Κωστής Παπαϊωάννου
Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώµατα του Ανθρώπου
Άρθρο του στην εφημερίδα "Τα Νέα" - 19/7/2010
Σε πρόσφατη εκδήλωση παρουσιάστηκε το φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας. Στη συνέχεια, Αρχιεπίσκοπος και Πρωθυπουργός υπέγραψαν µνηµόνιο συνεργασίας: Εκκλησία και Πολιτεία θα διαγράψουν κοινή πορεία στην κατεύθυνση της αντιµετώπισης της οικονοµικής κρίσης. Φοβόµαστε ότι εδώ ελλοχεύει µια παρανόηση. Το φιλανθρωπικό έργο, ως έµπρακτη υλοποίηση της χριστιανικής διδασκαλίας, είναι βέβαια υπόθεση της Εκκλησίας. Μπορούµε όλοι να έχουµε άποψη, αλλά πρωτίστως οι πιστοί, το πλήρωµα της Εκκλησίας, δικαιούνται να αποτιµούν το έργο της. Παράλληλα όµως η Εκκλησία είναι θεσµός στο πλαίσιο ενός κοσµικού κράτους. Εχει υποχρεώσεις απέναντί του. Αυτές οι υποχρεώσεις µάς αφορούν όλους, πιστούς και µη. Τα δύο επίπεδα λειτουργίας της Εκκλησίας κακώς συγχέονται. Το φιλανθρωπικό έργο δεν υποκαθιστά υποχρεώσεις έναντι της Πολιτείας. Η υποχρέωση καταβολής φόρου ακίνητης περιουσίας, για παράδειγµα, δεν αναιρείται λόγω λειτουργίας συσσιτίων ή γηροκοµείων. Αυτά επικαλούνται ιεράρχες όταν συζητείται το δυσάρεστο θέµα της εκκλησιαστικής περιουσίας. Ξεχνούν µάλλον πως οι φιλανθρωπικές δωρεές οποιουδήποτε εκπίπτουν από τη φορολογία του, αλλά δεν τον απαλλάσσουν συνολικά από την υποχρέωση φορολόγησης.
Φοβόµαστε πως αυτή τη στρέβλωση εννοιών επιτείνει το υπογραφέν µνηµόνιο. Ακόµα και ο Αρχιεπίσκοπος, που κάνει επαινετές υπερβάσεις για να επανορθώσει τον επί του προκατόχου του εκτροχιασµό της Εκκλησίας, έδειξε ότι έχουν και οι υπερβάσεις τα όριά τους. Αυτά τα όρια είναι δυστυχώς οικονοµικά. Αυτά επέβαλαν εξαίρεση της Εκκλησίας από τους δεκάδες φόρους που έχουν θεσπιστεί για την ακίνητη περιουσία και τις µεταβιβάσεις ακινήτων. Αυτά δεν επέτρεψαν κανέναν έλεγχο της ειλικρίνειας των στοιχείων που δήλωνε η Εκκλησία. Αυτά οδήγησαν πολλές µητροπόλεις να τηρούν διπλά βιβλία, να αποδίδουν φόρους για το 10% των εσόδων, να βαφτίζουν στα δεύτερα βιβλία το 90% «έσοδα εκ δωρεών».
Η Εκκλησία µπορούσε να αφήσει πίσω τη δεκαετία των µεγάλων εκκλησιαστικών και µοναστηριακών σκανδάλων και των θεσµικών εκτροπών. Μπορούσε να αξιοποιήσει την κρίση κάνοντας µια ουσιαστική υπέρβαση. Μπορούσε να προκαλέσει η ίδια έναν σοβαρό διάλογο µε την Πολιτεία µπροστά στην κρίσιµη συγκυρία. Δεν κάνει αυτή την υπέρβαση. Επιλέγει ρόλο συντεχνίας, αµύνεται για κεκτηµένα προνόµια. Θα κριθεί γι’ αυτό. Το πρόβληµα όµως είναι η κυβέρνηση των µεγάλων εξαγγελιών που τώρα αρκείται σε εκκλήσεις: «Καλό θα ήταν να δείξει η Εκκλησία κάποια µεγαλοψυχία (…). Δεν είναι δυνατόν σε µια σύγχρονη κοινωνία να υπάρχει οµάδα ανθρώπων η οποία δεν υφίσταται κανέναν έλεγχο» (Θ. Πάγκαλος, 24/3). Η εκπλήρωση υποχρεώσεων επαφίεται λοιπόν στη µεγαλοψυχία. Η συντεταγµένη όµως Πολιτεία δεν παρακαλεί κανένα φυσικό ή νοµικό πρόσωπο να σπεύσει µεγαλόψυχα να φορολογηθεί. Η ίδια επιβάλλει αυτή την υποχρέωση, η ίδια µεριµνά για την εκπλήρωσή της. Ας κάνει το ίδιο και στην προκειµένη περίπτωση. Και αν η κυβέρνηση σκέφτεται το πολιτικό κόστος, θυµίζουµε ότι το 87% (VΡRC, Μάιος 2010) και το 93% (RΑSS, Μάρτιος 2010) των ερωτηθέντων τάσσονται υπέρ της εκκλησιαστικής φορολόγησης.
Κάτι τελευταίο. Στην ίδια εκδήλωση η Εκκλησία ανακοίνωσε τη µετονοµασία τής εν πολλαίς αµαρτίαις περιπεσούσας «Αλληλεγγύης» σε «Αγάπη» και την ίδρυση νέας οργάνωσης, της «Αποστολής». Κάποιοι ασεβείς σχολίασαν πως η πρακτική της αλλαγής επωνυµίας λόγω χρεών θυµίζει άλλους χώρους και όχι Εκκλησία. Παρά τα χρέη 13 εκατοµµυρίων της «Αλληλεγγύης» δεν θα προσυπογράψουµε το σχόλιο, αν µη τι άλλο λόγω εµπιστοσύνης στην εισπρακτική δεινότητα του Ελληνικού Δηµοσίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου