Οριάνα Φαλάτσι - Η πένα που δεν έσπασε ποτέ

Νατάσα Ρουχωτά
Περιοδικό Έψιλον Ελευθεροτυπίας Νο 806 24/9/2006

«Η ελευθερία είναι καθήκον, πριν ακόμα γίνει δικαίωμα». Αυτό ήταν το μότο τής ζωής της που έκανε πράξη. Η Οριάνα Φαλάτσι έλεγε τα πράγματα όπως τα πίστευε εκείνη, χωρίς να υπολογίζει τις ισορροπίες ή τις συνέπειες που θα είχαν οι απόψεις της για την ίδια και για τη φήμη της.

«Τι αισθάνομαι για τους καμικάζι...» έγραφε στο περίφημο χειμαρρώδες άρθρο της στην «Corriere della Sera» λίγο μετά την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους τον Σεπτέμβριο του 2001. «Κανέναν σεβασμό, κανέναν οίκτο. Όχι, κανέναν οίκτο. Μου ήταν ανέκαθεν αντιπαθείς αυτοί οι τύποι που αυτοκτονούν για να σκοτώσουν άλλους. Δεν τους θεώρησα ποτέ στρατιώτες. Κι ακόμα λιγότερο τους θεωρώ μάρτυρες ή ήρωες, όπως -ουρλιάζοντας και φτύνοντας- μου τους κατονόμασε ο κύριος Αραφάτ το 1972. Τους θεωρώ μόνο ματαιόδοξους».

Σε άλλο σημείο του άρθρου περιλαβαίνει την Τζιχάντ και τον ιερό πόλεμο του Ισλάμ: «Αν δεν υπερασπισθούμε τον εαυτό μας, η Τζιχάντ θα νικήσει! Θα καταστρέψει τον πολιτισμό μας, την τέχνη μας, την επιστήμη μας, την ηθική μας, τις ηδονές μας. Δεν αντιλαμβάνεστε ότι οι Οσάμα ΜπινΛάντεν θεωρούν πως είναι εξουσιοδοτημένοι να σκοτώσουν εσάς και τα παιδιά σας επειδή πίνετε κρασί ή μπίρα, επειδή δεν αφήνετε γένια, επειδή δεν φοράτε το τσαντόρ, επειδή πάτε στο θέατρο ή στο σινεμά, επειδή ακούτε μουσική και τραγουδάτε τραγούδια, επειδή χορεύετε σε ντισκοτέκ ή στο σπίτι σας, επειδή φοράτε μίνι φούστα ή σορτς, επειδή κολυμπάτε ημίγυμνοι, επειδή κάνετε έρωτα όταν σας αρέσει, όπου σας αρέσει και με όποιον σας αρέσει; Δεν σας ενδιαφέρει αυτό, ηλίθιοι; Εγώ είμαι άθεη, δόξα τω Θεώ, και δεν έχω όρεξη ν' αφήσω κανέναν να με σκοτώσει γι' αυτό που είμαι». Αυτά και άλλα, καθόλου πολιτικώς ορθά, έγραφε η Οριάνα-για να επισύρει καταιγίδα επικρίσεων.

Όλοι, εκείνη την εποχή, ήθελαν να της πάρουν συνέντευξη για να σχολιάσει η ίδια τα λόγια της, μάταια όμως. Στο Μιλάνο άρχισε να κυκλοφορεί η εντύπωση ότι ήταν πιο εύκολο να πάρει κανείς συνέντευξη από τον πάπα Βοϊτίλα, παρά απ' αυτήν. Ενέδωσε, παρ' όλ' αυτά στον... εαυτό της, το 2004, σε μία έκρηξη ναρκισσισμού ή σε μία ανάπαυλα απ' τη μακροχρόνια αρρώστια της που την κράταγε έγκλειστη σχεδόν σε διαμέρισμα του Μανχάταν.

«Τι ψηφίζετε;» ρωτάει η ίδια τον εαυτό της, στο ένθετο με τη συνέντευξη της στην «Corriere della Sera», που εκείνη την ημέρα πούλησε 1.200.000 φύλλα, και απαντά:
«Δεν ταυτίζομαι με κανέναν και δεν αναγνωρίζω σε κανέναν το τόλμημα να με αντιπροσωπεύσει».

— Μα κάποτε σας άρεσε ο Μπερλινγκουέρ
(σ.σ.: πρόεδρος του ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος την περίοδο 1972-1984).

«Μου άρεσε, ναι».

— Και τώρα δεν υπάρχει κανένας που να εμπιστεύεσθε ;

«Φοβάμαι πως όχι, χωρίς να σημαίνει ότι παραβλέπω τα λάθη που γίνονται απ' την άλλη μεριά...»
Κι ακόμα: «Γνώρισα πολύ περισσότερους ισχυρούς απ' όσους ο Μπερλουσκόνι και σας διαβεβαιώ ότι πέντε στους δέκα ήταν ηλίθιοι».

Απ' αυτούς η Οριάνα σώζει τον Χομεϊνί -που χαρακτηρίζει τύραννο- , την Γκόλντα Μέιρ, τον Ντενγκ Ξιάο Πινγκ και, ίσως, την Ιντιρα Γκάντι.
Πραγματικοί λίντερ; Για την Οριάνα ήταν ο πάπας Κάρολος Βοϊτίλα και ο Μπιν Λάντεν.

— Κι ο Μπους ;

«Δεν είναι και κανένας ατσίδας...»

Για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα οι ιδέες της ήταν ξεκάθαρες: «Ένα κλαμπ από αιώνιους αφεντάδες της Ευρώπης, δηλαδή τη Γαλλία και τη Γερμανία. Που έφτιαξαν ένα υπερκράτος μέσα στο οποίο, αν και μιλιούνται σαράντα γλώσσες, μετράνε μόνο τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα αραβικά».

Αστραπές και για τον ΟΗΕ: «Τι άλλο έκανε ο ΟΗΕ απ' το να σπαταλάει δισεκατομμύρια στο όνομα της ειρήνης; Αντίθετα, δεν καταδίκασε ποτέ τον αντισημιτισμό που έχει μολύνει ολόκληρη την Ευρώπη.»

— Υπάρχει περίπτωση η Οριάνα Φαλάτσι να αλλάξει ιδέες;

«Σε θέματα κοινωνικά, όχι. Δεν θα γίνω ποτέ οπαδός μιας ομάδας ποδοσφαίρου που τη λένε Δεξιά...»

— Υπάρχει διαφορά μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς;

«Είναι μια μόνη ομάδα που μάχεται ενάντια στον εαυτό της. Η χυδαία Δεξιά, η αντιδραστική και φεουδαρχική, η κλεισμένη στα πιστεύω της δεν υπάρχει πια. Ευτυχώς.Ή, μάλλον, υπάρχει, στο Ισλάμ. Είναι ο ισλαμικός κόσμος».

— Κι αν της πρόσφεραν μια θέση στη Γερουσία της Ιταλίας θα τη δεχόταν;

«Αδύνατον. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας προτιμά τη Στεφάνια Σαντρέλι...»

Πίσω, όμως, από τη διάσημη δημοσιογράφο κρύβεται μια γυναίκα που κάποτε υπήρξε πολύ ερωτευμένη. Η Φαλάτσι με τον Αλ. Παναγουλη έζησε έναν έρωτα συναρπαστικό, θυελλώδη. Η δολοφονία του έφερε, όμως, το οριστικό τέλος της σχέσης τους και σημάδεψε την ίδια την Οριάνα ανεξίτηλα. «Ποτέ δεν τον πρόδωσα» δήλωνε μέχρι πρόσφατα για τον Παναγουλη. Η Φαλάτσι ποτέ δεν παντρεύτηκε, δεν έκανε παιδιά - μετά την εγκυμοσύνη από την οποία αναγκάστηκε να παραιτηθεί και καταγράφει στο βιβλίο της «Γράμμα σ' ένα παιδί που δεν γεννήθηκε ποτέ».

Έμεινε πιστή στη μνήμη του Αλέκου, πράγμα που επιβεβαίωναν άνθρωποι του στενού της περιβάλλοντος. Και ο Βασίλης Βασιλικός θα δηλώσει στην «Corriere della Sera»: «Ποτέ ξανά δεν υπήρξα μάρτυρας μιας αγάπης τόσο μεγάλης, έντονης, απόλυτης, ακραίας, όσο αυτή που έτρεφε η Οριάνα Φαλάτσι για τον Αλέκο Παναγουλη».