Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2010

Ο κύκλος της οργής







Αλέξης Παπαχελάς
Δημοσιογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Καθημερινή" - 21/2/2010


Κάθε χώρα που θέλει να πάει μπροστά χρειάζεται μια δυναμική μεσαία αστική τάξη. Μιλάμε για τους πολίτες που κάνουν σοβαρά τη δουλειά τους, έχουν την αγωνία της απόλυσης ή της αποτυχίας συνέχεια στο μυαλό τους και δεν ζουν ούτε αποκλειστικά από το κράτος ούτε όμως και από «λαμογιές». Είναι άνθρωποι οι οποίοι πληρώνουν τους φόρους τους και προσπαθούν να είναι εντάξει με τον νόμο. Οχι ότι δεν έχουν λαδώσει κάποιον υπάλληλο εφορίας ή πολεοδομίας, αλλά το έκαναν γιατί η ζωή τούς έμαθε πως δεν υπάρχει άλλος τρόπος να λειτουργείς στην Ελλάδα, εκτός αν θέλεις να μπλέξεις άσχημα ή να χρειάζεσαι ενίοτε ψυχοφάρμακα. Αλλοι εξ αυτών είναι εργοδότες και έχουν έγνοια για όσους υπαλλήλους απασχολούν, άλλοι πάλι ελεύθεροι επαγγελματίες, στελέχη ή υπάλληλοι επιχειρήσεων. Τι τους συνδέει όλους; Απλά, το γεγονός ότι ζουν χωρίς εγγυήσεις για το αύριο από κανέναν.

Αυτοί οι άνθρωποι, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής κοινωνίας, αρχίζουν τώρα να νιώθουν απόγνωση και σε λίγο οργή. Μεταξύ των έκτακτων εισφορών, της φορολογίας της ακίνητης περιουσίας, των αυξημένων αντικειμενικών κ. λπ., νιώθουν όλο και περισσότερο την πίεση για τη μείωση του βιοτικού τους επιπέδου. Είναι η πρώτη φορά που τους ακούς να σκέπτονται αν τα παιδιά τους μπορούν να πηγαίνουν σε ιδιωτικό σχολείο ή να σπουδάσουν στο εξωτερικό. Και είναι η πρώτη φορά που νιώθουν ότι σε λίγο δεν «θα βγαίνουν» αν ξενοικιαστεί κάποιο μαγαζί που έχουν ή αν κάποιος στην οικογένεια βρεθεί χωρίς δουλειά.

Η μεσαία αυτή τάξη καταλαβαίνει ότι η χώρα βρίσκεται σε χρεοκοπία και ενδεχομένως να είναι έτοιμη να κάνει θυσίες. Την πνίγει όμως ένα απίστευτο συναίσθημα τσαντίλας και οργής.

Πώς πρέπει να νιώσει, για παράδειγμα, ο μικροεπιχειρηματίας που πάει στο γραφείο του ΙΚΑ και έχει απέναντί του μια πληθώρα υπαλλήλων που δεν κάνουν τίποτα αλλά είναι εξαιρετικά επαγγελματίες στο να του δυσκολέψουν τη ζωή; Δεν είναι λογικό να βγαίνει από τα ρούχα του όταν συναντά τον μεσήλικα «συνταξιούχο» του ΟΣΕ που επιδίδεται σε διάφορα χόμπι ή τον «απολυμένο» πιλότο της Ολυμπιακής που γυρνάει στα νησιά όλο το καλοκαίρι;

Ο θυμός του θα ήταν ακόμη μεγαλύτερος αν καταλάβαινε όλο το μέγεθος της κλεψιάς και της σπατάλης στους εξοπλισμούς και την υγεία. Τα 27 δισ. ευρώ που ξόδεψαν τα νοσοκομεία το 2007, για παράδειγμα, τα πληρώνει τώρα ο Ελληνας αστός. Είναι προφανώς τα δισ. που έγιναν Καγιέν και νεοπλουτίστικη μόστρα τα τελευταία χρόνια. Το ίδιο και οι μίζες από εξοπλιστικά συστήματα που κόστισαν στη χώρα πολύ πιο ακριβά από ό,τι σε άλλες χώρες ή ακόμη χειρότερα παραγγέλθηκαν «γυμνά» για να εξασφαλισθούν και άλλες μίζες στο μέλλον.

Ολα αυτά καλείται σήμερα να πληρώσει ο Ελληνας φορολογούμενος που δεν κλέβει και δεν φοροδιαφεύγει. Σήμερα όμως πληρώνει διπλά τις αμαρτίες και τα εγκλήματα δεκάδων πολιτικών που ο ίδιος εμπιστεύθηκε. Γιατί, πέρα από τους φόρους, έχει απέναντί του τις τράπεζες που έχουν κλείσει τις στρόφιγγες πληρώνοντας και εκείνες το τίμημα της αναξιοπιστίας της Ελλάδος διεθνώς.

Είμαστε ακόμη στην αρχή του κύκλου της οργής, γιατί η νέα πραγματικότητα καταγράφεται εγκεφαλικά, αλλά δεν έχει ακόμη πονέσει πραγματικά. Οταν όμως θα τη νιώσει η υγιής μεσαία και ανώτερη τάξη αυτής της χώρας, οι συνέπειες θα είναι τεράστιες. Γιατί, ως γνωστόν, η ιστορία έχει αποδείξει πως είναι αυτή η τάξη που όταν φτάνει στα όριά της γίνεται καταλύτης σοβαρότατων πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων σε μια χώρα.



Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2010

Oι Γερμανοί, οι Αλβανοί και η Καμπούλ ...







Έλλη Στάη
Δημοσιογράφος
Από την ιστοσελίδα της "ellispoint.gr" - 19/2/2010


Το κράτος είναι παντού απορυθμισμένο και όλα μοιάζουν να βρίσκονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Γιατί βέβαια δεν θα μπορούσε να δρουν με άνεση οι…εντιμότατοι φίλοι μας μόνο στον τομέα της οικονομίας, να αφήνουν μαύρες τρύπες παντού, να αδειάζουν ταμεία , να παραποιούν στοιχεία, και να δημιουργούμε χρέη . Όχι γιατί είμαστε ωραίοι, αλλά γιατί μάθαμε να είμαστε ασύδοτοι και να μην υπολογίζουμε ότι μπορεί και να είμαστε επιβάτες σε ένα πλοίο που μπορεί να λέγεται Τιτανικός…Έτσι φερθήκαμε παντού. Σε όλους τους τομείς της δημόσιας αλλά και της ατομικής ζωής μας.

Γι αυτό και δεν εντυπωσιάστηκα ακούγοντας τον υπουργό Προστασίας του πολίτη να μας περιγράφει στον FLASH τα απίστευτα όρια της εγκληματικότητας, που εκτός των άλλων έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Τα λόγια του δεν χρειάζονται σχόλια. «Δεν είναι ένας και δύο οι εγκληματίες που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Στρατοί ολόκληροι από εγκληματίες είναι εδώ για να σκοτώνουν! Οι κακοποιοί αυτοί , Έλληνες και Αλβανοί κυρίως , διαθέτουν στρατούς από Αλβανούς. Σε λίγο , θα ελέγχουν τη χώρα, τη δημοκρατία και την κοινωνία. Είμαστε Καμπούλ και κάτι χειρότερο…» Είπε και άλλα πολλά, όπως ότι διαθέτουν και άπειρο χρήμα και τεράστιο εξοπλισμό.

Τη γεύση όλων αυτών την πήραμε πάλι, μόλις πριν από δυο μέρες στο τελευταίο αιματηρό επεισόδιο στον Βύρωνα. Τώρα, πως με τόσους στρατούς Αλβανών που μας περιγράφει , είναι αισιόδοξος πως μετά το Πάσχα , η αστυνόμευση θα είναι τόσο μεγάλη και επιτυχής ώστε θα «μεταλλαχθεί» αστραπιαία η ελληνική αστυνομία ,για να αντιμετωπίζει τέτοιας πρωτοφανούς έκτασης φαινόμενα, , μόνο ο ίδιος μπορεί να ξέρει. Και όταν πρόκειται για τον ίδιο υπουργό που επί των ημερών του πιάστηκε η 17 Νοέμβρη, θέλουμε να αισθανόμαστε και μια επί πλέον ασφάλεια ότι μάλλον ξέρει.

Βέβαια αυτή η έμφαση στους στρατούς των Αλβανών που είναι εδώ για να σκοτώνουν, δημιουργεί και επιδεινώνει τα φοβικά σύνδρομα που υπάρχουν σε πολλούς για τους μετανάστες , πόσο μάλλον όταν συμπληρώνει πως οι περισσότεροι από τους φονιάδες είναι νόμιμοι στη χώρα. Όλα αυτά επιβεβαιώνουν ότι έχει ανοίξει ο ασκός του Αιόλου και καλό θα είναι να δεθούμε σαν τον Οδυσσέα στο κατάρτι του .. Τιτανικού. Αφήστε που μου άφησε και το ερωτηματικό, αν κινδυνεύουμε περισσότερο από τους Γερμανούς ή από τους Αλβανούς!




Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2010

Πλατείας Κλαυθμώνος συνέχεια






Σοφία Βούλτεψη
Δημοσιογράφος
Άρθρο της στην εφημερίδα "Απογευματινή" - 12/2/2010


Οι κινητοποιήσεις των δημοσίων υπαλλήλων αυτών των ημερών με έκαναν να ανατρέξω σε ένα συγκλονιστικής περιγραφικής δύναμης απόσπασμα από το εξαιρετικό βιβλίο της Ελένης Πριοβόλου «Όπως ήθελα να ζήσω» (Εκδόσεις Καστανιώτη). Το μυθιστόρημα -με φανταστικούς ήρωες που όμως κινούνται μέσα σε πραγματικό ιστορικό περιβάλλον και ζουν τις συνέπειες του πολιτικού τυχοδιωκτισμού στα τέλη του 19ου αιώνα- αγγίζει διαχρονικές πληγές του ελληνικού δημόσιου βίου:

«Οι καφενέδες και τα γαλακτοπωλεία γέμιζαν κόσμο και γύρω στο μεσημεράκι ο κήπος της Κλαυθμώνος κινδύνευε να πλημμυρίσει από τους οδυρμούς και τους κρουνούς δακρύων των νεοαπολυμένων δημοσίων υπαλλήλων. Οι πλείονες αυτών, είχαν, επιπλέον, πληρώσει ακριβά τη θέση. Ο κοντός και αρκούντως φαρδύς άντρας, με το υπερβολικά ψηλό καπέλο, δυσανάλογο με το ύψος του, φορώντας μέρα μεσημέρι μαύρη ρεδιγκότα, κατερχόταν την οδό Δραγατσανίου κουνώντας το μπαστούνι του, στον ίδιο ρυθμό με το ανεμολόγιο των λόγων του. Ηταν ο βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος Ιωσήφ Μαυρομούστακος, τον οποίο, όταν οι κλαυθμυρίζοντες απολυμένοι τον είδαν να βγαίνει από το Υπουργείο Οικονομικών, τον πήραν το κατόπι. Κενές ουσίας λέξεις έβγαιναν ασυνειρμικά από το στόμα του βουλευτή, υποσχόμενου γενικώς και αορίστως επαναπρόσληψή τους».

Αυτή τη σκηνή ταπείνωσης των πολιτών είδε ο Κεφαλονίτης εισαγγελέας Ρόκκος Χοϊδάς και εξανέστη, κατηγορώντας τον βουλευτή ότι λοιδορεί και εκμεταλλεύεται τον κόσμο. Τον κάλεσε να εισηγηθεί στη Βουλή νόμο για τη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων ‘‘αφού θεσπιστούν αυστηρότατα κριτήρια διά την πρόσληψίν των’’. Προς στιγμήν επικράτησε γενικός ενθουσιασμός, αλλά ο Χοϊδάς συνέχισε: «Εάν δεν θεσπιστούν αντικειμενικά κριτήρια προσλήψεων, αι πελατειακαί δοσοληψίαι θα μαστίζουν την τάλαινα χώρα και η κακοδαιμονία θα συνεχίζεται, γεμίζοντας το δημόσιο με επίορκους δημόσιους λειτουργούς».

«Τότε», συνεχίζει την περιγραφή η Πριοβόλου, «μουρμουρίζοντας με δυσαρέσκεια το πλήθος διαλύθηκε, ενώ οι ‘‘αδικημένοι του δημοσίου’’ ακολούθησαν τον βουλευτή».

Όλα αυτά (και άλλα που θα μάθετε αν διαβάσετε το βιβλίο) συνέβαιναν εκεί γύρω στα 1870. Σήμερα, το μόνο που έχει αλλάξει είναι η μονιμότητα. Κατά τα λοιπά, ο Χοϊδάς επαληθεύθηκε πλήρως. Με κούφια λόγια και πελατειακές σχέσεις…



Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2010

Το δικό μας Hollywood







Korinthius Maximus
Περιοδικό MyPress - Τεύχος 16 - Ιανουάριος/Φεβρουάριος 2010


Στο προηγούμενο τεύχος είχαμε ξεκινήσει μια κουβέντα σχετικά με τους ολοκληρωτισμούς και τους κινδύνους που κρύβει κάθε έντονη και παρατεταμένη περίοδος κρίσης σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο σε μια χώρα. Είχα σκεφτεί να συνεχίσω πάνω στο ίδιο θέμα, αλλά οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών εμπλούτισαν τις σκέψεις μου με νέα δεδομένα και νέες εικόνες που κάποιες φορές είναι για γέλια και για κλάματα. Εικόνες που εξελίσσονται μπροστά στα μάτια μας καθημερινά όταν καθόμαστε μπροστά στον τηλεοπτικό μας δέκτη και παρακολουθούμε τα δελτία ειδήσεων.

Η πικρή αλήθεια είναι ότι ακόμη η πλειοψηφία των Ελλήνων παρακολουθεί την όλη εκτυλισσόμενη οικονομική κρίση σαν να παρακολουθεί, απορροφημένη, ταινία στο σινεμά, σε μια σκοτεινή αίθουσα όπου επικρατεί απόλυτη ησυχία με τους θεατές να περιμένουν με κομμένη την ανάσα τις συνεχείς κορυφώσεις του έργου.

Είναι επίσης αλήθεια ότι το σενάριο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και εισάγει συνεχώς νέους όρους στην πλοκή. Τα έχει όλα. Έχει εμπλουτισμένο λεξιλόγιο, με το «spread» να γίνεται το νέο φετίχ των Ελλήνων.
Κάποτε οι Έλληνες συζήταγαν στο καφενείο κάθε μέρα για τα σκαμπανεβάσματα του δείκτη του χρηματιστηρίου, κρατώντας σφιχτά στη μασχάλη τους τη «Ναυτεμπορική», διπλωμένη περίτεχνα στη σελίδα με τις τιμές των μετοχών και την ξεδίπλωναν με ύφος ειδήμονα όταν έφτανε στο τραπέζι ο φρεσκοβρασμένος διπλός ελληνικός που ερωτοτροπούσε με το ποτηράκι του νερού. Οι κουβέντες τότε ήταν κοφτές, σε ύφος μυσταγωγίας, με την μυστικοπάθεια που απαιτούσε η νέα πληροφορία που κινιόταν από στόμα σε στόμα μέσα στο καφενείο για τη μετοχή – πύραυλο που την άλλη μέρα θα έδινε τρελή απόδοση στη συνεδρίαση του ΧΑΑ. Στο τέλος, οι περισσότεροι κράτησαν τις «Ναυτεμπορικές» για να τυλίγουν αυγά το Πάσχα και να τα πάνε βαμμένα στο χωριό, για προσάναμμα για το τζάκι και κάποιοι που το πήγαν λίγο παραπέρα, τις έκοψαν λωρίδες είτε για την ουρά του χαρταετού, είτε για τις έκτακτες στιγμές αν τελείωνε το χαρτί υγείας.

Σήμερα, σχεδόν όλοι συζητούν για το spread των ελληνικών ομολόγων του Δημοσίου και την τρελή του κούρσα προς τα πάνω που λειτουργεί αντιστρόφως ανάλογα στην απόδοση μιας επένδυσης, που αυτή την φορά δεν είναι επιλογή του καθενός μας να τοποθετήσει τα λεφτά του σε αυτή, όπως συνέβη στα τέλη της δεκαετίας του 90. Όπως είναι φυσικό για εμάς τους Έλληνες, πολύ γρήγορα γίναμε ειδήμονες και στο spread αν και δεν είμαι σίγουρος ότι όλοι έχουν καταλάβει ότι αυτός ο δείκτης δεν αφορά απλώς τη συνεδρίαση της επόμενης ημέρας, αλλά το πόσο πολύ θα χρεωθεί η κάθε επόμενη γενιά, κάθε φορά που συνάπτεται ένα νέο δάνειο δισεκατομμυρίων ευρώ για τη χώρα.

Το έργο έχει και άλλα στοιχεία που ανεβάζουν το σασπένς και την αδρεναλίνη. Ένα δημόσιο χρέος που μοιάζει με το κύμα του «Day After Tomorrow», Άγγλους, Γάλλους, Πορτογάλους, Ιρλανδούς, Γερμανούς, Ισπανούς, Αμερικάνους, συνεντεύξεις στην ΕΕ με εκπροσώπους που όταν ακούνε τη λέξη «Ελλάδα» εγκαταλείπουν το βήμα μειδιάζοντας, roadshow στην Άπω Ανατολή με έναν Υπουργό έτοιμο να κάνει άλμα βγαλμένο μέσα από το «Ghost Rider», έχοντας πουλήσει την ψυχή του στο διάβολο των μηχανόβιων, οικονομικούς οίκους που ομοιάζουν με τους νταβάδες του «Taken» με τον Liam Neeson, δημοσιογράφους διεθνών εντύπων, έτοιμων να παίξουν στο remake του «Hoax» με τον Richard Gere.

Δίπλα τους φιγουράρουν σαμουράι από την Κίνα που πετάνε – όπως έκαναν εκείνοι στα «Ιπτάμενα στιλέτα» του Zανγκ Γιμού – πάνω από το ελληνικό χρέος προσφέροντας βοήθεια, δείχνοντας το δρόμο του ρυζιού και του τσαγιού στον Έλληνα που έχει εθιστεί στην υπερκατανάλωση, την καλοπέραση, τα εορτοδάνεια, τις πιστωτικές, τα νέα προγράμματα κινητής τηλεφωνίας, την bonus κάρτα, τη Νήσσο και το Avatar.

Στο ίδιο πλαίσιο, ο Έλληνας Πρωθυπουργός δηλώνει χαμογελώντας ότι είναι ο πιο δημοφιλής για συνεντεύξεις στα διεθνή μέσα κάνοντας τον James Cameron να τραβάει τα μουστάκια του που δεν έχει την ίδια απήχηση μετά την κατάρριψη του ρεκόρ του «Τιτανικού». Το πέρασμα του Πρωθυπουργού από το πρόσφατο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός είχε δημοσιογραφικά ανάλογες εικόνες με την έλευση του πρώην (;) ζεύγους Pitt – Jolie στην απονομή των Όσκαρ με ρεπόρτερ να τον κυνηγάνε φρενήρεις για μια του δήλωση.

Η ταινία έχει και παράλληλες σπονδυλωτές ιστορίες που ξετυλίγονται, όπως τα ντοκιμαντέρ από την Ιρλανδία που από μερικούς στην Ελλάδα πριν από λίγα χρόνια εμφανιζόταν ως το ιδανικό μοντέλο ανάπτυξης. Οι ίδιοι τώρα το προτείνουν ως μοντέλο ανάταξης της ελληνικής οικονομίας με τον όρο «ιρλανδικό κοστούμι» που ο Έλληνας θα μπορούσε να το φορέσει μόνο για κάλτσα. Βέβαια, αυτοί που το προτείνουν έρχονται συνήθως με οικονομικές σπουδές στη Λόντρα (όχι το καΐκι, για το Λονδίνο λέω), χωρίς να έχουν έρθει ποτέ αντιμέτωποι με τα ζόρια της μέσης ελληνικής οικογένειας καθότι οι ίδιοι φιλοσοφούν καθήμενοι στην ασφάλεια του δικού τους οικογενειακού προϋπολογισμού που κοιτά σταθερά σε τρεις τουλάχιστον γενιές μπροστά.

Μέσα στην πλοκή υπάρχουν και κάτι σκοτεινοί τύποι από τις παλιές ελληνικές ταινίες σαν εκείνον τον απίθανο Nουριέλ Pουμπίνι που αντίστροφα από την προφήτη του «Matrix», δεν προβλέπει τον «εκλεκτό», προέβλεψε όμως τη διεθνή κρίση, τη χρεοκοπία της Ελλάδας και έρχεται στην Αθήνα για να δώσει διαλέξεις στο Σύλλογο Αποφοίτων του Harvard Business School, εκεί που πηγαίνει δηλαδή σχολειό το παιδί της μέσης ελληνικής οικογένειας.

Οι Ινδοί εδώ και πολλά χρόνια κατάφεραν να έχουν το δικό τους Hollywood, το πασίγνωστο Bollywood που το έμαθε όλος ο κόσμος το 2008, μετά την τεράστια επιτυχία που σημείωσε το «Slumdog Millionaire» και σάρωσε τα Όσκαρ. Λίγο αργότερα, όταν έσβησαν τα φώτα, γίναμε όλοι κοινωνοί απίστευτων ιστοριών και καταστάσεων για τους Ινδούς πρωταγωνιστές της ταινίας και την φτώχεια που αντιμετώπιζαν.

Φαίνεται ότι έχουμε τη χρυσή μας ευκαιρία να εξάγουμε το δικό μας Hollywood, κάτι που παραλίγο να το κάνουμε το 1997 με το «Βαλκανιζατέρ», τότε που αποφασίσαμε να διδάξουμε τον κόσμο ολόκληρο για το πώς οι Έλληνες κάνουν κομπίνες στα Βαλκάνια με τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την τελευταία στιγμή κρατηθήκαμε στη διανομή για να μη μάθουν και όλοι τα κόλπα και μας έμεινε το εξαιρετικό soundtrack με τον Πορτοκάλογλου.
Τώρα έχει έρθει η στιγμή να μην κάνουμε πίσω. Μπορούμε να τινάξουμε στον αέρα το Box Office με το δικό μας Blockbuster. Μπορούμε να δείξουμε στον κόσμο το δικό μας «Ξεβράκοταρ» που θα είναι και μοναδικό στο είδος του. Θα εξάγουμε ένα νέο κινηματογραφικό είδος, τον κινηματογράφο της καθημερινότητας. Λίγα κομμάτια από τα δελτία ειδήσεων, λίγα πλάνα από τα γκισέ, λίγη δόση από ταβέρνες και καφενεία και πολύ πολύ χιούμορ. Τζάμπα παραγωγή δηλαδή.

Το μόνο που φοβάμαι είναι ότι όταν η ταινία θα προβληθεί στη χώρα παραγωγής της, στην Ελλάδα, οι θεατές θα νομίζουν ότι πρόκειται για μια άλλη χώρα, για κάποιους άλλους κατοίκους, ακόμα και αν θα αναγνωρίζουν τους ίδιους τους εαυτούς τους στο σελιλόιντ. Πάντα για εμάς το πρόβλημα της ίδιας μας της χώρας θα είναι πρόβλημα κάποιων άλλων. Το είπαμε και οι ίδιοι άλλωστε … είμαστε ο αδύναμος κρίκος …

Τα λέμε στο επόμενο τεύχος, πρώτα ο Θεός.

Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου 2010

Εξαντλούν τους «δημιουργούς πλούτου»






Ανδρέας Ανδριανόπουλος

Πρώην Υπουργός
Άρθρο του στην εφημερίδα "Το Βήμα" - 14/2/2010

Οι εκάστοτε ελληνικές κυβερνήσεις, δίχως σκέψη βέβαια και υπολογισμό, καταλήγουν μόνιμα, για να εξευμενίσουν προφανώς τα δύσκαμπτα αντανακλαστικά της Αριστεράς, στην επιβάρυνση των «εχόντων και κατεχόντων» για την αντιμετώπιση του όποιου προβλήματος. Το αποτέλεσμα συνήθως στέφεται από αποτυχία. Διότι αιμορραγούν εκείνοι που συνήθως δεν έχουν ευθύνες για τα προβλήματα. Και είναι πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι.

Εξαντλούμενοι οικονομικά, ελάχιστα μπορούν τελικά να συνεισφέρουν. Ποτέ δεν εξηγείται ποιοι ακριβώς είναι οι περίφημοι «έχοντες και κατέχοντες». Και για ποιον λόγο θα πρέπει πάντοτε αυτοί να επιβαρύνονται. Οταν δημιουργούσαν πλούτο δεν το έκαναν με στόχο να τον μοιρασθούν με το ελληνικό κράτος και με τους όποιους κάθε φορά ευνοουμένους του. Για ποιον λόγο είναι δίκαιη η άνωθεν επιβαλλόμενη αναδιανομή; Ποιο θα είναι το κοινωνικό όφελος για όλους αυτούς; Σε διαφορετική περίπτωση, για ποιον λόγο θα παράγουν πλέον πλούτο όσοι μπορούν; Θα μείνουμε μόνο με τους εργολάβους και τους προμηθευτές του Δημοσίου. Που θα κερδίζουν μέσω γνωστών μηχανισμών και θα μοιράζονται με τους «ημετέρους» τις προσόδους τους.

Οι κοινωνικές αδικίες του συστήματος είναι ολοφάνερες. Μόνο που δεν θέλουμε να τις παραδεχθούμε. Γιατί δεν ακούγονται ως «πολιτικά ορθές». Πώς είναι δυνατόν να διαμαρτύρονται ομάδες ολόκληρες του πληθυσμού για χαμηλές, λ.χ., συντάξεις όταν το εισόδημα, αναλογικά πάντοτε, που δήλωναν και πάνω στο οποίο υπολογίζονται οι παροχές αυτές ήταν χαμηλότερο από τις σημερινές απολαβές τους; Το χειρότερο μάλιστα είναι ότι πολλοί περνούν μια ζωή ασφαλίζοντας χαμηλότατα εισοδήματα και φροντίζουν τα τελευταία επαγγελματικά τους χρόνια να ασφαλίζουν πολύ υψηλότερες αποδοχές. Εξασφαλίζοντας έτσι πολύ υψηλότερες συντάξεις από αυτές που πραγματικά δικαιούνται. Ληστεύοντας το κοινωνικό σύνολο από πολύτιμους πόρους.

Τα περί τριμερούς ασφαλιστικού συστήματος είναι εξωπραγματικά. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι εισφορές των ασφαλισμένων είναι εικονικές. Τα πάντα τα καταβάλλει ο εργοδότης. Στην οικοδομή μάλιστα αυτό καθορίζεται και με νόμο! Ως συνέπεια, η επιχείρηση φέρει πολύ μεγαλύτερα βάρη από αυτά που επίσημα της αναλογούν. Και εν τούτοις, συνεχώς καθυβρίζεται και η προσφορά της υποβαθμίζεται.

Η ακίνητη ιδιοκτησία, τέλος, διώκεται. Επειδή ακριβώς δεν μεταφέρεται, αποτελεί για τις κρατικές αρχές την κλασική κό τα που γεννάει χρυσά αβγά. Σε κάθε ευκαιρία επιβαρύνεται με λογής φόρους και τέλη. Αλλά δεν φορολογούνται τα τυχόν έσοδα από αυτήν. Αλλά αυτή καθαυτή η ύπαρξή της. Που βέβαια έχει αποκτηθεί με χρήματα ήδη φορολογημένα. Και που πληρώνει φόρους για κάθε υπηρεσία που εξασφαλίζει ή για εργασίες που γίνονται για την αξιοποίησή της. Στο βιβλίο-πολεμική «Μakers Αnd Τakers» (Νew Υork, Doubleday, 2008) ο Ρeter Schweizer περιγράφει δύο τύπους κοινωνικών ομάδων και αναλύει τη συμπεριφορά και τον ρόλο τους στη γενικότερη πορεία μιας χώρας. Από τη μία πλευρά βρίσκονται εκείνοι που πασχίζουν, δουλεύουν, παράγουν και δημιουργούν (Μakers). Εκείνοι δηλαδή που «φτιάχνουν» πλούτο για τη χώρα και συμβάλλουν ουσιαστικά στην αύξηση των δημοσίων εσόδων.

Από την άλλη βρίσκονται, με τα πιρούνια έτοιμα και τις τσέπες ανοιχτές, όλοι εκείνοι που ετοιμάζονται να εισπράξουν (Τakers). Μέσω διορισμών στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, με την εξασφάλιση λογής παροχών, με την εύνοια του κράτους στον τομέα της ανάθεσης έργων, προμηθειών και εργολαβιών, και βέβαια μέσω πλουσιοπάροχων επιδοτήσεων, οι κατηγορίες αυτές των πολιτών αποτελούν τους αποδέκτες της επιχειρηματικής ή της προστατευτικής δράσης του Δημοσίου.

Στην Ελλάδα οι εισπράκτορες είναι συντριπτικά πολυπληθέστεροι από τους δημιουργούς. Το χρήμα βέβαια ανακυκλώνεται, μια και οι ίδιοι γίνονται συνηθέστατα, μια και δεν είμαστε μια οικονομία προσανατολισμένη στις εξαγωγές, οι βασικοί καταναλωτές των αγαθών που παράγουν οι δημιουργοί. Εν τούτοις, η έκδηλη ανισορροπία των σχετικών οικονομικών δράσεων επιβαρύνει τους εθνικούς λογαριασμούς και επιβάλλει μεγάλο εξωτερικό δανεισμό.

Κάπως έτσι, και με την αδράνεια και την ανοχή των πολιτικών αρχών, δημιουργήθηκε και το τεράστιο δημοσιονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα. Το αξιοπερίεργο είναι ότι, αντί να αναγνωρίζεται απ΄ όλους το πρόβλημα και να επιχειρείται μια συντονισμένη προσπάθεια αποτελεσματικής του αντιμετώπισης, αποδύονται όλοι σε συντονισμένες κινήσεις για τη συσκότισή του. Και επιχειρούν να επιβαρύνουν και πάλι τους δημιουργούς, καμιά φορά με τρόπο άτσαλο και αντιδεοντολογικό (όπως οι νέοι φόροι), για να εξασφαλίσουν πόρους σε όφελος των εισπρακτόρων. Και αυτοί βέβαια δεν είναι ποτέ ικανοποιημένοι. Παρά την εύνοια του συστήματος προς το πρόσωπό τους σχεδόν συνέχεια γκρινιάζουν, απαιτούν, διαμαρτύρονται, συχνά κοροϊδεύουν και κινητοποιούνται αν κατ΄ ελάχιστον θιγεί η βόλεψή τους. Κατορθώνουν έτσι όχι μόνο να διατηρούν τα κεκτημένα αλλά και να διευρύνουν τα όποια εισπρακτικά τους προνόμια. Αυτονόητα, κάθε προσπάθεια μεταρρύθμισης ή αναδιάρθρωσης του δημοσιονομικού τοπίου αντιμετωπίζει οξύτατες και καλά οργανωμένες αντιδράσεις.

Κοινωνικές λοιπόν αδικίες υπάρχουν στη χώρα. Το ερώτημα είναι ποιοι ακριβώς στην πραγματικότητα τις υφίστανται... Αν κυριαρχήσουν και πάλι η αδράνεια και η νοοτροπία του «τι θα πάρουμε» και «πώς θα βολευτούμε», η δίνη που θα μας συνεπάρει δεν θα έχει τέλος.

Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 2010

Πορνεία





Δημήτρης Δανίκας
Αρθρογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Το Βήμα" - 10/2/2010


Μην τους πιστεύετε. Παραμύθια λένε και σας ψαρώνουνε. Όλοι αυτοί που τάχα μου ανησυχούν και σπεύδουν και μας βοηθούν.

Ας πάρουμε τους Αμερικανούς. Μα αυτοί έχουν καταρρίψει κάθε ρεκόρ εξωτερικού ελλείμματος από συστάσεως της ανθρωπότητας. Τεράστιο το βαθύ, ρακένδυτο, κράτος του Ομπάμα. Τα φιλαράκια τους οι Κινέζοι τούς συντηρούν. Και αν δεν διατηρούσαν το πιο μεγάλο και πιο καταστροφικό οπλοστάσιο της υφηλίου, οι καρχαρίες θα τους είχαν πετάξει στα σκουπίδια.

Και ποιοι είναι αυτοί οι προφήτες της Οικονομίας και των μεγάλων χρηματοπιστωτικών οργανισμών; Μα αυτούς η κρίση τούς έπιασε γυμνούς. Αυτοί οι αυτουργοί της παγκόσμιας ανισορροπίας.

Αυτοί που είχαν αναγάγει την οικονομία σε τζόγο, το κέρδος σε πειρατεία και την εταιρεία σε αερολογία. Μπας και είναι οι Αγγλοι; Μα το έλλειμμα της μακαρίτισσας αυτοκρατορίας πλησιάζει το αντίστοιχο της ελληνικής ανυπαρξίας.

Μήπως ο Αλμούνια; Μα η χώρα του, η Ισπανία, μια από τις πρώτες υποψήφιες για χρεοκοπία.

Η παγκοσμιοποίηση, η δυσθεώρητη μαύρη τρύπα. Έτσι ξηλώθηκε η βιομηχανία. Έτσι τινάχτηκε η ανεργία. Έτσι καταληστεύτηκε η τριτοκοσμική περιουσία. Έτσι φούσκωσε η κινέζικη οικονομία. Έτσι άρχισαν να λειτουργούν τα κάτεργα εργασίας. Έτσι πριονίστηκαν οι εργασιακές κατακτήσεις. Έτσι αφηνίασε η πορνεία. Έτσι κατακλύστηκε το σύμπαν από τη λαθρομετανάστευση και τη μαύρη εργασία. Έτσι διογκώθηκε η ακροδεξιά ιδεολογία. Έτσι εκπορνεύεται η κοινωνία. Έτσι ενθαρρύνθηκε η καπιταλιστική λαιμαργία. Έτσι η μόλυνση και η επιδημία. Έτσι φούντωσε η τρομοκρατία αλλά και η τρομολαγνεία.

Αυτοί. Του κοινού Ποινικού Δικαίου.

Με γραβάτες και κοστούμια. Με την άνεση της ασυλίας. Με την υπεροψία της εξουσίας. Με την εξασφάλιση μιας αχανούς περιουσίας.

Ξεβράκωτοι στην πρόβλεψη. Αδυσώπητοι στην κερδοσκοπία. Ανελέητοι στην ξένη εργασία. Κυνικοί στην ανθρωποκτονία.

Η οργή μία.

Από καουμπόικη ταινία:- Κill me?- Κill you!

Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2010

Κομματικό χρηματιστήριο




Γιάννης Πρετεντέρης
Δημοσιογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Τα Νέα" - 10/2/2010


ΕΧΟΥΜΕ στην Ελλάδα πρόβλημα μεταναστών; Ασφαλώς και έχουμε. Μόλις προχθές ο Ν. Κακλαμάνης ανακοίνωνε ότι οι μετανάστες αποτελούν το 19% του πληθυσμού του πρώτου δήμου της χώρας. Δεν είναι μικρό πράγμα...

ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ πρόβλημα απλό; Καθόλου. Εμπλέκει ιδεοληψίες, στερεότυπα, δυσπιστίες, φόβους, όλα τα υπόγεια ρεύματα μιας κοινωνίας. Εμπεριέχει κυρίως αυτήν τη μυστηριώδη και ακατάληπτη σχέση που ο καθένας συντηρεί με τον Άλλο.

ΠΡΕΠΕΙ ΤΟ πρόβλημα να αντιμετωπιστεί; Προφανώς και πρέπει. Διότι αν δεν αντιμετωπιστεί κινδυνεύει να εξελιχθεί σε εύφλεκτο υλικό, το οποίο θα τροφοδοτεί αποκρουστικές κοινωνικές διεργασίες. Δείτε τι έχει γίνει στη Γαλλία και αλλού... Ακόμη και στην Ελλάδα έχουμε πάρει μια πρόγευση.

ΔΕΝ ΝΟΜΙΖΩ να διαφωνεί κανείς με κάτι από τα παραπάνω. Κι αν κατάλαβα καλά, σίγουρα δεν διαφωνεί κανείς από τους πολιτικούς αρχηγούς που μίλησαν τη Δευτέρα, στη Βουλή- ακόμη κι αν στη συνέχεια διαφώνησαν σε όλα τα υπόλοιπα.

Η ΔΕΞΙΑ αντιπολίτευση έθεσε το ερώτημα της σπουδής της κυβέρνησης, ένα ερώτημα το οποίο δεν έχει απαντηθεί ακόμη. Δεν είναι σαφές, ας πούμε, πως κατάφερε το μεταναστευτικό να προηγηθεί του φορολογικού ή του ασφαλιστικού και πως φτιάχτηκε ένα κοτζάμ νομοσχέδιο πριν ακόμη τοποθετηθεί γενικός γραμματέας για τα δημόσια έσοδα.

ΑΣ ΔΕΧΤΟΥΜΕ, όμως, ότι αυτές είναι απλώς οι κυβερνητικές προτεραιότητες κι ότι δεν υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα στη σπουδή και στις τοπικές εκλογές του προσεχούς Νοεμβρίου.

ΔΙΟΤΙ Η σπουδή είναι δευτερεύον ζήτημα. Η ουσία βρίσκεται στο περιεχόμενο της ρύθμισης. Για το οποίο, η αριστερή αντιπολίτευση βρήκε (άλλη μια φορά) την ευκαιρία να καταγγείλει την κυβέρνηση ότι υπαναχώρησε μπροστά στην πίεση της Δεξιάς.

ΤΟ ΕΡΓΟ το έχουμε ξαναδεί και σίγουρα δεν ανταποκρίνεται στη σοβαρότητα του προβλήματος. Το οποίο δεν αντιμετωπίζεται ούτε με χαζοχαρούμενες απλουστεύσεις, ούτε με μισαλλόδοξα κηρύγματα. Και το οποίο δεν θα αντιμετωπιστεί ποτέ, αν η τελική ρύθμιση δεν ανταποκρίνεται στο πνεύμα του πολιτισμού μας, στο κράτος δικαίου και στο κοινό αίσθημα της κοινωνίας μας. ΔΙΟΤΙ ΜΕ τους μετανάστες δεν γίνεται να μην κάνουμε τίποτα. Αλλά ούτε γίνεται να κάνουμε τα πάντα. Κι αυτό θα πρέπει να έχουν καλά στο μυαλό τους όσοι προσπαθούν να στήσουν ένα κομματικό χρηματιστήριο πάνω σε ανθρώπινες ζωές.

ΘΑ ΠΕΡΙΜΕΝΩ, λοιπόν, την τελική ρύθμιση που προτείνει η κυβέρνηση- υποθέτω ότι ο διάλογος δεν έχει εξαντληθεί... Και προσδοκώ την καλόπιστη στάση της αντιπολίτευσης. Όχι μόνο επειδή ο διχασμός μπορεί να αποδειχθεί εκρηκτικός. Αλλά κι επειδή οι άμοιροι μετανάστες δεν χρωστούν σε τίποτα να εξελιχθούν στους όμηρους μιας αντιπαράθεσης, η οποία μόνο προσχηματικά θα τους αφορά.

Με τους μετανάστες δεν γίνεται να μην κάνουμε τίποτα. Αλλά ούτε γίνεται να κάνουμε τα πάντα

Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2010

Η συστημική κρίση του ευρωνομίσματος




Κώστας Βεργόπουλος
Αρθρογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" - 7/2/2010


Γιατί τόση υστερία κατά της χώρας μας από τον διεθνή τύπο, τους ευρωπαίους οικονομικούς ιθύνοντες και τους αξιολογικούς οίκους;

Πόσο νόμιμη είναι η απειλή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να αθετεί τις θεσμικές δεσμεύσεις της έναντι χωρας μέλους, με πρόσχημα τις αρνητικές εκτιμήσεις ιδιωτικών αξιολογικών οίκων; Τι βλάπτει περισσότερο την ελληνική οικονομία: το δημόσιο έλλειμμα και χρέος, που πάντως είναι χαμηλότερα από τα αντίστοιχα τουλάχιστον άλλων εννέα ευρωπαϊκών χωρών ή μήπως οι απειλητικές δηλώσεις γερμανών και βρετανών υπευθύνων; Η πρόσφατη επιτυχής διάθεση των ελληνικών ομολόγων δείχνει ότι οι αγορές δεν συμμορφώθηκαν με τις άνωθεν συστάσεις. Οι υποτιθέμενοι μηχανισμοί ελέγχου της ευρωζώνης δεν απέδωσαν.

Εμπαθείς δηλώσεις των ευρωπαίων οικονομικών υπευθύνων ενοχοποιούν πέντε χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας για υπέρογκα δημοσιονομικά ελλείμματα, στα οποία αποδίδουν ευθύνη για την τρέχουσα ύφεση. Υποτίθεται ότι η εξισορρόπηση των ελλειμμάτων θα επαναφέρει την ανάκαμψη στις χώρες αυτές. Ομως, ακόμη και πρωτοετείς φοιτητές γνωρίζουν ότι, σε περίοδο ύφεσης, οι περικοπές μισθών και δημόσιων δαπανών, οι πρόσθετοι φόροι, μειώνοντας το διαθέσιμο εισόδημα, επισπεύδουν την πορεία προς την κατάρρευση. Αντί να επισπεύδουν την ανάκαμψη, την περιπλέκουν ακόμη περισσότερο και στην πράξη την καθιστούν αδύνατη. Ηδη ο αμερικανός νομπελίστας Τζόζεφ Στίγκλιτς προειδοποίησε ότι μέγιστο μέρος του ελληνικού δημοσιονομικού ελλείμματος δεν είναι αιτία της σημερινής ύφεσης αλλά απόρροια αυτής. Οταν οι συναλλαγές επιβραδύνονται, τότε οι δημόσιες εισπράξεις κάμπτονται, αλλά και αυτομάτως οι δαπάνες διογκώνονται, είτε για διαχείριση της αυξημένης ανεργίας, είτε για διάσωση ιδιωτικών επιχειρήσεων.

Την παλαιά αυτή διαπίστωση επιβεβαίωσε πρόσφατα ο Βέλγος Πολ ντε Γκρο από την Οξφόρδη για το σύνολο της ευρωζώνης (1). Κατά την πρόσφατη δεκαετία, η ευρωζώνη εφάρμοσε την πιο σφιχτή νομισματική πολιτική από οποιαδήποτε άλλη οικονομική περιοχή του κόσμου. Αυξήθηκαν έτσι περισσότερο από οπουδήποτε αλλού οι ανάγκες προσφυγής στο δανειακό χρήμα, είτε των ιδιωτικών τομέων είτε των δημόσιων. Κινητήριος δύναμη για τις αυξομειώσεις του δημόσιου χρέους στην ευρωζώνη ήταν η κυκλικότητα του ιδιωτικού τομέα. Σε κάθε ανοδική φάση του ιδιωτικού τομέα, όπως κατά την τριετία 2005-2007, αντιστοιχεί υψηλή άνοδος ιδιωτικού δανεισμού και περιστολή του δημόσιου. Αντιθέτως, οσάκις ο ιδιωτικός τομέας επιβραδύνεται, όπως από το 2008 μέχρι σήμερα, τότε ο ιδιωτικός δανεισμός καταπίπτει και, σε αναπλήρωση, επιταχύνεται ο δημόσιος. Σημειωτέον ότι τα δύο μεγέθη δεν είναι ισοδύναμα αλλά δυσανάλογα: ο ιδιωτικός δανεισμός στην ευρωζώνη καταγράφει μέση ετήσια μεταβολή 35% του ΑΕΠ, ενώ η αντίστοιχη του Δημοσίου παραμένει, ακόμη και σήμερα, κατώτερη του 10%.

Οσον αφορά την αξιοπιστία της ετυμηγορίας των αξιολογικών οίκων, ο βέλγος οικονομολόγος αποτίει αρνητικό φόρο τιμής. Αφού με αξιοθρήνητο τρόπο απέτυχαν ή απέφυγαν να προβλέψουν ακόμη και την πιο ελάχιστη πτυχή της σημερινής κρίσης, πόση αξιοπιστία μπορούν άραγε να διατηρούν ακόμη για ζητήματα εσωτερικής θεσμικής λειτουργίας της ευρωζώνης;

Οπως ο ίδιος σημειώνει, εάν μια χώρα-μέλος αφεθεί από τους εταίρους να καταλήξει σε στάση πληρωμών, αυτό μπορεί να αποδειχθεί άμεσα μεταδοτικό και να οδηγήσει σε συστημική διαταραχή ολόκληρο το οικοδόμημα του ευρώ. Κατά συνέπεια, η συστημική κρίση του ευρώ δεν συνιστά σήμερα απλή υπόθεση εργασίας, αλλά ορατό ενδεχόμενο κίνδυνο. Ομως, αυτός παραμένει διαχειρίσιμος, αρκεί η ευρωζώνη να αποδεχθεί τις προϋποθέσεις, που αυτονόητα εμπίπτουν σ' αυτήν: το ενδεχόμενο της ελληνικής διάσωσης θα απαιτούσε λιγότερο από 3% του δημόσιου δανεισμού της ζώνης, ποσό αμελητέο, τονίζει ο ίδιος, συγκρινόμενο με τις εκατοντάδες δισεκατομμυρίων που παραχωρήθηκαν πρόσφατα στις ευρωπαϊκές τράπεζες.

Η ευρωζώνη έχει συμφέρον να καταστήσει εκ των προτέρων γνωστό ότι δεν θ'αφήσει κανένα μέλος να οδηγηθεί σε παύση πληρωμών, ώστε ν'αποτρέψει κάθε σχετική κερδοσκοπία, που θα επιδείνωνε ανώφελα και αντιπαραγωγικά την κατάσταση κάθε συγκεκριμένης χώρας. Εχει επίσης συμφέρον να γνωστοποιήσει εκ των προτέρων την αλληλεγγύη της προς κάθε απειλούμενη χώρα, στο μέτρο που, σε αντίθετη περίπτωση, εάν ανεχθεί μια πτώχευση, αυτό θα πυροδοτούσε μεταδοτικά «χιονοστιβάδα» πτωχεύσεων και αποσταθεροποίηση του συνόλου της ζώνης. Ενόσω η ευρωζώνη δεν γνωστοποιεί εκ των προτέρων την αλληλεγγύη της με τα αδύναμα μέλη της και αφήνει να επικρέμαται στον αέρα το ενδεχόμενο ν'αφεθούν να πτωχεύσουν, αυτό δεν ενισχύει την αξιοπιστία της, αλλά την υπονομεύει.

Στην παρατήρηση του Στίγκλιτς ότι το νομισματικό σύστημα του ευρώ δημιουργήθηκε βουλησιοκρατικά, χωρίς τις προϋποθέσεις διατηρησιμότητος, λόγω μοιραίας παράλειψης των μηχανισμών αλληλεγγύης και διάσωσης, οσάκις αυτό χρειαστεί, ο Ντε Γκρο, με τον Μάρτιν Γουλφ των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», προσθέτει ότι αυτοί που ανέλαβαν την παρακινδυνευμένη ευθύνη της δημιουργίας του φέρουν σήμερα και την ευθύνη να το διασώσουν από τις δυσκολίες, που οι παραλείψεις τους πυροδοτούν (2).

Ο ίδιος ανασκευάζει τον ισχυρισμό ευρωπαίων ιθυνόντων και μερίδος του ευρωπαϊκού τύπου ότι το Σύμφωνο Σταθερότητος απαγορεύει τη διάσωση ευρωπαίων εταίρων και ότι αυτή εμπίπτει αποκλειστικά στους ίδιους. Αυτή η ερμηνεία ελέγχεται ως αυθαίρετη και ατεκμηρίωτη. Η παράγραφος 2 του άρθρου 100 του Συμφώνου Σταθερότητος δείχνει ότι η μέχρι τότε ισχύουσα αρχή της αλληλεγγύης μεταξύ εταίρων παύει μεν να είναι δεσμευτική, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι η αλληλεγγύη στην πράξη απαγορεύεται. Οι ισχυρές ευρωπαϊκές οικονομίες μπορούν να διασώζουν τις αδύναμες, ακόμη και αν αυτό δεν προβλέπεται, από τη στιγμή που οι δυσκολίες των τελευταίων αποσταθεροποιούν το σύνολο της ευρωζώνης.

Μέχρι σήμερα, η ευρωζώνη, στερούμενη μηχανισμού διάσωσης σε περίοδο κρίσης, δεν συγκροτεί βιώσιμο σύστημα. Επίσης, η Γερμανία, με την περιστολή του εργασιακού κόστους, διογκώνει τα πλεονάσματά της, υπερενισχύοντας έτσι το κοινό νόμισμα, με αρνητικές συνέπειες για τους περιφερειακούς εταίρους: απώλεια ανταγωνιστικότητος και ελλείμματα, που κλονίζουν τη συνοχή της ζώνης. Σχεδόν δύο τρίτα των γερμανικών πλεονασμάτων προέρχονται από το ενδοευρωπαϊκο εμπόριο. Η ηγεμονεύουσα χώρα όχι μόνον δεν σταθεροποιεί την περιοχή της αλλά την αποσταθεροποιεί έτσι ακόμη περισσότερο. Εφόσον τα ελλείμματα υπερβαίνουν τα πλεονάσματα, η διεθνής θέση της ζώνης αποβαίνει τελικά αρνητική. Η τελευταία θα μετεξελιχθεί σε διατηρήσιμο σύστημα, μόνο όταν αποφασίσει να διαχειριστεί συστημικά τον κίνδυνο, που η ιδια, με τις επιλογές της, συνεχίζει να πυροδοτεί.

(1) Βλ. Paul de GRAUWE, Greece: The Start of a Systemic Crisis of the Eurozone? στο VOX EU. org

(2) Βλ Martin WOLF, The Greek Tragedy Deserves Α Global Audience, στους «Financial Times», 19 Ιανουαρίου 2010.







Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου 2010

Ιδου ο φοροφυγάς... ιδού και το πήδημα !






Φίλιππος Φιλιππακόπουλος
Αρθρογράφος
Από την ιστοσελίδα "ellispoint.gr" - 5/2/2010


Στις μακρινές Ινδίες που βρίσκεται ο Παπανδρέου για την Διάσκεψη Κορυφής για την Βιώσιμη Ανάπτυξη μάλλον κατάλαβε ότι με μέτρα που ανακοίνωσε οι μικρομεσαίοι δεν πρόκειται να επιβιώσουν!

Για αυτό και μας έστειλε μήνυμα ότι με το φορολογικό νομοσχέδιο της άλλη εβδομάδα θα αποδοθεί δικαιοσύνη σε μικρούς και μεσαίους .

Όσο για τους μεγάλους και έχοντες που φοροδιαφεύγουν θα πληρώσουν. Δεν νομίζω ότι υπάρχει έστω και ένας Έλληνας που να διαφωνεί , εκτός βέβαια από τους φοροφυγάδες! Το μεγάλο πρόβλημα πρόεδρε μου είναι το πώς θα τους πιάσεις …Μέχρι τώρα όλοι οι προκάτοχοι σου δεν το κατάφεραν είτε γιατί δεν ήθελαν , είτε από ανικανότητα είτε γιατί προσπάθησαν αλλά απέτυχαν.

Ποιος δεν θέλει π.χ. να δει μεγαλογιατρούς και μεγαλοδικηγόρους με την πολυτελή ζωή , που αμείβονται χρυσά (και καλά κάνουν εάν το αξίζουν) να πληρώνουν εφορία όσο πρέπει να πληρώσουν για αυτά που βγάζουν και όχι σαν να παίρνουν 1500 ευρώ μικτά τον μήνα!

Ποιος θα πει όχι σε μία δίκαιη φορολόγηση των τραγουδιστών- σταρ που σήμερα πληρώνουν φόρο όσο περίπου και η γενιά των 700 ευρώ! Το ίδιο ισχύει και για τα αφεντικά τους –τους μαγαζάτορες – που δηλώνουν ακόμη πιο λίγα!

Ποιος δεν θέλει να δει να φορολογούνται τα «κατάμαυρα» χρήματα που όλοι μας δίνουμε χωρίς απόδειξη σε υδραυλικούς , ηλεκτρολόγους , ελαιοχρωματιστές , τεχνίτες και σε άλλους συμπαθείς και χρήσιμους και τα άλλα ελεύθερους επαγγελματίες.

Ποιος θα διαφωνήσει να φορολογηθούν ,εάν όχι όλα, τα απίστευτα εκατομμύρια που κυκλοφορούν στον χώρο του επαγγελματικού ποδοσφαίρου με τις μεταγραφές μαμούθ των τελευταίων χρόνων; Αλήθεια γνωρίζουν –δεν μπορεί να μην το γνωρίζουν-οι αρμόδιοι ότι υπάρχουν ομάδες που έχουν δηλώσει στην εφορία λευκά συμβόλαια ποδοσφαιριστών ,χωρίς δηλαδή αμοιβές ! Υπάρχουν δηλαδή επαγγελματίες ποδοσφαιριστές σήμερα που παίζουν μπάλα για την ψυχή της μάνας τους! Θα μας τρελάνουν!

Τα παραδείγματα είναι πολλά ακόμη και τα ζούμε καθημερινά όλοι μας. Ιδού λοιπόν πεδίο δόξης λαμπρό. Ας βρει ο κ.Παπακωνσταντίνου τους μηχανισμούς και τους τρόπους για να καταπολεμήσει την φοροδιαφυγή και ας αφήσουν ήσυχους τους μισθοσυντήρητους που και να θέλουν να κλέψουν την εφορία δεν μπορούν!

Ψάξιμο δεν χρειάζεται όποιον και να ρωτήσεις θα σου τα πει. Άλλωστε έκαναν και ειδική υπηρεσία καταγγελιών. Διασταύρωση τόλμη και στοιχεία χρειάζονται για να μαζέψεις το κλεμμένο χρήμα από τους φοροφυγάδες…όλα τα άλλα είναι «φοροφαυλότητες» !

Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου 2010

Το πρόβλημα δεν είναι πόσα πληρώνουμε, αλλά ποιους



Σοφία Βούλτεψη
Δημοσιογράφος
Άρθρο της στην εφημερίδα "Απογευματινή" - 3/2/2010


Στο πρόσφατο παρελθόν οι βουλευτές που έπαιρναν μέρος σε Εξεταστικές Επιτροπές προκειμένου να διερευνηθεί μια δυσώδης υπόθεση δεν αμείβονταν για τη συμμετοχή τους σ’ αυτές. Οι Εξεταστικές Επιτροπές δηλαδή ήσαν μη αμειβόμενες. Πρόσφατα πληροφορηθήκαμε ότι οι βουλευτές που θα λάβουν μέρος στο σίριαλ των επιτροπών που έστησε το πολιτικό σύστημα για να ρίξει στάχτη στα μάτια του κόσμου, θα αμειφθούν. Και πως αυτό θα κοστίσει πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ.

Το χειρότερο είναι πως αυτά τα χρήματα κυριολεκτικά θα πεταχτούν. Το Χρηματιστήριο, για παράδειγμα, είναι «περσινά ξινά σταφύλια». Η υπόθεση της εγκληματικής δράσης της ΔΕΚΑ σέρνεται ακόμη στα δικαστήρια και το σκάνδαλο όσον αφορά στα πολιτικά πρόσωπα έχει προ πολλού παραγραφεί. Κάπως έτσι θα πάνε και οι υπόλοιπες (παραγεγραμμένες) υποθέσεις. Με κορυφαία αυτή των υποκλοπών, όπου πάλι οι βουλευτές θα ασχοληθούν με καρτοκινητά που καταλήγουν σε… οίκους ανοχής!

Η συζήτηση γύρω από τις αμοιβές των βουλευτών και τη φορολόγησή τους είναι παραπλανητική. Και εδώ το πρόβλημα δεν είναι οικονομικό, αλλά πολιτικό. Τα αρχηγοκεντρικά κόμματά μας δεν αφήνουν περιθώρια δράσης για τους βουλευτές τους –τόσο όσον αφορά στο νομοθετικό έργο όσο και στην άσκηση του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Τα νομοσχέδια ετοιμάζονται από τους υπουργούς και αν κανείς τολμήσει να μην ψηφίσει κάποιο, τότε σηκώνεται επανάσταση και μπαίνει θέμα κομματικής πειθαρχίας –ή και διαγραφής. Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος είναι μια γραφειοκρατική διαδικασία, όπου ο βουλευτής λέει για τρία λεπτά τα δικά του και ο υπουργός απαντά, λέγοντας κι αυτός τα δικά του.

Μέσα σ’ αυτήν την απαξίωση όλοι διερωτώνται για ποιο λόγο οι βουλευτές να έχουν οποιαδήποτε αμοιβή. Και δεν καταλαβαίνουν –οι λαϊκιστές– πως το πρόβλημα είναι ότι ακόμη και ένα ευρώ όταν δίνεται για να πηγαίνουν οι βουλευτές σε γάμους και βαφτίσια και να επιδίδονται στο σπορ των ρουσφετιών είναι πολύ. Το πρόβλημα είναι πώς θα αποκτήσουμε βουλευτές που να τ’ αξίζουν τα λεφτά τους. Και να μην παρακολουθούν άβουλοι και μοιραίοι τη χώρα να κατεβαίνει συνεχώς του κακού τη σκάλα…

Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2010

Παιχνίδια αναντικατάστατων ;






Γιάννης Πανούσης
Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Άρθρο του στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" - 1/2/2010


Ωριμάσαμε παράκαιρα
κι αμαρτήσαμε εγκαίρως

Κ. Καλαπανίδας, Βομβύκιο

Εχει κανείς την αίσθηση ότι αυτή την περίοδο «όλα παίζονται». Η οικονομία κινδυνεύει από τις εγχώριες ασωτίες και τις ξένες σπέκουλες. Η κοινωνία κινδυνεύει από τον φόβο, την ανεργία, το περιθώριο, τη διάσπαση της συνοχής. Η δημοκρατία κινδυνεύει από «προαιώνιους εξωτερικούς εχθρούς» και ένοπλους εκδικητές. Το έθνος κινδυνεύει από τη «μετάγγιση μη καθαρού αίματος». Το πολιτικό σύστημα κινδυνεύει από τη δυσωδία των σκανδάλων. Καθεμιά κοινωνική/επαγγελματική τάξη κινδυνεύει από τη φορολογία, τη μείωση των μισθών, την αλλαγή εποχής κ.ο.κ.

«Ολα παίζονται», αλλά σίγουρα όλοι δεν παίζουν. Η κυβέρνηση, και γενικότερα το ΠΑΣΟΚ, παίζει με τα νεύρα μας, εμ-παίζει τις προσδοκίες μας και έχει αναλωθεί σ' ένα δια-παίγνιον μεταξύ των βαθυπασόκων και των ρηχονεοπαπανδρεϊκών. Μοιάζει λες και η κυβέρνηση συγκρούεται με μια δική της αντι-κυβέρνηση και μέχρι στιγμής πετυχαίνει μηδενικό άθροισμα (με την έννοια ότι οι δυνάμεις αλληλοαναιρούνται). Τούτο δεν σημαίνει ότι έχουμε ακυβερνησία, ούτε ότι πολλοί υπουργοί δεν τρέχουν ή δεν προσπαθούν. Ομως η κυβερνητική πολιτική δεν έχει ενιαία γραμμή, λογική και πρακτική. Το παιχνίδι της είναι τελικά μια σισύφεια τρίλιζα. Η αντιπολίτευση, και ειδικότερα η Ν.Δ., παίζει σχεδόν ανώνυμα. Χωρίς πρόσωπο, χωρίς μνήμη, χωρίς αιδώ, χωρίς ιδέες, κρύβεται από τον εαυτό της και όλοι κλοτσάνε όλους κάτω από το τραπέζι. Πρόκειται για μια μη πολιτευόμενη αντιπολίτευση, που δεν φαίνεται ικανή να παίζει ούτε καν «κρυφτούλι» διότι διαθέτει τόσους μαρτυριάρηδες, ώστε όλο και κάποιος θα καρφώσει τους συμπαίκτες του.

Η εν γένει Αριστερά το παίζει αθώα περιστερά, ισχυρίζεται (ορθώς) ότι δεν φταίει για την οικονομική κατάσταση, μη αναλογιζόμενη (κακώς) ότι η δική της ιστορική στάση έχει αφήσει χώρο δράσης στον καταστροφικό δικομματισμό. Παιχνίδι όπου πρέπει να χάνουν πάντα οι άλλοι διότι είναι από χέρι μπαμπέσηδες δεν υπάρχει. Ή αν υπάρχει δεν το παίζεις. Γι' αυτό και νομίζω ότι η εν γένει Αριστερά ασκείται στις ζαριές του ταβλιού, λέγοντας ότι είναι ειδική στο σκάκι.

Επειδή δεν φταίει κάποιος, κάπου, κάποτε, αλλά όλη αυτή η γενιά (με διαφορετικό βέβαια βαθμό ευθύνης), νομίζω ότι πρέπει να σταματήσουμε το θανάσιμο αυτό παιχνίδι αλληλοεξόντωσης εδώ και τώρα, να αποχωρήσουμε όλοι μαζί και ν' αφήσουμε στη γενιά των τριαντάρηδων την τύχη της χώρας μας.

Είμαι βέβαιος ότι θα τα πάνε καλύτερα από τους κολλημένους στην εξουσία (Ως αναντικατάστατοι; Ως εκ του πεπρωμένου; Ως ιδιοφυείς;) σημερινούς ταγούς.

Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου 2010

Ακριβές γελοιότητες







Γιάννης Πρετεντέρης
Δημοσιογράφος
Άρθρο του στην εφημερίδα "Το Βήμα" - 29/1/2010


Χθες ο υπουργός Οικονομικών ήταν σαφέστατος. Χαρακτήρισε τις συζητήσεις και τα δημοσιεύματα περί διάσωσης της Ελλάδας από την Κίνα «εντελώς γελοίες» . Και έχει απόλυτο δίκιο: δεν υπάρχει μεγαλύτερη γελοιότητα από την υπόθεση ότι μια χώρα του ευρώ μπορεί να αποταθεί στην Κίνα για να σωθεί.

Μόνο που αυτή η γελοιότητα κόστισε στη χώρα μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ μέσα στις τελευταίες 48 ώρες. Και επειδή τέτοια «πακέτα» δεν διακινούνται διεθνώς για πλάκα, ούτε στο παρολί, είμαι βέβαιος ότι αυτοί που τα διακίνησαν κάτι περισσότερο είχαν στο μυαλό τους. Κάτι υποψιάστηκαν ή κάτι φοβήθηκαν ή σε κάτι ποντάρισαν.

Ως εκ τούτου, το ερώτημα που προκύπτει είναι απλό: Ποιος έριξε στην πιάτσα αυτή την ιστορία με την Κίνα, ακόμη και σε μια εκδοχή διαφορετική από εκείνην της «διάσωσης»; Τι ρόλο έπαιξε στην κουβέντα η Goldman Sachs; Και αν όλα αυτά έγιναν με επίγνωση των συνεπειών που μπορεί να προκύψουν- και που προέκυψαν...

Και ερωτώ για δύο λόγους:

Πρώτον, επειδή το «κινεζικό σενάριο» δεν ακούστηκε για πρώτη φορά προχθές από τους «Financial Τimes». Σέρνεται εδώ και ημέρες με αφορμή την περιοδεία του υπουργού Οικονομικών στην Απω Ανατολή και η κυβέρνηση είχε όλον τον χρόνο να το διαψεύσει (έστω και εμμέσως...) προτού εκτιναχθούν τα spreads και προτού καταρρεύσει το Χρηματιστήριο.

Δεύτερον, επειδή οι συνέπειες μιας τέτοιας εκδοχής ήταν εξαρχής αυτονόητες και μόνο οι κουφιοκεφαλάκηδες θεωρούν ότι μια χώρα μπορεί να κινείται στη διεθνή σκηνή χωρίς συνέπειες. Για τις αγορές η ενεργοποίηση κάποιου «κινεζικού σεναρίου» σημαίνει αυτομάτως ότι η Ελλάδα φοβάται πως δεν έχει άλλη λύση για να δανειστεί. Και ευλόγως θεωρούν ότι για να φοβάται, κάτι ξέρει...

Δέχομαι τις διαψεύσεις της κυβέρνησης και θέλω να ελπίζω ότι το επίσημο κράτος δεν έχει καμία εμπλοκή σε αυτή την ιστορία - ούτε άμεση ούτε έμμεση. Θέλω, δηλαδή, να ελπίζω ότι τα παραμύθια περί Κίνας δεν κυκλοφόρησαν σκοπίμως για «να ασκηθεί πίεση» σε εκείνους που δεν μας εμπιστεύονται στην Ευρώπη. Και ότι σε κανένα κυβερνητικό γραφείο δεν συχνάζουν κουφιοκεφαλάκηδες που θεωρούν ότι στη σημερινή ευρωπαϊκή πραγματικότητα μπορούν με ψιθύρους να εκβιάσουν καταστάσεις.

Διότι αν τέτοιοι άνθρωποι υπήρχαν (λέω, αν...), δεν θα ήταν απλώς γελοίοι- που λέει και ο Παπακωνσταντίνου... Θα ήταν βασικά επικίνδυνοι.