Η πτώση του Φαραώ

Γιώργος Μαλούχος
Αρθρογράφος
Άρθρο του στο "Βήμα on line" - 31/1/2011


Μια εποχή φαίνεται να φτάνει στο τέλος της: η εποχή που, εδώ και τρεις δεκαετίες, ο Χόσνι Μουμπάρακ, ένας παλιός αξιωματικός των ενόπλων δυνάμεων της Αιγύπτου, κυβερνά δικτατορικά τη μεγάλη και πολύ σημαντική χώρα του με την ανοχή της διεθνούς κοινότητας.

Εκείνοι που παρακολουθούν στενά τα θέματα της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, εδώ και καιρό δεν είχαν αμφιβολία ότι κάποια στιγμή, η εξέγερση θα ξεκινούσε. Είχαν όμως αμφιβολία, πρώτον, αν θα επικρατούσε και, δεύτερον, ποιες θα ήταν οι επιδράσεις της στη διεθνή ισορροπία της περιοχής. Ειδικά με τους περιορισμούς στην ενημέρωση, είναι δύσκολο να πει κανείς αυτή τη στιγμή αν και πως θα επικρατήσει η εξέγερση κατά του Μουμπάρακ. Φαίνεται όμως, ότι αυτό μάλλον θα συμβεί. Και, τότε, το ερώτημα θα αφορά την επόμενη μέρα.

Το καθεστώς Μουμπάρακ μακροημέρευσε κυρίως επειδή κέρδισε τη διεθνή υποστήριξη «ανταλλάσσοντάς» την με μια ιδιόμορφη ουδετερότητα της Αιγύπτου στα όσα συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή. Για το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, το Κάιρο, που θα μπορούσε να είναι ο μεγαλύτερος εφιάλτης, υπήρξε επί πάρα πολλά χρόνια εντελώς ακίνδυνο. Ο Μουμπάρακ κράτησε ανενεργό το πιο επικίνδυνο μέτωπο που θα είχαν να αντιμετωπίσουν.

Το ερώτημα λοιπόν με την εξέγερση, είναι διπλό: όχι μόνον τι θα γίνει με τη δημοκρατία στην ίδια τη χώρα, αλλά τι θα γίνει με τη χώρα στη Μέση Ανατολή. Με τη Χεσμπολά στο Λίβανο, το χάος στην Τυνησία και τις ανησυχίες για το Ιραν να μην κατευνάζονται οι τριγμοί των τεκτονικών πλακών στη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική, είναι πιθανό να φέρουν τσουνάμι, του οποίου τα κύματα, μπορεί να φτάσουν μέχρι τα μέρη μας.

Όμως, το ερώτημα, μοιάζει να έχει βρει ήδη την απάντησή του: επειδή το Ιράν αποτελεί πάντα το βαθύτερο κίνδυνο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ίσως δεν είναι τυχαίο ότι ο κύριος διεκδικητής της ηγεσίας που θα προκύψει από την εξέγερση στην Αίγυπτο δεν είναι κάποιος από τους ίδιους τους εξεγερθέντες, αλλά ένα πρόσωπο ξένο μέχρι τώρα προς αυτούς: ο παλιός επιθεωρητής του ΟΗΕ για τα πυρηνικά, Ελ Μπαραντέι, ο οποίος, από χθες, ενώθηκε πλέον με τους επαναστάστες και αποτελεί το μοναδικό αναγνωρίσιμο σημείο αναφοράς των διεθνών μέσων ενημέρωσης.

Η «λύση» μοιάζει έτοιμη κι ίσως γι αυτό η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ δεν δείχνουν να έχουν κάποιο ιδιαίτερο άγχος από τα γεγονότα που μπορεί να φέρουν τα πάνω κάτω στη χώρα του Νείλου.

Είναι λοιπόν αρκετά πιθανό ότι αν η εξέγερση φέρει τον Μπαραντέι στην εξουσία και ο εσωτερικός εκδημοκρατισμός της Αιγύπτου θα προχωρήσει, και η διεθνής πολιτικής της ισορροπία θα παραμείνει αμετάβλητη. Κι έτσι, πλην της οικογένειας Μουμπάρακ που θα χάσει την εξουσία, θα είναι, τελικά, όλοι ευχαριστημένοι…