Σάκης Αποστολάκης
Δημοσιογράφος - Άρθρο του στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία - 24/12/2008
Ένα από τα κτίρια-στολίδια της Θεσσαλονίκης επανήλθε στην αρχική του μορφή, έπειτα από εργασίες τριάμισι χρόνων, και παραδόθηκε και πάλι ανανεωμένο στην πόλη, αλλά και στους ανθρώπους που εργάζονται σε αυτό.
Πρόκειται για το διατηρητέο κτίριο της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος που δεσπόζει με το περιστύλιό του, αλλά και στολίζει με την παρουσία του τη συμβολή των οδών Ι. Δραγούμη και Τσιμισκή, ως ένα από τα πιο αξιόλογα δείγματα της εποχής του Μεσοπολέμου. Το δύσκολο έργο της αποκατάστασης και συντήρησής του έφερε εις πέρας ο Θεσσαλονικιός αρχιτέκτονας Νίκος Γκόρτσιος με τον συνεργάτη του, αρχιτέκτονα Γιώργο Παπαγεωργίου.
«Και μόνο το να ασχοληθείς με ένα τέτοιο κτίριο είναι κάτι που συμβαίνει μια φορά στη ζωή ενός αρχιτέκτονα και αποτελεί εξαιρετική εμπειρία», τονίζει ο Ν. Γκόρτσιος. «Το κτίριο είναι μοναδικό για τη Θεσσαλονίκη, ενώ σπάνια συναντούμε παρόμοια κτίρια σε όλη τη χώρα. Είναι πρόκληση να το αποκαταστήσεις σε σύγχρονη μορφή», προσθέτει.
Η κυριότερη δυσκολία ήταν ότι οι εργασίες έπρεπε να γίνουν με το κτίριο να βρίσκεται σε λειτουργία, αφού στεγάζει τα υποκαταστήματα δύο τραπεζών. Της Εθνικής και της Τράπεζας της Ελλάδος. Σκαλωσιές υψώνονταν ως και 17 μέτρα πάνω από τα κεφάλια υπαλλήλων και πελατών. Εργάτες και τεχνικοί εργάζονταν πρωί-βράδυ πάνω στις σκαλωσιές, ενώ 14 συντηρητές έργων τέχνης επανέφεραν στην αρχική του μορφή τον διάκοσμο του κτιρίου.
Μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 191 7, που κατέστρεψε σχεδόν ολοκληρωτικά το κέντρο της πόλης και τον ανασχεδιασμό της από την ομάδα του Γάλλου πολεοδόμου Ερνέστ Εμπράρ, η ΕΤΕ προκήρυξε, το 1925, αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για τον σχεδιασμό του ιδιόκτητου κτιρίου της στη Θεσσαλονίκη. Υποβλήθηκαν 29 μελέτες και απονεμήθηκαν τρία βραβεία. Το τρίτο απονεμήθηκε στον αρχιτέκτονα Αριστομένη Βάλβη, ο οποίος προσλήφθηκε στο προσωπικό του τεχνικού τμήματος της τράπεζας. Η δική του μελέτη τελικά εφαρμόστηκε. Τα τελικά σχέδια υποβλήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 1928, οι εργασίες κατασκευής ξεκίνησαν το ίδιο έτος και αποπερατώθηκαν το 1933.
Στην κατασκευή του κτιρίου χρησιμοποιήθηκαν ιδιαίτερα πρωτοποριακές για την εποχή τεχνικές, όπως το σκυρόδεμα, νέο ακόμη υλικό, αλλά και η πασσαλόπηξη για τη στατικότητα των θεμελίων. Οι δύο αίθουσες συναλλαγής στεγάστηκαν με διπλό κέλυφος, δημιουργήθηκε ημισφαιρικός τρούλος από μεταλλικές διατομές και κάλυψη των φατνωμάτων με πλάκες μαρμάρου μικρού πάχους, ώστε να είναι διαφώτιστες αλλά και σε δεύτερο επίπεδο, ένας ημικυλινδρικός θόλος από οπλισμένο σκυρόδεμα. Ο τρούλος υποβαστάζεται περιμετρικά από πεσσούς και κολόνες, που ενώνονται με τρίδυμες αψίδες στο ύψος του α' ορόφου και μονές αψίδες στο ύψος του β' ορόφου. Η σύνδεση του τρούλου με τους πεσσούς γίνεται μέσω μεγάλων σφαιρικών τριγώνων.
Η μορφή του κτιρίου ακολουθεί τα πρότυπα της εποχής με τη δημιουργία ενός ογκώδους κεντρικού κορμού, που στηρίζεται περιμετρικά σε κίονες και πεσσούς, που δεν έχουν πάντοτε λειτουργικό στατικό χαρακτήρα αλλά διακοσμητικό ρόλο. Τα περισσότερα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν εισήχθησαν από το εξωτερικό, αλλά τα μάρμαρα ήταν από το Βαθύ της Τήνου.
Το κτίριο, όμως, άρχισε να γερνά και να φθείρεται. Οι εργασίες αποκατάστασης περιελάμβαναν σειρά έργων, και σε μερικές περιπτώσεις οι τεχνικοί αναγκάστηκαν να κατασκευάσουν με το χέρι παρόμοια υλικά και μηχανισμούς με τους αρχικούς, καθώς δεν ήταν δυνατό να βρεθούν ίδιοι στην αγορά. Κατασκευάστηκαν επίσης νέο δίκτυο πυρόσβεσης και κλιματισμού, κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης και νέα ηλεκτρολογικά δίκτυα, τοποθετήθηκαν σύγχρονα συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας, διαχείρισης εγκαταστάσεων και ασφάλειας. Το ανανεωτικό χάδι των εργασιών αποκατάστασης δέχτηκαν και όλες οι επιφάνειες του κτιρίου.
Δημοσιογράφος - Άρθρο του στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία - 24/12/2008
Ένα από τα κτίρια-στολίδια της Θεσσαλονίκης επανήλθε στην αρχική του μορφή, έπειτα από εργασίες τριάμισι χρόνων, και παραδόθηκε και πάλι ανανεωμένο στην πόλη, αλλά και στους ανθρώπους που εργάζονται σε αυτό.
Πρόκειται για το διατηρητέο κτίριο της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος που δεσπόζει με το περιστύλιό του, αλλά και στολίζει με την παρουσία του τη συμβολή των οδών Ι. Δραγούμη και Τσιμισκή, ως ένα από τα πιο αξιόλογα δείγματα της εποχής του Μεσοπολέμου. Το δύσκολο έργο της αποκατάστασης και συντήρησής του έφερε εις πέρας ο Θεσσαλονικιός αρχιτέκτονας Νίκος Γκόρτσιος με τον συνεργάτη του, αρχιτέκτονα Γιώργο Παπαγεωργίου.
«Και μόνο το να ασχοληθείς με ένα τέτοιο κτίριο είναι κάτι που συμβαίνει μια φορά στη ζωή ενός αρχιτέκτονα και αποτελεί εξαιρετική εμπειρία», τονίζει ο Ν. Γκόρτσιος. «Το κτίριο είναι μοναδικό για τη Θεσσαλονίκη, ενώ σπάνια συναντούμε παρόμοια κτίρια σε όλη τη χώρα. Είναι πρόκληση να το αποκαταστήσεις σε σύγχρονη μορφή», προσθέτει.
Η κυριότερη δυσκολία ήταν ότι οι εργασίες έπρεπε να γίνουν με το κτίριο να βρίσκεται σε λειτουργία, αφού στεγάζει τα υποκαταστήματα δύο τραπεζών. Της Εθνικής και της Τράπεζας της Ελλάδος. Σκαλωσιές υψώνονταν ως και 17 μέτρα πάνω από τα κεφάλια υπαλλήλων και πελατών. Εργάτες και τεχνικοί εργάζονταν πρωί-βράδυ πάνω στις σκαλωσιές, ενώ 14 συντηρητές έργων τέχνης επανέφεραν στην αρχική του μορφή τον διάκοσμο του κτιρίου.
Μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 191 7, που κατέστρεψε σχεδόν ολοκληρωτικά το κέντρο της πόλης και τον ανασχεδιασμό της από την ομάδα του Γάλλου πολεοδόμου Ερνέστ Εμπράρ, η ΕΤΕ προκήρυξε, το 1925, αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για τον σχεδιασμό του ιδιόκτητου κτιρίου της στη Θεσσαλονίκη. Υποβλήθηκαν 29 μελέτες και απονεμήθηκαν τρία βραβεία. Το τρίτο απονεμήθηκε στον αρχιτέκτονα Αριστομένη Βάλβη, ο οποίος προσλήφθηκε στο προσωπικό του τεχνικού τμήματος της τράπεζας. Η δική του μελέτη τελικά εφαρμόστηκε. Τα τελικά σχέδια υποβλήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 1928, οι εργασίες κατασκευής ξεκίνησαν το ίδιο έτος και αποπερατώθηκαν το 1933.
Στην κατασκευή του κτιρίου χρησιμοποιήθηκαν ιδιαίτερα πρωτοποριακές για την εποχή τεχνικές, όπως το σκυρόδεμα, νέο ακόμη υλικό, αλλά και η πασσαλόπηξη για τη στατικότητα των θεμελίων. Οι δύο αίθουσες συναλλαγής στεγάστηκαν με διπλό κέλυφος, δημιουργήθηκε ημισφαιρικός τρούλος από μεταλλικές διατομές και κάλυψη των φατνωμάτων με πλάκες μαρμάρου μικρού πάχους, ώστε να είναι διαφώτιστες αλλά και σε δεύτερο επίπεδο, ένας ημικυλινδρικός θόλος από οπλισμένο σκυρόδεμα. Ο τρούλος υποβαστάζεται περιμετρικά από πεσσούς και κολόνες, που ενώνονται με τρίδυμες αψίδες στο ύψος του α' ορόφου και μονές αψίδες στο ύψος του β' ορόφου. Η σύνδεση του τρούλου με τους πεσσούς γίνεται μέσω μεγάλων σφαιρικών τριγώνων.
Η μορφή του κτιρίου ακολουθεί τα πρότυπα της εποχής με τη δημιουργία ενός ογκώδους κεντρικού κορμού, που στηρίζεται περιμετρικά σε κίονες και πεσσούς, που δεν έχουν πάντοτε λειτουργικό στατικό χαρακτήρα αλλά διακοσμητικό ρόλο. Τα περισσότερα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν εισήχθησαν από το εξωτερικό, αλλά τα μάρμαρα ήταν από το Βαθύ της Τήνου.
Το κτίριο, όμως, άρχισε να γερνά και να φθείρεται. Οι εργασίες αποκατάστασης περιελάμβαναν σειρά έργων, και σε μερικές περιπτώσεις οι τεχνικοί αναγκάστηκαν να κατασκευάσουν με το χέρι παρόμοια υλικά και μηχανισμούς με τους αρχικούς, καθώς δεν ήταν δυνατό να βρεθούν ίδιοι στην αγορά. Κατασκευάστηκαν επίσης νέο δίκτυο πυρόσβεσης και κλιματισμού, κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης και νέα ηλεκτρολογικά δίκτυα, τοποθετήθηκαν σύγχρονα συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας, διαχείρισης εγκαταστάσεων και ασφάλειας. Το ανανεωτικό χάδι των εργασιών αποκατάστασης δέχτηκαν και όλες οι επιφάνειες του κτιρίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου