Το αντι-Facebook κίνημα

Αγγελική Μπούμπουκα
Αρθρογράφος
Άρθρο της στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" - 23/5/2010


Οι τελευταίες εβδομάδες δεν ήταν ιδιαίτερα λαμπρές για το εταιρικό προφίλ του Facebook. Η συνήθως απρόσκοπτη επέλασή του στο Διαδίκτυο στιγματίστηκε από μαζικές αντιδράσεις για την έκθεση ακόμη μεγαλύτερου ποσοστού δεδομένων των χρηστών του σε δημόσια χρήση. Οι νέοι όροι χρήσης (http://blo.gr/161), που υποχρεωτικά αποδέχεται κάθε εγγεγραμμένος και ισχύουν από τις 22 Απριλίου, χαρακτηρίζουν εξ ορισμού δημόσια όλα όσα αναρτά κανείς εκεί.

Κάθε φορά που χρησιμοποιεί μια εφαρμογή (παίζει ένα παιχνίδι, παίρνει μέρος σε ένα χιουμοριστικό συγκριτικό τεστ με τους φίλους του, γράφεται σε μια ομάδα διαμαρτυρίας ή υποστήριξης κ.ο.κ.) είναι σαν αν κάνει μια δημόσια ανακοίνωση, που υπερβαίνει τα όρια της -ούτως ή άλλως τεράστιας- κοινότητας του FB.

Ολες αυτές οι δημοσιεύσεις είναι διαθέσιμες για εμπορική χρήση από υπηρεσίες και εταιρείες τις οποίες ο χρήστης πιθανότατα αγνοεί εντελώς, αλλά στο αρχείο των οποίων εκείνος θα αποτελεί μια αξιοποιήσιμη μονάδα για εμπορικούς και άλλους σκοπούς. Ακόμη κι αν ο ίδιος διαγράψει κάποτε τον λογαριασμό του, αυτά τα δεδομένα θα εξακολουθήσουν να είναι δημόσια και θα προσφέρονται για τις παραπάνω χρήσεις, εφόσον τα έχει μοιραστεί με φίλους του στο δίκτυο -εκτός αν τα διαγράψουν κι εκείνοι.

Λίγες χιλιάδες ατόμων δηλώνουν έτοιμοι να αποχωρήσουν ομαδικά στις 31 Μαΐου, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τον μη σεβασμό στα δεδομένα τους (www.quitfacebookday.com). Στο www.pledgebank.com/leavefacebook δηλώνουν ότι θα φύγουν μόνο αν μαζευτούν 10.000 συμμετέχοντες. Αλλοι προτιμούν ηπιότερη αντίδραση και οργανώνουν αποχή από το μέσο (δηλαδή, δεν θα συνδεθούν) στις 6 Ιουνίου (facebookprotest.com).

Το σημερινό κίνημα εναντίον του FB δεν είναι το πρώτο. Μικρές ομάδες προσπάθησαν αρκετές φορές στο παρελθόν να οργανώσουν μαζικές αποχωρήσεις/διαμαρτυρίες από το δίκτυο (π.χ. theantifacebookleague.com) χωρίς εντυπωσιακά αποτελέσματα. Η απήχηση των αντιδράσεων μοιάζει με τσίμπημα καρφίτσας σε ελέφαντα, αν αντιπαραβάλουμε τις αποχωρήσεις με τις νέες εγγραφές. Ο αριθμός των ενεργών μελών έχει υπερβεί τα 400 εκατομμύρια και είναι υπερδιπλάσιος σε σχέση με πέρσι.

* http://www.joindiaspora.com

Μια πιο δημιουργική αντίδραση στη μαζική εμπορευματοποίηση των δεδομένων που ανταλλάσσουν οι χρήστες μέσων όπως το Facebook, αντιπροτείνουν τέσσερις πιτσιρικάδες σπουδαστές πληροφορικής από τη Νέα Υόρκη. Οι Daniel Grippi, Maxwell Salzberg, Raphael Sofaer και Ilya Zhitomirskiy σχεδίασαν το Diaspora, ένα μοντέλο κοινωνικού μέσου που θα επιτρέπει τη δικτύωση και ανταλλαγή πληροφοριών όπως τα έχει συνηθίσει ο κόσμος αλλά με διασύνδεση των υπολογιστών των διαδικτυακών φίλων (αντί της παραχώρησής τους σε βάσεις δεδομένων, σε στιλ FB).

Η ιδέα τους βρήκε απρόσμενα μεγάλη χρηματοδότηση από δωρεές (μέσω του www.kick starter.com) και υπόσχονται να την υλοποιήσουν μέχρι τον Σεπτέμβριο. Ασφαλώς δεν θα καταφέρουν να αφυπνίσουν την τεράστια μάζα χρηστών που αδιαφορούν για την προστασία της ιδιωτικότητάς τους, αλλά υπάρχει πολύς ψαγμένος κόσμος που περιμένει με αγωνία να δει το Diaspora στην πράξη.