Δεν αρκούν μόνον οι προθέσεις ...

Παναγιώτης Παναγιώτου
Αρθρογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Έθνος" - 8/3/2010


Στην ουσία η κ. Μέρκελ και ο κ. Σαρκοζί «χτύπησαν φιλικά στην πλάτη» τον κ. Παπανδρέου, τον συνεχάρησαν για το κουράγιο που είχε «να πάρει τα μέτρα», του είπαν «είσαι στον σωστό δρόμο» και «κράτα όσο μπορείς, τα πράγματα θα πάνε καλύτερα». Αν όμως, παρ’ ελπίδα, δεν πάνε καλά, «η Ευρωζώνη είναι εδώ και θα σε βοηθήσουμε»... Δηλαδή επαναδιατυπώθηκε η «πολιτική στήριξη». Έγινε κατανοητός ο αρνητικός ρόλος των κερδοσκοπικών funds και διατυπώνεται διάθεση ελέγχου τους. Ενώ επιπλέον επιδεικνύεται επενδυτικό ενδιαφέρον συνεργασίας με την Ελλάδα τόσο από πλευράς Γερμανίας (κοινό ανακοινωθέν) όσο και από πλευράς Γαλλίας. Όλα αυτά με τη διαβεβαίωση για άμεση βοήθεια, αν χρειαστεί, δεν είναι λίγα, χωρίς όμως να είναι αρκετά, εν όψει των δυσκολιών που αντιμετωπίζει η Ελλάδα.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες (για δικούς τους λόγους, κοντόφθαλμης πολιτικής αντιμετώπισης της κρίσης) και ένα μέρος αισιόδοξων Ελλήνων τραπεζιτών και κυβερνητικών στελεχών ποντάρουν στο «καλό σενάριο». Τα «μέτρα» θα φέρουν γρήγορη αποκλιμάκωση των spreads. Η αναμενόμενη ύφεση δεν θα είναι παρατεταμένη, ούτε τόσο μεγάλη, ώστε να ακυρώσει τα «σκληρά μέτρα». Ο κρατικός μηχανισμός, κουτσά... στραβά, θα ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες της συγκυρίας. Ενώ το πολιτικό σύστημα και η κοινωνία, σε γενικές γραμμές, θα «αντιδράσουν λελογισμένα». Όλα αυτά σε συνδυασμό μ’ ένα μεταρρυθμιστικό και εξωστρεφές αναπτυξιακό πρόγραμμα, που θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της χώρας, θα οδηγήσουν στην ανασύνταξη. Μακάρι... Υπάρχουν, όμως, αρκετές δυσκολίες. Η αποκλιμάκωση, λ.χ., των spreads δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση, όπως όλα δείχνουν, μέχρι τον Απρίλιο - Μάιο, που θα δανειστούμε περίπου 24 δισ. Σε αυτήν την περίπτωση το κόστος θα είναι δυσβάσταχτο. Τα «μέτρα» θα φαίνεται ότι δεν απέδωσαν και οι κοινωνικές αντιδράσεις, ιδίως προ της ανάγκης λήψης πρόσθετων μέτρων, θα γίνουν ακόμα μεγαλύτερες. Δυσμενές στοιχείο, ως προς την κρίσιμη για τη χώρα μας αποκλιμάκωση των spreads, είναι ότι η «ζήτηση δανείων» αυξάνεται διεθνώς, ενώ το 2011 και το 2012 οι ανάγκες δανεισμού της Ελλάδας για την αναχρηματοδότηση του χρέους θα είναι ακόμη μεγαλύτερες από τις σημερινές.

Κατά τα λοιπά, οι ενδείξεις για την ύφεση δεν δικαιολογούν αισιοδοξίες. Το πολιτικό σύστημα συνολικά (συμπεριλαμβανομένου και ενός τμήματος του κυβερνητικού μηχανισμού) δεν φαίνεται να έχει τα ποιοτικά και πολιτικά εχέγγυα για την επιτυχή αντιμετώπιση της κρίσης. Ενώ δεν πρέπει να υποτιμηθούν και οι κοινωνικές αντιδράσεις. Άρα υπάρχουν δύο ζητήματα: Εσωτερικές διορθωτικές κινήσεις και, το σπουδαιότερο: Χωρίς άμεση δραστηριοποίηση «ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης», διορθώσεις στις «αγορές» είναι δύσκολο να γίνουν...