόγειες αλλαγές που µας αφορούν όλους. Είναι, πράγµατι, αδύνατο να ερµηνεύσει κανείς αυτό που συµβαίνει στις νότιες ακτές της Μεσογείου χωρίςνα συνυπολογίσειµια αλλαγή στις οικουµενικές ισορροπίες που συντελείτο, µε αργό ρυθµό, καιρό τώρα και που η κρίση επιταχύνει απότοµα. Κρατήστε µερικούς αριθµούς που δίνει το ∆ΝΤ: αν το 2000 η συµµετοχή των ανεπτυγµένων χωρών στο παγκόσµιο ΑΕΠ ήταν 63%, το 2010 είχε µειωθεί στο 53% και το 2013 υπολογίζεται ότι θα είναι µικρότερη από 50%. Και αν το ΑΕΠ των ΗΠΑ µεταξύ 2005 και 2010 αυξήθηκε κατά 5 ποσοστιαίες µονάδες και της ευρωζώνης κατά 4, της Ινδίας αυξήθηκε κατά 25και της Κίνας κατά 69! Συγκρατήστε τους αριθµούς. Μιλούν εύγλωττα για µιαν ιστορικών διαστάσεων αλλαγή συσχετισµών, χωρίς την οποία θα ήταν ανεξήγητη η αδυναµία της ∆ύσης να κρατήσει στη ζωή καθεστώτα που, σαράντα χρόνια τώρα, υπήρχαν επειδή, απλώς, υπηρετούσαν τα συµφέροντά της...

Τα παιδιά του Ιντερνετ και των SMS έγιναν η εύφλεκτη ύλη που µεταδίδει αστραπιαία τη φωτιά από τη µία άκρη της Μεσογείου στην άλλη ...

Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2011

Τύνιδα, Κάιρο, Αθήνα...








Ριχάρδος Σωμερίτης
Συντάκτης
Άρθρο του στο "Βήμα on line" - 6/2/2011


Για να αποκτήσουμε τις ελευθερίες που απολαμβάνουμε στραβομουτσουνιάζοντας σήμερα και ένα αντιπροσωπευτικό δημοκρατικό σύστημα που ο κάθε ανεγκέφαλος κατακρίνει με πολύ συχνά προσποιητή οργή χρειάστηκαν, από το 1821, αμέτρητοι αγώνες και μεγάλες ατομικές και συλλογικές θυσίες. Κίνητρο συχνά καθοριστικό, ακόμα και για την Επανάσταση, ήταν απαρχής, φυσικά, και το «ψωμί». Αν καλοκοιτάξουμε τα πράγματα, μείον οι μεγάλες και για μερικούς, όχι για όλους, τωρινές οικονομικές συνθήκες, πετύχαμε όσα για να τα κατακτήσουν προσφέρουν τώρα το αίμα τους οι άοπλοι αλλά αποφασισμένοι πολίτες του αραβικού κόσμου. Συνήθεια είχε γίνει να τους χαρακτηρίζουμε «φανατισμένο ισλαμικό όχλο». Ξεχνώντας πολλά δικά μας, όχι μόνο ελληνικά, από τη δική μας ιστορία, αλλά και πανευρωπαϊκά. Ξεχνώντας και τις συλλογικές ευρωπαϊκές ευθύνες της εποχής των αποικιών. Ευθύνες που ως ένα βαθμό ανήκουν έμμεσα και σε μας, γιατί ήμασταν πολύ συχνά καλοί και εξίσου καταπιεστικοί εμπορικοί συνεταίροι των αποικιοκρατών.

Oσοι, με τόσο πείσμα, προσπαθούν όχι να αλλάξουν για να το βελτιώσουν το σημερινό «σύστημα» αλλά να το τσακίσουν θα έπρεπε να το καταλάβουν: προετοιμάζουν για τα χειρότερα. Ποια; Είναι αποκαλυπτικό ότι μας το κρύβουν. Δεν μας λένε τι πρεσβεύουν, τι προτείνουν, τι απεργάζονται. Τι ακριβώς θέλουν οι «Πυρήνες της Φωτιάς» και όσοι μετέχουν στο θλιβερό «χάπενινγκ» της δίκης τους; Ποιες δομές και ποιες συγκεκριμένες πολιτικές θα ήθελε για τη χώρα το κουκουέ και ο Σύριζα; Ποιο τρόπο ζωής και κυρίως ΜΕ ΠΟΙΟΥΣ οραματίζονται όσοι- πολλοί-, ακόμα και μέσα στα κόμματα που κυβερνούν ή μπορεί να κυβερνήσουν, δημιουργούν σταδιακά μιαν ατμόσφαιρα αυθαιρεσίας, φανατισμού, γενικευμένης καχυποψίας και στο τέλος άρνησης των ουσιαστικών σύγχρονων δημοκρατικών και κοινωνικών αξιών;

Η αλήθεια είναι ότι καμιά από τις συγκροτημένες πολιτικές δυνάμεις της Δημοκρατίας μας δεν προτείνει κάτι το πειστικά νέο και τους τρόπους για να το πετύχουμε συλλογικά. Ενα σχέδιο για τη χώρα και τον λαό, για αύριο και μεθαύριο. Το πρόβλημα αυτό δεν είναι μόνο ελληνικό: το 1989 απομυθοποιήθηκε οριστικά ο δήθεν «υπαρκτός». Από το 2008 αποδείχτηκε το πού οδηγεί η δικτατορία των δήθεν «αγορών» ενός ακατανόητου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Δεν προβλήθηκε αρκετά η ύστατη παλιανθρωπιά του: μόλις βγήκαν με σύνθημα τη δημοκρατία οι λαοί της Τυνησίας και της Αιγύπτου στους δρόμους, η πρώτη δουλειά των εταιρειών «αξιολόγησης» ήταν να υποβαθμίσουν την Τυνησία και την Αίγυπτο. Αν αυτό δεν είναι ομολογία, τι είναι;

Τετάρτη 9 Φεβρουαρίου 2011

Ξέρουμε τι θέλουμε;







Χρήστος Γιανναράς
Καθηγητής φιλοσοφίας και συγγραφέας
Άρθρο του στην εφημερίδα "Καθημερινή" - 6/2/2011

Αν σε τρεις μήνες ή σε πέντε ή σε οκτώ, ο ανέμελος ταξιδευτής πρωθυπουργός μας προκηρύξει εκλογές. Αν, δηλαδή, θελήσει να ισχυροποιήσει τη λαϊκή «συναίνεση» για την εφαρμογή του δουλοκτητικού «Μνημονίου». ΄Η αν θελήσει, απλώς να αξιοποιήσει τη δημοσκοπική υπεροχή του έναντι του κ. Σαμαρά (παρ’ όλο που θα συνιστούσε αυτοκτονική αφροσύνη η επιβάρυνση της κατεστραμμένης οικονομίας με εκλογές). Σε μια τέτοια πάντως περίπτωση, ποια μπορεί να είναι η αντίδραση των πολιτών της χώρας;

Η πλειονότητα του ελλαδικού πληθυσμού, μισθωτοί, συνταξιούχοι, μικροί και μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, οι πανικόβλητοι άνεργοι, ζούμε με το σοκ της απόγνωσης από την καταστροφή της οικονομίας. Τόσο η «σοσιαλιστική» κυβέρνηση, εξευτελισμένη θεραπαινίς των φεουδαρχικών αξιώσεων του «Μνημονίου», όσο και η παραλυτικά ανίκανη να αυτοκαθαρθεί και ανασυνταχθεί αξιωματική αντιπολίτευση, θα είναι αναίδεια, σε βαθμό προσβολής της δημόσιας αιδούς, να ζητήσουν και πάλι λαϊκή έγκριση για τα ενεργητικά ή παθητικά (από ανικανότητα) κοινωνικά τους εγκλήματα. Δεν γίνεται, δεν υπάρχει περιθώριο ούτε λογικής ούτε ψυχολογικής αντοχής να ξαναβρεθούν οι πολίτες στο δίλημμα να επιλέξουν ή τον πασοκικό ενεργό λακεδισμό ή τη νεοδημοκρατική κουφόνοια και φαυλότητα.

Τα δύο αυτά κόμματα είναι για την ελλαδική κοινωνία παρελθόν. Να υποχρεωθεί ο λαός να ξαναγυρίσει «επί το ίδιον εξέραμα», μοιάζει αδύνατο ή θα είναι ανυπόφορα ταπεινωτικός εξαναγκασμός. Οσο για τα αποσαρίδια της ήσσονος αντιπολίτευσης (παλαιοημερολογίτες του σταλινισμού, καριερίστες του αριστεροκάπηλου μηδενισμού, αετονύχηδες ψηφοθηρικής εκμετάλλευσης ιερών και οσίων) παραμένουν πρόκληση μείζονος απελπισμού και μόνο.

Σίγουρα, για να λειτουργήσει κοινοβουλευτική δημοκρατία χρειαζόμαστε κόμματα. Αλλά κόμματα όπως τα προϋποθέτει η λογική της δημοκρατίας, όχι όπως τα αποκάλυψε (σε πολλοστή επανάληψη) η «εξεταστική» για τη Siemens επιτροπή: σαν σπείρες φαύλων, συντεχνίες λιμασμένων για χρήμα ανθρώπων. Χρειαζόμαστε επομένως, πριν από οποιεσδήποτε εκλογές, Σύνταγμα. Που να δώσει στη χώρα τα κόμματα τα απαιτούμενα για να λειτουργήσει δημοκρατία. Να θεσμοποιήσει όρους δημοκρατικής (όχι φεουδαρχικής) συγκρότησης και λειτουργίας των κομμάτων, δυνατότητες αξιόπιστου και αποτελεσματικού ελέγχου αυτής της λειτουργίας. Να ελευθερώσει το κράτος και τον συνδικαλισμό από τον θανατερό εναγκαλισμό των κομμάτων, να αποκλείσει τις κομματικές νεολαίες από τα πανεπιστήμια και από τα σχολειά.

Καινούργιο Σύνταγμα πριν από τις βουλευτικές εκλογές; Ως πολιτική πρόταση θα συνιστούσε απλώς «προβολή» ουτοπικών απωθημένων, ρητορικό πυροτέχνημα, ανεδαφικό ρομαντισμό. Ομως ως ένδειξη, ως παραδειγματικό ζητούμενο, θα μπορούσε να λειτουργήσει καθοδηγητικά: να ξέρουμε τι ακριβώς έχουμε ανάγκη, να φωτίσουμε στόχο.

Το πώς θα ικανοποιηθεί η ανάγκη, πώς θα επιτευχθεί ο στόχος, είναι συνάρτηση της κοινωνικής δυναμικής, συνεπαγωγή απροσδιοριστίας. Οταν μια κοινωνία έχει σαφείς, συνειδητούς στόχους που τους καθορίζουν επιτακτικές ανάγκες (όχι ιδεολογήματα ούτε οργανωμένα συμφέροντα), τότε μπορεί να γεννήσει λύσεις. Απροκαθόριστες.

Η νομική φόρμουλα δεν είναι δύσκολο να βρεθεί αν εξασφαλιστεί κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Το ψυχολογικό κλίμα στα δύο κόμματα εξουσίας μοιάζει αρκετά ώριμο, από τότε που βουλευτές και στελέχη τους δεν τολμούν πια να περπατήσουν στους δρόμους της πρωτεύουσας φοβούμενοι λυντσάρισμα. Πρέπει να ωρίμασαν σε ετοιμότητα να παραχωρήσουν δικαιώματα με πραγματικό αντίκρισμα (όχι κενές επιφάσεις) στον λαό. Να αναστείλουν κάποια άρθρα, ελάχιστα, του ισχύοντος (ιδιοχρησίας των κομμάτων) Συντάγματος, που αφορούν τις προϋποθέσεις αναθεώρησής του. Και να προκαλέσουν εκλογές Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης αποκλείοντας τη συμμετοχή εγγεγραμμένων μελών οποιουδήποτε κόμματος. Φαντασιώδες ενδεχόμενο, αλλά χαρακτηριστική ένδειξη της ανάγκης, δρομοδείχτης προσανατολισμού και στόχευσης.

Εχει τεράστια σημασία, ακαταμάχητη κοινωνική δυναμική, να ξέρουμε ακριβώς τι θέλουμε. Οι ιδιοτελείς του κομματικού παλκοσένικου και οι ρηχόψυχοι της καταναλωτικής μονοτροπίας θα ήθελαν κάποιο θαυματουργό «ευρωομόλογο» ή όποιο άλλο τέχνασμα για να συνεχίσουμε απτόητοι να δανειζόμαστε, να βυθιζόμαστε στα χρέη. Αλλοι θα ήθελαν να γίνουν πραγματικότητα οι ηδονικές ονειρώξεις για πετρέλαια στην υποθαλάσσια ελληνική «Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη», ώστε να μεταβληθούμε θαυματουργικά σε Σαουδική Αραβία και να βυθιστούμε σε αποκάρωμα πλούτου μυθικού.

Εμείς, όσοι αιρετικοί, εραστές της ελληνικής ιδιο-τροπίας, θέλουμε Σύνταγμα. Να αποκατασταθεί δημοκρατία, έστω η δάνεια της Νεωτερικότητας, αλλά όχι ως πρόσχημα για στυγνή κομματοκρατία, όχι ως ρετσέτα χρηστική εξισορρόπησης «δικαιωμάτων». Θέλουμε Σύνταγμα που να προϋποθέτει τη δημοκρατία ως συνεχές κοινό αγώνισμα για ποιότητα ζωής, συνάρτηση τής κατά κεφαλήν καλλιέργειας. Θέλουμε τη δημοκρατία ως πεδίο για κατακτήσεις και επιτεύγματα, όχι για εξασφαλίσεις, εξαρτήσεις και υποταγή.

Βέβαια, όταν διαβάζει κανείς τον αθηναϊκό Τύπο, όταν ακούει επαγγελματίες του κομματισμού ή συζητάει με οπαδούς, όταν παρακολουθεί τα γκαιμπελικά Δελτία Ειδήσεων της τηλεόρασης, καταλαβαίνει ότι και η εναργέστερη θέληση για δημοκρατία είναι πια ρομαντική ουτοπία. Το κενό των επιγνώσεων είναι τεράστιο, οικοδομημένο από την εκπαιδευτική πολιτική πολλών δεκαετιών. Η αμβλύνοια, η αγλωσσία, τελικά η αλογία συνιστούν το κατά πλειονότητα γνώρισμα της ελλαδικής κοινωνίας διαμορφωμένο επί πάμπολλα χρόνια από την πολιτική της «ποδοσφαιροφιλίας», του κρατικού τζόγου, του εξηλιθιωτικής τηλεοπτικής «αγωγής».

Παρ’ όλα αυτά. Η δημοκρατία, έστω και η στρεβλή του ατομοκεντρισμού και της χρησιμοθηρίας, σώζει τον χαρακτήρα του κοινού αθλήματος, επομένως μπορεί, ακόμα και μέσα στις πιο δυσμενείς συνθήκες, να ξαναγεννηθεί, να επανεπιλεγεί, όπως κάθε στόχος ποιότητας της ζωής. Η «μετά-νοια», αλλαγή στον τρόπο του νοείν, είναι το εχέγγυο της ελευθερίας του ανθρώπου.



Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου 2011

Η πτώση του Φαραώ








Γιώργος Μαλούχος
Αρθρογράφος
Άρθρο του στο "Βήμα on line" - 31/1/2011


Μια εποχή φαίνεται να φτάνει στο τέλος της: η εποχή που, εδώ και τρεις δεκαετίες, ο Χόσνι Μουμπάρακ, ένας παλιός αξιωματικός των ενόπλων δυνάμεων της Αιγύπτου, κυβερνά δικτατορικά τη μεγάλη και πολύ σημαντική χώρα του με την ανοχή της διεθνούς κοινότητας.

Εκείνοι που παρακολουθούν στενά τα θέματα της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, εδώ και καιρό δεν είχαν αμφιβολία ότι κάποια στιγμή, η εξέγερση θα ξεκινούσε. Είχαν όμως αμφιβολία, πρώτον, αν θα επικρατούσε και, δεύτερον, ποιες θα ήταν οι επιδράσεις της στη διεθνή ισορροπία της περιοχής. Ειδικά με τους περιορισμούς στην ενημέρωση, είναι δύσκολο να πει κανείς αυτή τη στιγμή αν και πως θα επικρατήσει η εξέγερση κατά του Μουμπάρακ. Φαίνεται όμως, ότι αυτό μάλλον θα συμβεί. Και, τότε, το ερώτημα θα αφορά την επόμενη μέρα.

Το καθεστώς Μουμπάρακ μακροημέρευσε κυρίως επειδή κέρδισε τη διεθνή υποστήριξη «ανταλλάσσοντάς» την με μια ιδιόμορφη ουδετερότητα της Αιγύπτου στα όσα συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή. Για το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, το Κάιρο, που θα μπορούσε να είναι ο μεγαλύτερος εφιάλτης, υπήρξε επί πάρα πολλά χρόνια εντελώς ακίνδυνο. Ο Μουμπάρακ κράτησε ανενεργό το πιο επικίνδυνο μέτωπο που θα είχαν να αντιμετωπίσουν.

Το ερώτημα λοιπόν με την εξέγερση, είναι διπλό: όχι μόνον τι θα γίνει με τη δημοκρατία στην ίδια τη χώρα, αλλά τι θα γίνει με τη χώρα στη Μέση Ανατολή. Με τη Χεσμπολά στο Λίβανο, το χάος στην Τυνησία και τις ανησυχίες για το Ιραν να μην κατευνάζονται οι τριγμοί των τεκτονικών πλακών στη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική, είναι πιθανό να φέρουν τσουνάμι, του οποίου τα κύματα, μπορεί να φτάσουν μέχρι τα μέρη μας.

Όμως, το ερώτημα, μοιάζει να έχει βρει ήδη την απάντησή του: επειδή το Ιράν αποτελεί πάντα το βαθύτερο κίνδυνο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ίσως δεν είναι τυχαίο ότι ο κύριος διεκδικητής της ηγεσίας που θα προκύψει από την εξέγερση στην Αίγυπτο δεν είναι κάποιος από τους ίδιους τους εξεγερθέντες, αλλά ένα πρόσωπο ξένο μέχρι τώρα προς αυτούς: ο παλιός επιθεωρητής του ΟΗΕ για τα πυρηνικά, Ελ Μπαραντέι, ο οποίος, από χθες, ενώθηκε πλέον με τους επαναστάστες και αποτελεί το μοναδικό αναγνωρίσιμο σημείο αναφοράς των διεθνών μέσων ενημέρωσης.

Η «λύση» μοιάζει έτοιμη κι ίσως γι αυτό η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ δεν δείχνουν να έχουν κάποιο ιδιαίτερο άγχος από τα γεγονότα που μπορεί να φέρουν τα πάνω κάτω στη χώρα του Νείλου.

Είναι λοιπόν αρκετά πιθανό ότι αν η εξέγερση φέρει τον Μπαραντέι στην εξουσία και ο εσωτερικός εκδημοκρατισμός της Αιγύπτου θα προχωρήσει, και η διεθνής πολιτικής της ισορροπία θα παραμείνει αμετάβλητη. Κι έτσι, πλην της οικογένειας Μουμπάρακ που θα χάσει την εξουσία, θα είναι, τελικά, όλοι ευχαριστημένοι…

Παρασκευή 4 Φεβρουαρίου 2011

Κυνήγι λογαριασμών στην Ελβετία: Η καινούργια υποκρισία




Σοφία Βούλτεψη
Δημοσιογράφος
Άρθρο της στο site "Ελεύθερη Ζώνη" - 31/1/2011


Πάρτε το ως ανέκδοτο, πάρτε το ως πικρή αλήθεια: Πριν από δέκα περίπου χρόνια, κατάπληκτοι πληροφορηθήκαμε ότι η Ελλάδα είναι πρώτη σε καταθέσεις στην Ελβετία.

Ναι, ναι, η Ελλάδα με την αγοραστική της δύναμη καθηλωμένη στα επίπεδα του 1981, η Ελλάδα που αδυνατεί να επιτύχει σύγκλιση μισθών με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, η Ελλάδα της οποίας σταθερά το 20% του πληθυσμού βρίσκεται στα όρια της φτώχειας, κατέκτησε και αυτήν την πρωτιά: Πρώτη σε καταθέσεις στην Ελβετία!

Έκτοτε, εισέρρευσαν κι’ άλλοι πακτωλοί χρημάτων, επιδοτήσεις και δάνεια, αλλά τα ποσοστά φτώχειας, οι μισθοί και η αγοραστική δύναμη παρέμειναν στα ίδια άθλια επίπεδα – με την εξαθλίωση σήμερα να έχει φθάσει στο ζενίθ.

Δεδομένης της αθλιότητας, στα χρόνια που ακολούθησαν μετά από εκείνη την εντυπωσιακή ανακοίνωση, απέφυγαν να μας ξαναενημερώσουν για τους παχυλούς λογαριασμούς στην Ελβετία.

Αυτές τις μέρες πληροφορηθήκαμε πως ο πρωθυπουργός και ο υπουργός των Οικονομικών συναντήθηκαν στο Νταβός με την Πρόεδρο της Ελβετίας και ζήτησαν την συνδρομή της, προκειμένου να εντοπιστούν τα αφορολόγητα ελληνικά κεφάλαια που έχουν βρει καταφύγιο στις φιλόξενες ελβετικές τράπεζες.

Ευχαριστημένοι από τα αποτελέσματα των ερευνών προς εντοπισμό του μαύρου πολιτικού χρήματος εντός συνόρων, αποφασίσαμε να επεκτείνουμε τις έρευνές μας και στο βασίλειο του τραπεζικού απορρήτου.

Προφανώς, πρόκειται για άλλο ένα πυροτέχνημα προκειμένου να καλυφθεί η ατιμωρησία και το πρόσφατο φιάσκο του πορίσματος για την Ζήμενς.

Αναρωτιέται κανείς τι άλλο θα σκαρφιστούν για να αποσπαστεί η προσοχή του λαού από αυτό το όνειδος. Γιάφκες, συλλήψεις, προτάσεις και κόντρα προτάσεις, ακόμη και λαθρομετανάστες στη Νομική.

Πιστεύει κανείς ότι μπορεί να βγει άκρη στην Ελβετία; Μόνο οι αφελείς. Πιστεύει κανείς ότι η Πρόεδρος της Ελβετίας έχει την δύναμη να επιβάλει στις τράπεζες της χώρας της άρση του τραπεζικού απορρήτου, ότι δηλαδή στην Ελβετία το πολιτικό κατεστημένο είναι ισχυρότερο από το τραπεζικό; Ναι, αν είναι αφελής.

Εντάξει, δεν μας είπαν ότι θα γίνει και αύριο. Θα συσταθεί διμερής επιτροπή, θα αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις και… ζήσε Μαύρε μου να φας τριφύλλι.

Τον Μάιο του 2009, μεταξύ άλλων εξαγγελιών περί διαφάνειας, ο κ. Παπανδρέου είχε υποσχεθεί αλλαγή του νόμου περί ευθύνης υπουργών, με τρόπο που θα επιτρέπει και στην μειοψηφία της Βουλής να παραπέμπει πολιτικά πρόσωπα στον φυσικό τους δικαστή.

Τήρησε την υπόσχεσή του; Όχι, βέβαια. Διότι στο μεταξύ η μειοψηφία έγινε πλειοψηφία. Και τώρα η πλειοψηφία παραπέμπει όποιους θέλει. Όχι, βέβαια, στον φυσικό τους δικαστή, αλλά στο Δικαστικό Συμβούλιο, που απλώς έρχεται να επικυρώσει την παραγραφή.

Χρόνια τώρα οι Βρυξέλλες προσπαθούν να επιβάλουν έλεγχο στους φορολογικούς παραδείσους. Η τελευταία φορά ήταν τον Μάρτιο του 2008, όταν ξέσπασε το σκάνδαλο φοροδιαφυγής του Λιχτενστάιν.

Τότε, οι γερμανικές αρχές είχαν εξασφαλίσει λίστα 1.400 μεγαλοκαταθετών και φοροφυγάδων. Αλλά υπήρχε πολιτική βούληση. Εδώ κάτι τέτοιο δεν υπάρχει, όπως φάνηκε από το πόρισμα για την Ζήμενς.

Και επιτέλους, εδώ δεν μπορούμε να ανοίξουμε λογαριασμούς εντός της ΕΕ. Δεν εφαρμόζεται η οδηγία 2005/60/ΕΚ, που έχει ενσωματωθεί και στο εθνικό δίκαιο, κατά την ψήφιση του νόμου για τη σύσταση της Αρχής Καταπολέμησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας. Σύμφωνα με αυτήν, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα οφείλουν να λαμβάνουν μέτρα για την εξακρίβωση της πηγής του πλούτου των πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων.

Η οδηγία ορίζει ως «εγκληματική δραστηριότητα» εκτός από την διακίνηση ναρκωτικών, την τρομοκρατία και την απάτη και την δωροδοκία. Και ξεκαθαρίζει πως σ’ αυτόν τον έλεγχο υπόκεινται και τα πολιτικά πρόσωπα, οι άμεσοι συγγενείς τους και τα πρόσωπα που είναι γνωστά ως συνεργάτες τους.

Για τα πρόσωπα αυτά, οι τράπεζες υποχρεούνται να καθορίσουν την πηγή του πλούτου τους και την προέλευση των κεφαλαίων τα οποία αφορούν τις επιχειρηματικές τους σχέσεις.

Μα εμείς εδώ, κάθε χρόνο, όταν δημοσιοποιούνται τα «πόθεν έσχες» του πολιτικού προσωπικού, παθαίνουμε σοκ! Χωρίς ντροπή εμφανίζουν σελίδες ολόκληρες με καταθέσεις και ακίνητα.

Πώς είναι δυνατόν να γίνεται αυτό αποδεκτό χωρίς να σηκώνονται και οι πέτρες; Και πώς γίνεται στη Βουλή να βρίσκονται πάντα αυτοί που αποδεδειγμένα ασχολήθηκαν με την αύξηση της προσωπικής τους περιουσίας, ανεξάρτητα από το πώς την απέκτησαν;

Γίνεται. Διότι όταν έχεις χρήματα εξαγοράζεις τα πάντα – τις ψήφους, την κομματική εύνοια, την σιωπή.

Επομένως, δεν μας μάρανε η Ελβετία. Ούτε οι οδηγίες της ΕΕ. Αρκούσε μια γενική οδηγία: Όποιος αντί να ασχολείται με την βελτίωση της ζωής του λαού, ασχολείται με την βελτίωση του τραπεζικού του λογαριασμού, δεν μπαίνει στις λίστες των κομμάτων.

Είναι υποκρισία να ψάχνεις τους κρυφούς λογαριασμούς στην Ελβετία, όταν θεωρείς φυσιολογικούς τους φανερούς λογαριασμούς στην Ελλάδα.




Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου 2011

Τα ανθρωπάκια







Αλέξης Παπαχελάς
Δημοσιογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Καθημερινή" - 30/1/2011


Ενα από τα μεγαλύτερα προβλήματά μας είναι το γεγονός ότι ανθρωπάκια, πολύ μικρά ανθρωπάκια βρέθηκαν σε κρίσιμες θέσεις ευθύνης στην ελληνική κοινωνία. Μετριότατοι ακαδημαϊκοί έγιναν πρυτάνεις. Οχι λόγω λαμπρής ακαδημαϊκής καριέρας, αλλά λόγω της υποστήριξης φοιτητικών παρατάξεων, συνδικαλιστών «μονιμάδων» και δημοσίων σχέσεων. Ανθρωποι φοβισμένοι, θέλουν να περάσει η θητεία τους χωρίς μπελάδες, χωρίς αντιπαραθέσεις και, ει δυνατόν, χωρίς να αλλάξει τίποτα στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Μετριότατοι δικηγορίσκοι ή άνθρωποι που δεν είχαν κολλήσει ούτε ένα ένσημο, εκτός από παρουσίες σε φοιτητικά αμφιθέατρα, βρέθηκαν επίσης σε υπουργικές καρέκλες. Το μόνο που τους ένοιαζε ήταν να διορίζουν κανένα δικό τους, να τα έχουν καλά με τους συνδικαλιστές, να μοιράζουν κανένα παραπολιτικό σε καμιά φυλλάδα και να προσεύχονται μην τους τύχει καμιά στραβή.

Τα ανθρωπάκια βρέθηκαν σε ανώτατες θέσεις όμως και στον στρατό και την αστυνομία, στην καρδιά, δηλαδή, του κράτους όπου, θεωρητικά, δεν χωρούν εκπτώσεις. Θυμάμαι ακόμη και ανατριχιάζω έναν ανώτατο αξιωματικό του στρατού που έπαιξε κάποιον ρόλο στα Ιμια να τρέμει και να μου λέει: «Kι εγώ δεν ξέρω πώς έφτασα στη θέση που είχα τότε, αλλά καλά να ’ναι το ΠΑΣΟΚ...». Η ξεφτίλα ήταν τέτοια, που στις προαγωγές δεν είχε σημασία αν ήξερες αγγλικά ή αν είχες σπουδάσει κάτι παραπάνω, αλλά το αν ήσουν του Σκουλαρίκη ή του Γκελεστάθη.

Τα ανθρωπάκια έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Είναι όλοι «καλοί άνθρωποι» και δεν νιώθουν ότι είναι τόσο μικρά σε σχέση με τις προσδοκίες του θεσμού που υπηρετούν. Υποθέτω, είναι σαν να είναι κάποιος ο έκτος από τους επτά νάνους· δεν νιώθει ιδιαίτερα κοντός...

Το άλλο τους χαρακτηριστικό είναι πως όταν έρχονται τα δύσκολα, καταρρέουν. Δεν ξέρουν τι να κάνουν, δεν θέλουν μπελάδες, θέλουν την ησυχία τους. Τους είναι αδύνατον να πάρουν μιαν απόφαση με κόστος, να βρουν το θάρρος και να κάνουν αυτό που απαιτεί η θέση τους. Τα ανθρωπάκια είναι τόσο εθισμένα στην ίντριγκα, στη διαπλοκή και στις δημόσιες σχέσεις, που αδυνατούν να σκεφθούν, έστω και για ένα δευτερόλεπτο, σαν ηγέτες ενός συγκροτημένου κράτους.

Από την άλλη μεριά έχεις τις φωτεινές εξαιρέσεις, τους πολλούς ανώνυμους λεβέντες του χρέους, που κάνουν τη δουλειά, τιμούν τη θέση τους και κρατούν αυτήν τη χώρα όρθια ακόμη. Μπορεί να είναι πιλότοι που πετούν στις πιο αντίξοες συνθήκες, με λίγα λεφτά, πάνω από το Φαρμακονήσι όταν εμφανίζονται προκλητικά τα τουρκικά αεροσκάφη. Μπορεί να είναι πρυτάνεις και καθηγητές σε διάφορα πανεπιστήμια, που τα προστατεύουν από τις μαφίες και τις συμμορίες χωρίς να κάνουν πολλή φασαρία. Μπορεί να είναι ένας αξιωματικός της αστυνομίας που κοιμάται στο γραφείο του, παίρνει 1.300 ευρώ τον μήνα, αλλά προστατεύει την κοινωνία από βαρεμένους, παράφρονες που θέλουν να τα κάψουν όλα αν μπορούν. Μπορεί, τέλος, να είναι ένας ικανός, έντιμος δημόσιος υπάλληλος που κρατάει μια ολόκληρη υπηρεσία, ενώ γύρω του η πλειοψηφία... πλέκει ή παίζει τέτρις και η πολιτική ηγεσία ασχολείται με ρουσφέτια.

Είναι πολλοί οι άνθρωποι που κάνουν τη δουλειά τους, πληρώνονται λίγο και μας επιτρέπουν ακόμη να λέμε ότι υπάρχει κράτος στην Ελλάδα. Το πρόβλημα είναι πώς θα αλλάξουμε οριστικά και αμετάκλητα τους μηχανισμούς και θεσμούς που επιτρέπουν σε «νούμερα», σε ανθρωπάκια, να φτάνουν στην κορυφή διαφόρων θεσμών του δημοσίου βίου. Η αλήθεια είναι πως σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως π. χ. στην αστυνομία ή στον στρατό, σπανίζουν πια τα «νούμερα» και συναντάς όλο και περισσότερο επαγγελματίες με άποψη και θάρρος. Μακάρι να μπορούσαμε να πούμε το ίδιο για τα πανεπιστήμια...