Παιχνίδια αναντικατάστατων ;

Γιάννης Πανούσης
Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Άρθρο του στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" - 1/2/2010


Ωριμάσαμε παράκαιρα
κι αμαρτήσαμε εγκαίρως

Κ. Καλαπανίδας, Βομβύκιο

Εχει κανείς την αίσθηση ότι αυτή την περίοδο «όλα παίζονται». Η οικονομία κινδυνεύει από τις εγχώριες ασωτίες και τις ξένες σπέκουλες. Η κοινωνία κινδυνεύει από τον φόβο, την ανεργία, το περιθώριο, τη διάσπαση της συνοχής. Η δημοκρατία κινδυνεύει από «προαιώνιους εξωτερικούς εχθρούς» και ένοπλους εκδικητές. Το έθνος κινδυνεύει από τη «μετάγγιση μη καθαρού αίματος». Το πολιτικό σύστημα κινδυνεύει από τη δυσωδία των σκανδάλων. Καθεμιά κοινωνική/επαγγελματική τάξη κινδυνεύει από τη φορολογία, τη μείωση των μισθών, την αλλαγή εποχής κ.ο.κ.

«Ολα παίζονται», αλλά σίγουρα όλοι δεν παίζουν. Η κυβέρνηση, και γενικότερα το ΠΑΣΟΚ, παίζει με τα νεύρα μας, εμ-παίζει τις προσδοκίες μας και έχει αναλωθεί σ' ένα δια-παίγνιον μεταξύ των βαθυπασόκων και των ρηχονεοπαπανδρεϊκών. Μοιάζει λες και η κυβέρνηση συγκρούεται με μια δική της αντι-κυβέρνηση και μέχρι στιγμής πετυχαίνει μηδενικό άθροισμα (με την έννοια ότι οι δυνάμεις αλληλοαναιρούνται). Τούτο δεν σημαίνει ότι έχουμε ακυβερνησία, ούτε ότι πολλοί υπουργοί δεν τρέχουν ή δεν προσπαθούν. Ομως η κυβερνητική πολιτική δεν έχει ενιαία γραμμή, λογική και πρακτική. Το παιχνίδι της είναι τελικά μια σισύφεια τρίλιζα. Η αντιπολίτευση, και ειδικότερα η Ν.Δ., παίζει σχεδόν ανώνυμα. Χωρίς πρόσωπο, χωρίς μνήμη, χωρίς αιδώ, χωρίς ιδέες, κρύβεται από τον εαυτό της και όλοι κλοτσάνε όλους κάτω από το τραπέζι. Πρόκειται για μια μη πολιτευόμενη αντιπολίτευση, που δεν φαίνεται ικανή να παίζει ούτε καν «κρυφτούλι» διότι διαθέτει τόσους μαρτυριάρηδες, ώστε όλο και κάποιος θα καρφώσει τους συμπαίκτες του.

Η εν γένει Αριστερά το παίζει αθώα περιστερά, ισχυρίζεται (ορθώς) ότι δεν φταίει για την οικονομική κατάσταση, μη αναλογιζόμενη (κακώς) ότι η δική της ιστορική στάση έχει αφήσει χώρο δράσης στον καταστροφικό δικομματισμό. Παιχνίδι όπου πρέπει να χάνουν πάντα οι άλλοι διότι είναι από χέρι μπαμπέσηδες δεν υπάρχει. Ή αν υπάρχει δεν το παίζεις. Γι' αυτό και νομίζω ότι η εν γένει Αριστερά ασκείται στις ζαριές του ταβλιού, λέγοντας ότι είναι ειδική στο σκάκι.

Επειδή δεν φταίει κάποιος, κάπου, κάποτε, αλλά όλη αυτή η γενιά (με διαφορετικό βέβαια βαθμό ευθύνης), νομίζω ότι πρέπει να σταματήσουμε το θανάσιμο αυτό παιχνίδι αλληλοεξόντωσης εδώ και τώρα, να αποχωρήσουμε όλοι μαζί και ν' αφήσουμε στη γενιά των τριαντάρηδων την τύχη της χώρας μας.

Είμαι βέβαιος ότι θα τα πάνε καλύτερα από τους κολλημένους στην εξουσία (Ως αναντικατάστατοι; Ως εκ του πεπρωμένου; Ως ιδιοφυείς;) σημερινούς ταγούς.