Παιδικά παιχνίδια με «νόημα» ...

Korinthius Maximus
Περιοδικό MyPress - Τεύχος 5 - Ιανουάριος 2008

Τα Χριστούγεννα είναι η χαρά του παιδιού και ταυτόχρονα του διαφημιστή, του καναλάρχη, του μαγαζιού και φυσικά της κατανάλωσης. Το καταναλωτικό μέρος της γιορτής περιστρέφεται γύρω από τα παιδιά και από τη διαμόρφωση των «θέλω» τους. Οι εταιρείες παιχνιδιών δίνουν τα ρέστα τους για να εντυπωσιάσουν, να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των παιδιών και τελικά να τα στείλουν μαζί με τους γονείς τους στο κατάστημα για να «αγοράσουν».

Τα παιδιά είναι ο καλύτερος πελάτης. Η άγνοιά τους για το «πεπερασμένο» του χρήματος, η αχανής φαντασία τους, η εκνευριστική (για τους γονείς) εμμονή τους να θέλει το χέρι τους ό,τι δει το μάτι τους, η γρήγορη εναλλαγή των επιθυμιών τους, η εύκολη μετάβαση των συναισθημάτων τους από την επιθυμία στον κορεσμό, η «φυσική» τους τάση για το νέο και το καινούριο, αποτελούν τα θεμελιώδη εργαλεία για τις εταιρίες παιχνιδιών και τους διαφημιστές.

Καλό παιχνίδι με όρους της αγοράς είναι εκείνο που θα γίνει απόλυτα επιθυμητό, θα παρουσιαστεί ως αναγκαίο στο παιδί, θα του «γυαλίσει» και όταν το πάρει στο δωμάτιό του θα το βαρεθεί γρήγορα ώστε να αναζητήσει το επόμενο μοντέλο.

Τέτοια παιχνίδια στο πέρασμα των ετών έχουν εμφανιστεί πολλά και έχουν εκπληρώσει το σκοπό τους. Πόσα και πόσα παιχνίδια δεν έτυχε να δείτε καταπληκτικά στη διαφήμιση, εντυπωσιακά στο κουτί τους, υπέροχα στη φωτογραφία και μετά από δύο – τρείς ημέρες έγιναν βαρετά, μονότονα, χωρίς ουσία και τελικά κατέληξαν σε κάποιο πατάρι ή σε κάποια αποθήκη να περιμένουν τη φθορά του χρόνου (φθείρονται και αργά τα υλικά με τα οποία τα φτιάχνουν).

Ο κόσμος έχει πια συμβιβαστεί με την ιδέα του υπερκαταναλωτικού σοκ σε συγκεκριμένες εορτές που επέβαλε η πρακτική της επιχειρηματικότητας. Δε φταίνε όμως οι γιορτές. Εμείς φροντίσαμε να τις καταστήσουμε καταναλωτικό crescendo, μεταφράζοντας τα συναισθήματα σε χρήμα και υλικό. Δεν έχουμε χρόνο να παίξουμε με τα παιδιά μας, θα τους πάρουμε όμως το πιο ακριβό παιχνίδι για να «εξαγοράσουμε» έστω και στιγμιαία ένα «happy face», δεν έχουμε χρόνο να αγαπήσουμε το/τη σύντροφό μας, θα αγοράσουμε όμως το ακριβό κόσμημα, το ακριβό ρούχο και θα πάμε να φάμε στο ακριβό εστιατόριο «εξαγνίζοντας» τις στιγμές, που θα έπρεπε να έχουμε ζήσει, αλλά δε ζήσαμε γιατί δεν προλαβαίνουμε τρέχοντας να βγάλουμε λεφτά, λεφτά, λεφτά. Και όλο τρέχουμε και λεφτά δε βγαίνουνε γιατί σε αντίθεση με τα συναισθήματα υπόκεινται στον ανελέητο όρο του «πεπερασμένου».

Όσα και να έχεις, πάντα κάτι θα σου λείπει, ή τελικά και να μη σου λείπει τίποτα θα βρεις κάτι που δεν θα αποκτάται με χρήμα, θα καταλήξεις στην έννοια, στο άυλο. Πιθανώς θα σου λείψει η γαλήνη, η φιλία, η αγάπη, η ψυχική πληρότητα και είτε θα πας να κάνεις τον εξτρεμιστή στο Αφγανιστάν προσπαθώντας να δώσεις ένταση και χρώμα στη ζωή σου, ή θα πετάξεις μέσα στο φούρνο μικροκυμάτων 2 κιλά κοκαΐνη που θα την «κατεβάσεις» μονορούφι και θα αποδημήσεις έστω και με μια εικονική πληρότητα χαοτικών παραισθήσεων. Όσα και να έχεις, τελικά θα αναζητάς στιγμές. Στιγμές χαράς, αγάπης, ευτυχίας, λύπης, μόχθου, προσπάθειας. Όλα αυτά δεν αγοράζονται, δεν έχουν ταμπελάκι και συνεπώς δεν έχουν και περιόδους εκπτώσεων !

Φέτος στις γιορτές, παρακολουθώντας τηλεόραση, κόντεψα να πάθω παράκρουση. Και να φανταστείτε ότι όλα τα παραπάνω τα είχα πάνω – κάτω στο μυαλό μου, οπότε πίστευα ότι ήμουν προετοιμασμένος για όλα. Είχα καιρό να «λαλήσω» με διαφήμιση. Η τελευταία μέχρι τότε ήταν εκείνη με κάτι κακόγουστα παιχνίδια με μικρόφωνα και τεχνητές πίστες που ήθελαν να μετατρέψουν τα παιδιά σε επίδοξα τραγουδιστάκια ή μοντέλα τροφοδοτώντας τη σχετική τηλεοπτική βιομηχανία.

Και ξαφνικά …

Και ξαφνικά αρχίζει να παίζει μια διαφήμιση με κάτι κουκλίστικα, ροζουλιά πλαστικά, με κάτι μικροσκοπικά φανταχτερά ρουχαλάκια, παπουτσάκια, τσαντάκια και κάθε είδους κοριτσίστικο σκατολοΐδι. «Εντάξει ρουχαλάκια για κούκλες», σκέφτηκα, τετριμμένο παιχνιδάκι που θα αρέσει στα κοριτσάκια. Οι εικόνες εναλλάσσονταν ταχύτατα με τις πιτσιρίκες της διαφήμισης να συμπεριφέρονται σαν μανιακές λιγούρες μέσα σε πολυκατάστημα με 90 % εκπτώσεις. Μέχρι εκεί το άντεξα.

Όταν όμως είδα ότι για να μπουν τα κοριτσάκια στη Fashion Fever Shopping Boutique, έπρεπε να έχουν μια πλαστική ροζ κάρτα που έπαιζε το ρόλο της πιστωτικής, τρελάθηκα. Όλα αυτά τα σκατολοΐδια μπορούσαν να τα «αγοράζουν» με αυτή την πιστωτική, περνώντας την από την ειδική, αχόρταγη οπή. Η ροζ πιστωτική δεν είχε φυσικά κανένα όριο (παιχνίδι είναι βλέπετε) και τα κοριτσάκια θα αγόραζαν όοοοοοολα τα φορεματάκια του σαχλομάγαζου.

Φρίκαρα και ακόμα δεν έχω ηρεμήσει. Εκείνη την ώρα μου ήρθαν όλα στο κεφάλι. Οι εικόνες από τα κουτσομπολίστικα περιοδικά, το δελτίο ειδήσεων του σταθμού των «διασημοτήτων», οι εκπομπές με τους τραγουδιστές, τους χορευτές, τους ηθοποιούς, οι εκπομπές με το ανακριτικό μηχάνημα και τόσα άλλα. Τα έχω πια συνηθίσει όλα αυτά όμως …

Ποτέ δε μπορούσα να φανταστώ ότι θα φτιαχνόταν ένα παιχνίδι που θα έβαζε κοριτσάκια από 9 έως 12 ετών στο τριπάκι του πλαστικού χρήματος, του μπάσε – βγάλε της πιστωτικής στην οπή, της μανιακής καταναλωτικής συμπεριφοράς που θα είχε μια κερατωμένη 60χρονη σύζυγος μεγαλοεπιχειρηματία, έχοντας στην τσάντα της την golden πιστωτική του και κοιτώντας τον μέσα από το παράθυρο του ταξί να τσιλημπουρδίζει με ένα 20χρονο πιπινάκι.

Εδώ μιλάμε για παιχνίδι με άμεσο στόχο να αποτεφρώσει κάθε έννοια λογικής κάθε ίχνος εγκράτειας που προσπαθεί εναγωνίως ο γονιός να μεταδώσει στο παιδί του, ιδιαίτερα στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε.

Αν θέλετε να βιώσετε τα ίδια συναισθήματα με μένα, δεν έχετε παρά να μπείτε στο youtube και να πληκτρολογήσετε τον τίτλο του παιχνιδιού που σας προανέφερα …

Κάντε το και στείλτε μου τα σώψυχά σας στο email μου kormaximus@gmail.com.

Μέχρι να ηρεμήσουμε, σας αφήνω και τα λέμε στο επόμενο τεύχος …