Είναι μακρύς ο δρόμος

Παντελής Σκλιάς
Αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Άρθρο του στην εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" - 26/7/2011

Η συμφωνία που επιτεύχθηκε την προηγούμενη εβδομάδα παρουσιάστηκε από την ελληνική κυβέρνηση και τους Ευρωπαίους ηγέτες ως μια ιδιαίτερα μεγάλη επιτυχία και βάση για την περαιτέρω εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

Παρουσιάστηκε, επίσης, ως το βασικό σημείο εκκίνησης για τη δημιουργία μόνιμων μηχανισμών οικονομικής διακυβέρνησης. Πολλοί πρόλαβαν να μιλήσουν ακόμη και για ένα κοινό υπουργείο των Οικονομικών σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Ομως, θεωρώ ότι υπάρχουν σημεία που πρέπει να αξιολογηθούν, πριν φθάσουμε σε συμπεράσματα σχετικά με το βαθμό επιτυχίας της συμφωνίας προς την κατεύθυνση που προαναφέρθηκε.

Πρώτον, οι Ευρωπαίοι εταίροι μας επισήμαναν με όση δύναμη διέθεταν ότι η συγκεκριμένη λύση αφορά στην Ελλάδα και μόνον. Με αυτόν τον τρόπο αγνόησαν για μία ακόμη φορά την ευρωπαϊκή και την παγκόσμια διάσταση της κρίσης.

Αποψή μου είναι ότι, περιορίζοντας την αντίδρασή τους στην περίπτωση της Ελλάδας και μόνον, μετέφεραν θολά μηνύματα στις αγορές. Δεν ανέδειξαν τη βούληση συνολικής αντιμετώπισης του προβλήματος στην ευρωζώνη.

Δεύτερον, η καταγραφή και διάθεση πόρων δεν λειτουργεί αποτρεπτικά στην περίπτωση ασύμμετρων σοκ και ανισορροπιών στην οικονομία. Τείνουν, βραχυπρόθεσμα, να απαλύνουν τον πόνο του ασθενή χωρίς, όμως, να επιλύουν τις διαρθρωτικές αιτίες εμφάνισης του νοσήματος. Ακόμη, λοιπόν, και εάν ο ασθενής προσωρινά βγει από την εντατική, δεν σημαίνει ότι η αρρώστια δεν θα εμφανισθεί εκ νέου.

Σε αυτή την περίπτωση οι πιθανότητες θεραπείας θα είναι περιορισμένες, αφού η συνταγή έχει ήδη δοκιμασθεί χωρίς τα επιθυμητά αποτελέσματα. Τρίτον, η επιβεβαίωση των θέσεων της Γερμανίας είναι εμφανής. Βρισκόμαστε σε μια περίοδο που οι αρχές του οικονομικού εθνικισμού επηρεάζουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων στην Ευρώπη περισσότερο από ποτέ.

ΜΕ ΒΑΣΗ τα παραπάνω, πιστεύω ότι η ευρωπαϊκή οικονομική διακυβέρνηση είναι ακόμη το ζητούμενο. Πολλά πρέπει να γίνουν προς αυτή την κατεύθυνση και πάνω απ’ όλα να βρεθεί η πολιτική βούληση και η κατάλληλη ηγεσία γι’ αυτή την πορεία.